کارلوس گون تمام اتهامات را علیه خود رد کرده است

خبرگزاری NHK ژاپن روز پیش اعلام کرد که کارلوس گون، رئیس سابق نیسان که دوشنبه اخیر به ظن تخلفات مالی دستگیر شد، تمام اتهامات را علیه خود رد کرده است.

کارلوس گون که به دلیل تمدید بازداشت موقتش هنوز فرصت پیدا نکرده در عموم ظاهر شود به بازرسان گفته که به هیچ وجه قصد نداشته در اسناد مالی درآمد خود را کمتر از حد واقعی گزارش کند و بدون دادن جزئیات بیشتر یا ارائه منابع لازم، تمام اتهامات علیه خودش را انکار کرده است.

اظهارات گرگ کلی و حمایت از گون

روز شنبه خبرگزاری NHK ژاپن اعلام کرد که «گرگ کلی»، یکی از مدیران پیشین نیسان که او هم به همراه گون دستگیر شده، از عایدی‌های کارلوس گون دفاع کرده و گفته مقامات ارشد نیسان در جریان این پرداخت‌ها بوده‌اند.

گرگ کلی در اولین اظهاراتی که از زمان بازداشتش در روز دوشنبه هفته اخیر منتشر شده، گفته که او برای مصالح نیسان تلاش می‌کرده و کارش فقط دنبال کردن دستورات گون نبوده است.

دادستان‌های ژاپنی عقیده دارند که گون و کلی در مدت ۵ سال فقط نیمی از عایدی گون را که ۱۰ میلیارد ین (۸۸ میلیون دلار) بوده گزارش داده‌اند. شرکت نیسان علاوه‌بر این تخلفات دیگری را هم گزارش داده است. براساس گزارش NHK گرگ کلی گفته است: «عایدی رئیس پیشین نیسان (گون) با مقاماتی که در دپارتمان‌های مربوطه حضور داشتند، هماهنگ شده بوده است.»

اخراج گون از سمت مدیریت

روز پنجشنبه هیات مدیره نیسان در یک رأی‌گیری مخفی به اخراج گون و کلی از سمت‌هایشان رأی دادند. هر دوی آن‌ها بعد از آن که تحقیقات نیسان شواهدی را دال بر تخلفات جدی شامل کمتر گزارش دادن درآمدها (در یک دوره ۵ ساله از سال ۲۰۱۰) و همچنین استفاده شخصی از دارایی‌های کمپانی نشان داد، بازداشت شدند. در عین حال روز جمعه روزنامه آساهی در ژاپن گزارش داد که دادستان‌های ژاپنی در پی تکمیل یک پرونده قضایی جدید علیه کارلوس گون هستند که در آن موضوع گزارش دروغ درآمدهای او از سال مالی ۲۰۱۵ به بعد دنبال خواهد شد.

تأثیر اخراج گون بر آینده ائتلاف

کارلوس گون، مهندس و مغز متفکر ائتلاف رنو نیسان میتسوبیشی به شمار می‌رود. با خروج او، فروپاشی این اتحاد خیلی دور از ذهن به نظر نمی‌رسد. ولی با در نظر گرفتن پلت‌فرم‌های مشترک و تأسیس کارخانه‌های مشترک در اروپا و ژاپن، کنار گذاشتن دستاوردهای گون می‌تواند ضرری بسیار بزرگتر از حفظ آن را برای طرف‌های این ائتلاف به همراه داشته باشد. این معمایی است که بعد از بازداشت گون افراد بسیاری را در پاریس، یوکوهاما و توکیو به خود مشغول کرده است.

کوجی اندو، تحلیل‌گر ارشد در موسسه مالی SBI در این خصوص گفته است: «نیسان ائتلاف خود را تا حد ممکن حفظ می‌کند. اگر این ائتلاف از هم بپاشد آن‌ها با هزینه‌هایی بسیار بالاتر مواجه خواهند شد.»

سقوط یک‌باره گون نگرانی‌ها را در بین سیاستمداران و کارشناسان در مورد از بین رفتن یک ائتلاف صنعتی گسترده افزایش داده است و حتی اوسامو ماسوکو، مدیرعامل میتسوبیشی که شرکتش در سال ۲۰۱۶ به این ائتلاف پیوسته، در خصوص گون گفته که هیچ کس دیگر نمی‌تواند جایگزین شخصیت کاریزماتیک و اتحادبخش او شود. ماسوکو در گفت‌وگو با خبرنگاران گفته است: «فکر نمی‌کنم هیچ کس دیگری روی زمین پیدا شود که بتواند مثل گون از پس اداره و رهبری رنو، نیسان و میتسوبیشی برآید.»

ائتلاف در نقطه بدون بازگشت

گون موفق شد به کمک نیروی اراده قوی کمپانی‌های زیر دست خود را به همکاری متقاعد کند. ولی از زمان شروع ائتلاف در سال ۱۹۹۹ او چنان عملکرد این کمپانی‌ها را به هم گره زده که جدا ساختنشان از هم غیرممکن به نظر می‌رسد.

تاتسو یوشیدا، یکی از تحلیل گران ارشد موسسه مدیریت دارایی سواکامی در توکیو می‌گوید: «در سطح عملیاتی، آن‌ها از نقطه بدون بازگشت عبور کرده‌اند و جدا شدنشان از یکدیگر تقریباً غیرممکن است.»

حتی در بهترین وقت‌ها هم گون تلاشی فراانسانی را برای هماهنگی‌ها صرف می‌کرد و یک‌سره سوار بر هواپیما بین پاریس و توکیو در حال پرواز بود. در نتیجه تلاش‌های او، این خودروسازان به شکلی پیچیده و وابسته به هم رشد کرده‌اند و هر یک مالکیت بخشی از سهام‌های دیگری را دراختیار دارد. رنو مالک ۴۳ درصد از سهام نیسان است. ولی نیسان که شریکی بزرگ‌تر و سودآورتر محسوب می‌شود، فقط مالک ۱۵ درصد از سهام رنو است و در ضمن حق رأی گیری در آن را ندارد.

نیسان همچنین مالک ۳۴ درصد سهام میتسوبیشی است، ولی رنو و میتسوبیشی مالک هیچ درصدی از سهام یک‌دیگر نیستند. برای تکمیل تصویر کلی باید این نکته را هم در نظر داشته باشیم که دولت فرانسه مالک ۱۵ درصد از سهام رنو است که با در اختیار داشتن حقوق مضاعف رأی‌گیری به‌عنوان بزرگ‌ترین سهامدار رنو به شمار می‌رود.

نیسان گاهی اوقات از این‌که در کنترل کمپانی کوچک‌تری قرار دارد، ابراز ناخرسندی می‌کند و مخالف هرگونه دخالت دولت فرانسه است. یکی از مدیران نیسان که نخواسته نامش فاش شود، در خصوص گفته است: «تا دوشنبه گذشته، افرادی بودند که نظری منفی در خصوص ائتلاف داشتند، ولی در اقلیت بودند. اکنون بعضی از تعارض‌ها موجب شده که این دیدگاه منفی افزایش قابل توجهی پیدا کند.»

به باور کارشناسان هم اکنون مهم‌ترین نکته برای رنو و نیسان حفظ اتحاد است. روز پنجشنبه کمپانی نیسان بعد از اعلام اخراج گون، همچنان از شراکت با رنو پشتیبانی کرد. نیسان در بیانیه‌ای اعلام کرد: «هیات مدیره اهمیت موضوع را درک و تأیید کرده که ائتلاف بلند مدت با رنو بدون تغییر باقی خواهد ماند و هم اکنون مأموریت ما به حداقل رساندن تاثیرات بالقوه حوادث گذشته و برطرف کردن پیچیدگی‌های به وجود آمده در مورد ادامه همکاری است.»

فواید هم‌افزایی

ائتلاف رنو نیسان و میتسوبیشی در سال ۲۰۱۷ موفق شد با فروش جهانی ۱۰.۶ میلیون دستگاه خودرو به بزرگ‌ترین امپراتوری خودروسازی دنیا بدل شود. این حجم بالای فروش در کنار صرفه جویی‌های ناشی‌از عملیات تولید مشترک نوعی هم‌افزایی را برای این ائتلاف به همراه داشته که به میلیاردها دلار درآمد سالانه منجر شده است.

سال پیش صرفه‌جویی‌های مشترک به افزایش ۱۴ درصدی درآمد این ائتلاف انجامید و درآمد آن را به ۶.۵ میلیارد دلار رساند. گون قول داده بود که تا سال ۲۰۲۲ این میزان دوبرابر خواهد شد.

صرفه‌جویی‌های دیگر از مشارکت تیمی در خصوص توسعه و ساخت محصولات به دست می‌آید. نیسان رژ روی پلت فرم مشترک این ائتلاف سوار است که ساختار مورداستفاده در شاسی بلند نیسان قشقایی و محصولاتی از رنو مانند شاسی بلند اسکیپ و سدان تلیسمان را تشکیل می‌دهد. این پلت فرم که «ماژول رایج خانواده» نام گرفته به‌طور تخمینی ساختار نزدیک به ۷۰ درصد از کل خودروهای این برند را تشکیل می‌دهد.

به باور مدیران چنین استفاده‌ای می‌تواند هزینه‌های مربوط به خرید مواد اولیه را تا ۳۰ درصد و هزینه‌های مهندسی را تا ۴۰ درصد کاهش دهد. این موضوع در مورد موتورها و گیربکس‌ها هم صدق می‌کند. سه چهارم خودروهای این شرکت از موتورهای مشترک استفاده می‌کنند.

وقتی پای صحبت از سرمایه‌گذاری در نسل بعدی فناوری‌ها هم به میان می‌آید، ائتلاف از سرمایه‌گذاری‌های مشترک بهره می‌برد. الاینس ونچرز، واحدی که در ماه ژانویه کار خود را شروع کرد، ۱ میلیارد دلار را صرف بهبود و پیشرفت تکنولوژی خودروهای ائتلاف رنو نیسان و میتسوبیشی خواهد کرد که شامل مسیریابی پیشرفته و رانندگی خودران می‌شود. همچنین از همکاری مشترک با گوگل هم نباید غافل شد. رنو، نیسان و میتسوبیشی در ماه سپتامبر اعلام کردند که برای نصب سیستم اندروید در محصولاتشان با این غول دره سیلیکون همکاری خواهند کرد.

موافقان و مخالفان ائتلاف

منتقدان ائتلاف عقیده دارند که هرچند بسیاری از مزایای همکاری این کمپانی‌ها اعلام شده، ولی هنوز جزئیات آن مورد تحلیل قرار داده نشده است.

مکس واربرتون، تحلیل‌گر ارشد موسسه مالی الاینس برنستین معتقد است که در صورت جدایی نیسان و رنو لزوماً ضرر نخواهند کرد. او بعد از دستگیری گون گفت: «میزان واقعی هم‌افزایی بین این کمپانی‌ها به شدت کم است و احتمالاً در خصوص اهمیت این ائتلاف اغراق شده است.»

توشیهوکی شیگا، عضو هیات مدیره نیسان یکی از کسانی است که همچنان این ائتلاف را سودآور و مفید می‌داند. او گفته که ائتلاف در این زمانه تغییرات سریع بسیار لازم است. علاوه بر این او در گفت‌وگو با خبرگزاری NHK به این نکته اشاره کرده که قرار نبوده گون تا ابد سکان امور را در دست بگیرد.

شیگا گفت: «دیر یا زود زمان آن فرا می‌رسید که ما در خصوص چگونگی پیشرفت ائتلاف بدون آقای گون که رکن اصلی ائتلاف به شمار می‌رود، صحبت کنیم. اکنون آن زمان فرا رسیده و زودتر از چیزی که فکرش را می‌کردیم باید راه حلی برای این موضوع پیدا کنیم.»