آیا تولید گازهای سمی کابین خودرو واقعیت دارد؟

آیا وجود گازهای سمی در کابین خودرو واقعیت دارد؟ راهکارهای مقابله با این مشکل چیست؟

احتمالاً بیشتر افراد بوی کابین خودروی صفر کیلومتر را لذت‌بخش می دانند (برای برخی افراد این بو غیرقابل تحمل است) و نشستن در خودروی جدید، می تواند یکی از بهترین لحظه‌های زندگی عاشقان دنیای خودرو باشد. جالب است بدانید که این گزینه به قدری برای تعدادی مهم است که اسپری‌های خوشبوکننده با این رایحه را در خودرو استفاده می‌کنند یا هرچند وقت‌بار با مراجعه به نمایندگی‌های رسمی، به بهانهٔ خرید خودرو به تجربهٔ چند دقیقه‌ای نشستن در خودروی غیرقابل حرکت و گوش دادن قیمت آپشن‌ها توسط فروشنده می‌پردازند. اما آیا می‌دانستید که بوی کابین خودرو، تقریباً سمی است؟

 گازهای سمی و خطرناک کابین خودرو

چندسالی است که سمی بودن بوی کابین مورد توجه بسیاری از کمپانی‌های خودروسازی، پزشکان، دانشمندان و مصرف‌کنندگان قرار گرفته است. بالغ بر ۲۰۰ ترکیب شیمیایی در خودرو یافت می‌شود که کل این مواد برای انسان بی ضرر نیستند؛ حدود ۵۰ مواد بسیار خطرناک در لیست ترکیبات شیمیایی کابین خودرو که بعضی منابع آن را در ۲۷۵ مورد طبقه‌بندی کردند، یافت می‌شود. بنزن، تولوئن، فرمالدهید و انواع فلزات سنگین  و پلاستیک (داشبورد، دستگیره‌های درها و آرم‌رست) قسمتی از مواد ترکیبی موجود در کابین را تشکیل می‌دهند که شنیدن نام آن‌ها برای بسیاری از افراد ترسناک است. مواد داشبورد که حس پلاستیک بی‌کیفیت دارند، یکی از بدترین گزینه آزادکنندهٔ گازهای سمی هستند. عوارض این ترکیبات برای انسان از گلودرد تا سردرد، سرگیجه، مشکلات آلرژیک، حالت تهوع در هر فرد مختلف است. طبق گفته‌های کارشناسان آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده آمریکا (EPA) نزدیکی با این مواد به‌طور پیوسته و در بلند مدت، مشکلات هورمونی و آسیب به کبد، کلیه‌ها و سیستم عصبی مرکزی و حتی سرطان را در پی خواهد داشت.

حامی پشت پردهٔ گازهای سمی، خودروی صفرکیلومتر و فصل تابستان

خطر کابین سمی خودرو در هنگام خرید خودروی صفر یا در فصل تابستان بر طبق پژوهش‌های صورت گرفته، بیشتر است. در واقع پس از استفاده از خودرو مانند نشستن روی صندلی‌ها، دکمه‌های کنترلی داشبورد و استفاده از زیرپایی‌ها، پس‌مانده‌های استفاده شده در مونتاژ قطعات رها می‌شوند. در واقع همین پس‌مانده‌ها هستند که بوی کابین خودروی نو را تولید می کنند. با گذشت زمان و استفادهٔ مکرر از خودرو، این بو نیز تقریباً از بین می‌رود؛ به‌طور دقیق‌تر این مواد هنوز در قطعات وجود دارند ولی در دوزهای پایین‌تری رها می‌شوند که استشمام آن‌ها دشوارتر می‌شود. این روند در فصل تابستان، زمانی که هوای بیرون خودرو گرم‌تر می‌شود، کمی تغییر می‌کند و گازهای سمی دوباره در دوزهای بالاتر رها می‌شوند. روند «رها سازی گازها» با افزایش گرما و تابش فرابنفس نور خورشید سرعت بیشتری پیدا می‌کند.

اقدامات کمپانی‌های خودروسازی و سازمان‌های مرتبط

کمپانی‌های خودروسازی بزرگ و جهانی مانند فیات‌کرایسلر، فورد، جنرال موتورز و هوندا از این مشکلات کاملا آگاه هستند و برای کاهش گازهای سمی و ترکیبات شیمیایی خطرناک، تصمیمات خوبی مانند استفاده از متریال‌های جایگزین، مونتاژ قطعات به روش‌های نوین و بهینه‌سازی سیستم تهویه کابین اتخاذ کرده اند. با این وجود هنوز هم قوانین مشخصی برای سطح سالم یا ناسالم گازهای سمی کابین خودروها، حتی در کشور آمریکا هم وجود ندارد و بیشتر تغییرات بوجود آمده، ناشی از قوانین جدید اتحادیهٔ اروپا است. به همین علت، در حال حاضر آگاهی مصرف‌کنندگان به هنگام خرید، مهم‌ترین عامل جلوگیری از مشکلات مربوط است.

توصیه‌های کارشناسان برای رهایی از شر گازهای سمی

بهترین راه حل برای رهایی از شرگازهای سمی، ایجاد تهویه و گردش هوا بین کابین و فضای بیرون الخصوص در فصل تابستان یا هنگام خرید خودروی صفر کیلومتر است. پس  از خرید خودروی نو، تا جایی که امکان پذیر است پنجره‌ها را باز بگذارید تا گازهای سمی با هوای تازه و سالم تعویض شوند. در تابستان در شرایطی که امکان روشن بودن سیستم تهویه مرکزی وجود نداشته باشد، همیشه کمی از پنجره را باز نگه  دارید و حتماً از شیشه‌های مجهز به فیلتر فرابنفش (شیشه‌های آنتی UV ) استفاده کنید تا تابش نور خورشید به مواد پلاستیکی کابین به کمترین حالت ممکن برسد. نکتهٔ مهم دیگر، باز کردن شیشه‌ها حداقل به مدت چند دقیقه قبل از روشن کردن تهویه مرکزی است؛ چرا که در صورت عدم انجام این کار، تمام گازهای موجود در کابین به داخل سیستم تهویه رفته و دوباره در کابین خودرو پخش می‌شوند. همیشه کابین را تمیز نگه‌دارید (گرد و خاک و گازهای سمی رابطهٔ بسیار خوبی دارند) و هی چوقت در برابر تابش مستقیم نور خورشید پارک نکنید. توصیه‌های گفته شده را در ۶ ماه اول خرید خودروی صفر کیلومتر و فصل تابستان همیشه درنظر داشته باشید.

البته توصیهٔ جامع پزشکان، کارشناسان بهداشت و دانشمندان، خرید خودروی دست دوم و حتی کاهش مدت زمان رانندگی است. هر چند این دو توصیه درنظر طرفداران رانندگی و دنیای خودرو چندان جدی گرفته نمی‌شود. به‌نظر می‌رسد بهترین کار این است به جای منع افراد از رانندگی یا خرید خودروی جدید، به فکر سالم‌سازی و ساخت بهتر کابین خودروها بود. نظر شما چیست؟ آیا کمپانی‌های خودروسازی در این مورد کم‌کاری می‌کنند؟ رانندگی و استشمام چند گاز نسبتاً سمی یا فراموش کردن خودرو و رانندگی؟