آیا فیات وارد بازار ایران می‌شود؟

فیات به ایران می‌آید. این خبر عجیب درست در وضعیتی منتشر شده و روی خروجی بعضی رسانه‌های ایران قرار گرفته که تحریم‌ها علیه ایران شدت گرفته و دو خودروساز بزرگ ایران می‌‏گویند نه تنها برای تأمین قطعات مورد نیازشان دچار دردسر شده‌اند، بلکه حتی برای نقل و انتقال پول به ‏قدیمی‌ترین شریک ایران یعنی چینی‌ها هم مشکلاتی دارند. اکنون بعضی رسانه‌ها می‌گویند ‏که فیات به قم آمده و قرار است در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان خط تولید خودرو راه بیندازد.

پیگیری‌ها از وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی از آن است که این وزارتخانه نسبت ‏به درستی این خبر ابراز تردید می‌کند و می‌گوید که در جریان این خبر و جزییاتش نیست. به جز این روابط عمومی منطقه آزاد سلفچگان اعلام می‌کند که جزییات بیشتری از تولید خودروی فیات در ایران در دست نیست و تصور می‌کند که مدیرعامل کمپانی مدعی نمایندگی فیات در ایران تمام نکات لازم را از این خبر در اختیار رسانه‌ها گذاشته است.

از آن سمت ‏ابهامات زیادی برای حضور غول فیات در ایران وجود دارد که تمامی این ابهامات می‌تواند اصل این ‏خبر را زیر سؤال ببرد. شاید مهمترین ابهام این خبر آن باشد که فیات یک کمپانی خودروسازی مشترک ‏بین آمریکا و ایتالیاست و با توجه به سختگیری آمریکایی‌ها در خصوص اعمال تحریم‌ها علیه ایران این ‏سؤال وجود دارد که آمریکا که در زمان برجام مجوز حضور گروه‌های خود را در ایران به راحتی ‏صادر نمی‌کرد، اکنون چگونه است که با شدت گرفتن تحریم‌ها و سختگیری‌هایش به غول خودروسازی ‏خود اجازه داده که نه تنها در بازار ایران حاضر شود بلکه حتی خط تولید خودرو در ایران به راه ‏اندازد؟

فیات بازمی‌گردد؟

«فیات به ایران باز می‌گردد.» به گفته مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان قم، کمپانی «فیات» ‏زمینی برای استقرار واحد تولیدی در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان خریداری کرده است. آن‌گونه که ‏سید مهدی طباطبایی اعلام کرده، این کمپانی سوله‌ای را هم در این منطقه اجاره کرده و درحال وارد ‏کردن تجهیزات خودروسازی بوده و به‌زودی سواری فیات در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان تولید ‏خواهد شد. این خبر به ظاهر دلگرم‌کننده، در وضعیتی دیروز منتشر شد که ابهامات زیادی در خصوص ‏حضور یکی از بزرگترین غول‌های خودروسازی جهان وجود دارد. در ادامه به مهمترین ابهامات ‏حضور فیات در ایران می‌پردازیم: ‏

نکته اول اینجاست که فیات صاحب کمپانی آمریکایی کرایسلر است؛ پس می‌توان گفت که ‏این خودروساز بزرگ جهانی یک کمپانی آمریکایی ایتالیایی است که به نظر حضورش در ‏ایران در وضعیتی که آمریکا از برجام خارج شده، کمی دور از شرایط کنونی کشور محسوب می‌‏شود.

‏از طرفی خبر سرمایه‌گذاری این غول خودروسازی در منطقه ویژه سلفچگان قم در وضعیتی ‏منتشر شد که فیات پس از برجام که اتفاقاً شرایط سرمایه‌گذاری در ایران مساعد به نظر می‌‏رسید و پژو و رنو برای حضور در ایران اعلام آمادگی کرده بودند، حاضر به امضای قرارداد با ‏ایران خودرو برای تولید ۲۵۰‌هزار دستگاه خودرو نشد.

با توجه به این‌که در خبر منتشر شده پیش‌بینی این که ارائه محصولات ابتدا به طور ‏CBU‏ و ‏سپس تولید خودرو‌های روز اروپایی به شکل ‏CKD‏ باشد، لذا منطقی بود که انجام چنین فرآیند ‏سخت و پر هزینه‌ای، با شریکی باسابقه در ایران انجام می‌گرفت، نه با شرکتی که ‏نامی شناخته شده در فضای خودروسازی کشور محسوب نمی‌شود. ‏

‏اطلاعات درج شده در سایت ‏http: //www.iranianasnaf.ir‏/ نشان می‌دهد شرکتی که ‏مدعی شده نمایندگی فیات در ایران را گرفته در تاریخ ۱۵ آبان ۹۷ در این سایت ثبت شده است و در تاریخ ۲۸ ‏همین ماه موفق به گرفتن نمایندگی فیات در ایران شده است.

چطور ممکن است در مدت ‏‏۱۳ روز برای گرفتن نمایندگی با یک خودروساز جهانی وارد مذاکره شده، نامه‌نگاری و ‏نمایندگی آن را اخذ کرد؟

جالب است بدانید که این اولین بار نیست که کمپانیی مدعی اخذ نمایندگی و تولید محصولات ‏فیات شده است. آبان‌سال ۸۹ بود که خبرگزاری ایسنا اعلام کرد کارخانه تولید خودرو‌های ‏گازوییل‌سوز فیات، اوایل اسفند ماه در شهرستان گرمسار افتتاح می‌شود. مدیرعامل ‏کمپانی خودروسازی لوتوس در آن دوران خود را نماینده رسمی کمپانی فیات اعلام کرده بود. در ‏آن دوران شماری خودرو به صورت‎ CBU ‎وارد ایران شد و به فروش رسید، ولی خبری از تولید ‏نبود. جدای از این خریداران این خودرو‌ها این روز‌ها با مشکلات گوناگونی رو به رو هستند؛ از نبود ‏نمایندگی رسمی خدمات پس از فروش گرفته تا قطعه‌هایی که در بازار نایاب شده‌اند. ‏

از طرفی در روز‌های پسابرجام بعضی از کمپانی‌ها برای گرفتن نمایندگی دست به دامن ‏کمپانی‌های واسطه‌ای شده بودند. نمایندگی‌هایی که مجوزی از طرف کمپانی مادر برای آن‌ها ‏صادر نشده بود، مشکلات متعددی را هم به همراه داشتند. هم اکنون کمپانی فیات هیچ ‏خبر رسمی را در رابطه با صدور مجوز نمایندگی به یک شرکت ایرانی منتشر نکرده است. ‏

آن طور که در سایت دبیرخانه هیأت عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی کشور آمده، شرکتی به ‏نام «آرتمن موتورکیش» نمایندگی رسمی واردات محصولات فیات را در ایران در‌سال ۹۶ ‏ثبت کرده است. طبق اعلام این دبیرخانه، نمایندگی کمپانی آرتمن موتور کیش از کمپانی فیات ‏ایتالیا یازدهم بهمن ماه ۹۵ به مدت پنج‌سال در ایران معتبر بوده و اجازه واردات محصولات ‏سواری فیات به ایران را دارد.

اما با وجود این‌که بیش از ۲‌سال از ثبت این نمایندگی سپری می‌‏شود، خبری از واردات خودرو‌های فیات به ایران نیست. مدیرعامل این کمپانی هم پارسال ‏اعلام کرده بود که در‌سال نخست شاهد واردات خودرو‌های فیات به ایران خواهیم بود و از‌سال ‏دوم تا‌سال پنجم باید تولید خودرو‌های فیات با ۲۰ تا ۴۰‌درصد انتقال فناوری در ایران محقق ‏شود. اما اکنون در وضعیتی نزدیک به یک ‌سال از انتشار این خبر سپری می‌شود که هیچ جزییاتی در ‏رابطه با آخرین وضع واردات و حتی تولید این خودرو‌ها نیست. ‏

فیات پارسال چقدر درآمد کسب کرد؟

غول خودروسازی فیات کرایلسر که برند‌های گوناگونی مانند فیات، کرایسلر، دوج، رم، جیپ، آلفارومئو، ‏لانچیا، مازراتی، فراری، آبارث و ایوکو را دارد، در‌سال ۲۰۱۸ موفق به فروش ۴,۸‌میلیون ‏دستگاه شد. البته در این بین فروش برند‌های جیپ و رم افزایش قابل توجهی داشت، ولی به‌طورکلی فروش ‏فیات کرایسلر نسبت به‌سال ۲۰۱۷ بدون تغییر باقی ماند. ‏

در جریان اجرای برجام از طرف شرکت‌های ایرانی گفت و گوهای گوناگونی برای حضور خودروسازان اروپایی در ایران انجام شد، ولی با وجود مذاکرات گسترده تنها خودروسازان فرانسوی تا پای کار آمدند و دفاتری در ایران ایجاد کردند. این موضوع در حالی رخ داد که گفته می‌شد فرانسوی‌ها هم با حداقل سرمایه به ایران آمدند و برای حضور در بازار ایران نهایت احتیاط را به خرج می‌دادند. دیگر خودروسازان اروپایی که برای حضور در ایران وعده‌هایی داده بودند، حتی تا پای قرارداد نیامدند و مذاکرات انجام شده در حد تفاهم نامه ماند. اکنون ادعای حضور فیات در ایران آن هم در اوج تحریم‌ها از آن دسته ادعا‌های عجیبی است که مشخص نیست با چه هدفی مطرح شده است؟

شهروند