تیراژ خودروهای سواری در ۱۱ ماه امسال ۴۰ درصد کاهش یافت

با اعلام آمار تولید خودرو در کشور توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت، معلوم شد سه خودروساز مطرح کشور تیراژی ۷۲۴ هزار و ۵۹۷ دستگاهی را در بخش محصولات سواری در طول ۱۱ ماه امسال به ثبت رسانده‌اند. با توجه به این آمار، تولید سواری‌ها در ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در طول ۱۱ ماه امسال، ۴۰ درصد نسبت به بازه زمانی مشابه سال اخیر کاهش یافته است. این البته در حالی است که تولید ماهانه خودروسازان افزایشی بوده و آنها توانسته‌اند در بهمن و نسبت به دی، تیراژ بیشتری را به ثبت برسانند. طبق آمار، ایران خودرو و سایپا و پارس خودرو در یازدهمین ماه امسال ۵۲ هزار و ۳۲۵ دستگاه محصول سواری را تولید کرده‌اند که این آمار نشان از افزایش بیش از ۲۱ درصدی تیراژ نسبت به دی ماه دارد.

در بین خودروسازان مطرح کشور، ایران خودرو به عنوان بزرگ‌ترین خودروساز داخلی، با تولید ۳۷۶ هزار و ۹۲۹ دستگاه محصول، ۳. ۴۱ درصد کاهش تولید را در ۱۱ ماه امسال و نسبت به بازه زمانی مشابه سال اخیر به خود می‌بیند. ایران خودرو در بهمن ماه و نسبت به دی، ۵. ۲۱ درصد افزایش تولید داشته که ناشی از تیراژ ۲۶ هزار و ۹۵۱ دستگاهی این شرکت بوده است. طبق آمار، سایپایی‌ها با تولید ۲۲۲ هزار و ۴۴۰ دستگاه خودرو سواری در ۱۱ ماه امسال، ۶. ۳۴ درصد نسبت به ۱۱ ماه مشابه سال گذشته کاهش تولید را تجربه کرده‌اند. پارس خودرو هم که ۱۲۵ هزار و ۲۲۸ دستگاه تیراژ تا پایان بهمن ماه داشته، متحمل کاهش تولید ۶. ۴۲ درصدی شده است. در مجموع شرکت خودروسازی سایپا (سایپا و پارس‌خودرو) در بهمن ماه امسال ۲۵ هزار و ۳۷۴ دستگاه محصول سواری را به تولید رسانده تا نسبت به دی، ۲۴ درصد افزایش را تجربه کند.

تداوم ریتم منفی تولید خودرو در کشور نشان از مشکلات مربوط به تأمین قطعات از داخل و خارج دارد. با توجه به تحریم خودروسازی ایران از طرف آمریکا و خروج خیلی از کمپانی‌ها از کشور و همچنین مشکلات مربوط به نقل‌وانتقال پول، تأمین قطعات به سختی و کند انجام می‌گیرد و نتیجه این ماجرا خود را در آمار تولید نشان داده است. روند نزولی تولید از ماه‌ها پیش حتی پیش از تحریم رسمی صنعت خودروی ایران شروع شد و هنوز هم ادامه دارد. اگرچه آمار ماهانه تولید افزایشی بوده، ولی به نظر می‌رسد این روند مقطعی است و شاید ادامه نیابد. نکته دیگر اینجاست که بخشی از تولیدات خودروسازان به صورت ناقص است و بنابراین امکان تجاری شدن آنها تا زمان تأمین قطعات کسری، وجود ندارد. خودروسازان کشور با توجه به فرصت سه ماهه‌ای که از خروج آمریکا از برجام تا برقراری تحریم داشتند، اقدام به ذخیره قطعات کردند و از همین رو چراغ تولید آن‌ها فعلاً روشن مانده است. با این حال معلوم نیست بعد از اتمام ذخایر قطعه‌ای، چه سرنوشتی در انتظار تولید است و خودروسازان با چه روشی و از کدام منابع، قطعات موردنیازشان را تأمین خواهند کرد. البته با توجه به کمک‌های مالی دولت به قطعه‌سازان، احتمالاً روند تولید قطعات داخلی افزایش خواهد یافت، منتها این روند هم مقطعی است و علاوه‌بر آن، مشکل تأمین قطعات از خارج هم به خاطر تحریم و مشکلات نقل‌وانتقال پول، کماکان پابرجاست.

تداوم کاهش تولید سواری‌ها

بررسی جزئیات آمار تولید محصولات سواری خودروسازی کشور در ۱۱ ماه امسال نشان می‌دهد غول‌های جاده مخصوص در بیشتر محصولات خود با کاهش تیراژ رو به رو شده‌اند و حتی بعضی خودروها که روندی مثبت داشتند هم از افت در امان نمانده‌اند. آمار منتشره از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد در بین محصولات ایران خودرو، خانواده پژو ۲۰۶ تیراژی ۱۰۵ هزار و ۹۸۰ دستگاهی را تا پایان بهمن ماه امسال از خود به‌جا گذاشته و نسبت به مدت مشابه سال پیش ۳۵ درصد کاهش را تجربه کرده است. در آمار مربوطه، تولید ۱۴ هزار و ۹۳۲ دستگاه پژو ۲۰۶ اتومات هم به ثبت رسیده که البته منظور از آن، پژو ۲۰۶ پلاس یا همان پژو ۲۰۷ آی اتومات است. تولید این محصول طی ۱۱ ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال اخیر نیم درصد کاهش یافته است. این محصول در آمارهای قبلی روندی رو به رشد داشت، ولی در پایان بهمن، ریتم تولیدش منفی شد.

 در بین دیگر محصولات خانواده پژو، پژو ۴۰۵ با کاهش تولید در ۱۱ ماه امسال رو به رو شده است. بر این اساس، ۴۰۵ با تیراژی ۶۷ هزار و ۵۳۰ دستگاهی، بیش از ۵۰ درصد کاهش تولید را نسبت به بازه زمانی مشابه سال اخیر به خود می‌بیند. در کنار ۴۰۵، دیگر محصول پژویی ایران‌خودرو به نام پارس هم در ۱۱ ماه امسال کاهش تولید داشته و تیراژ آن، ۵. ۳۸ درصد پایین آمده است. ایران‌خودرویی‌ها تا پایان بهمن‌ماه امسال ۶۷ هزار و ۹۶۰ دستگاه از این محصول را به تولید رسانده‌اند. از پارس که بگذریم، آبی‌های جاده مخصوص در تولید سمند هم با کاهش تولید رو به رو شده‌اند. بنابر آمار منتشره، این شرکت در طول ۱۱ ماه امسال، ۴۹ هزار و ۱۷۰ دستگاه سمند را به تولید رسانده و این آمار موجب کاهش ۵۰ درصدی تیراژ این محصول نسبت به مدت مشابه سال اخیر شده است. هم اکنون سمند تنها در سایت‌های مرکزی و مازندران ایران خودرو تولید می‌شود، اگرچه تیراژ در سایت مرکزی در طول ۱۱ ماه امسال، فقط ۳۳۹ دستگاه بوده است. اما آن‌طور که آمار تولید روایت می‌کند، ایران خودرو در تولید دنا هم روندی کاهشی را به ثبت رسانده است. طبق آمار منتشره، در ۱۱ ماه امسال، ۳۲ هزار و ۵۵۴ دستگاه دنا (شامل مدل معمولی و پلاس) در ایران خودرو تولید شده که کاهش ۱. ۱۳ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال اخیر به دنبال داشته است. دیگر محصول ایران خودرو یعنی رانا هم کماکان با افت تولید همراه بوده و تیراژ آن تا پایان بهمن‌ماه امسال، ۱. ۴۶ درصد نزول را نشان می‌دهد. بنابر آمار منتشره، ایران‌خودرویی‌ها در ۱۱ ماه امسال تنها سه هزار و ۳۶۹ دستگاه رانا به تولید رسانده‌اند.

نگاهی هم بیندازیم به محصولات مونتاژی ایران خودرو، محصولاتی که تحت تأثیر تحریم‌ها، تیراژشان در حال کاهش است. آن‌طور که آمار می‌گوید، آبی‌های جاده مخصوص تا پایان بهمن‌ماه امسال دو هزار و ۶۳۷ دستگاه سوزوکی گرند ویتارا مونتاژ کرده‌اند. این آمار نشان می‌دهد کراس آور مونتاژی و ژاپنی ایران خودرو در مقایسه با ۱۱ ماه سال اخیر، ۴۲ درصد کاهش تولید داشته است. ایران خودرو همچنین توانسته ۱۲ هزار و ۲۴۸ دستگاه هایما را تا پایان بهمن‌ماه امسال مونتاژ کند؛ پس تیراژ این کراس آور چینی، ۵. ۶ درصد نسبت به ۱۱ ماه سال گذشته افزایش داشته است. این در وضعیتی است که تولید دیگر محصول چینی ایران خودرو به نام دانگ فنگ در بازه زمانی تحت بررسی کاهش داشته است. دانگ فنگ آماری ۱۷ هزار و ۸۹۳ دستگاهی را در ۱۱ ماه امسال از خود به جا گذاشته و بر این اساس، نسبت به مدت مشابه سال اخیر ۸. ۳۵ درصد کاهش تولید را تجربه کرده است. سری هم به پژو ۲۰۰۸ بزنیم، خودرویی که فعلاً در مدار رشد تولید قرار دارد و روند صعودی تولید آن در بهمن ماه هم ادامه یافته است. بنابر آمار اعلامی، ایران خودرویی‌ها در طول ۱۱ ماه امسال شش هزار و ۷۸۵ دستگاه پژو ۲۰۰۸ را به تولید رسانده‌اند. با این حساب، تولید این خودرو نسبت به مدت مشابه سال اخیر تقریباً ۷. ۳ برابر شده است. معلوم نیست تولید ۲۰۰۸ در آینده ادامه پیدا کند یا متوقف شود، چون پژویی‌ها تحت تأثیر تحریم‌های آمریکا از ایران رفته‌اند و ایران خودرو هم برنامه‌ای برای داخلی‌سازی آن اعلام نکرده است.

به سایپا برویم و ببینیم این گروه چه آماری را در تولید محصولات خود در طول ۱۱ ماه امسال به‌جا گذاشته است. طبق آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، سایپایی‌ها در تولید سراتو که محصولی مونتاژی و تحت‌لیسانس کیاموتورز کره است، با کاهش تولید مواجه شده‌اند. بر این اساس تا پایان بهمن‌ماه امسال ۱۳ هزار و ۲۲۸ دستگاه سراتو مونتاژ شده که در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته، ۷. ۴۷ درصد کاهش را نشان می‌دهد. در بین دیگر محصولات سایپا، تیبا دوباره از پراید عقب افتاد تا به دومین خودروی پرتیراژ داخلی تبدیل شود. این محصول ۱۲۳ هزار و ۱۷۹ دستگاه تیراژ در ۱۱ ماه امسال داشته و در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته، ۶. ۲۶ درصد کاهش تولید را تجربه کرده است. در آمار منتشره، نامی از ساینا دیگر محصول سایپا به چشم نمی‌آید، با این حال از آنجا که تیبا و ساینا روی یک پلت فرم ساخته شده‌اند، احتمالاً آمار ۱۲۳ هزار و ۱۷۹ دستگاهی تیبا، ساینا را هم در بر می‌گیرد.

اما براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت تولید پراید هم در ۱۱ ماه امسال نزول کرده و سایپایی‌ها تنها ۱۲۳ هزار و ۹۶۷ دستگاه از این محصول را به تولید رسانده‌اند. این رقم نشان می‌دهد تولید پراید نسبت به مدت مشابه سال اخیر، ۲. ۳۹ درصد کاهش پیدا کرده است. از تیبا و پراید بگذریم و نگاهی هم به محصولات مونتاژی چینی سایپا بیندازیم. طبق آمار اعلامی از طرف وزارت صنعت، پارس خودرو به‌عنوان زیرمجموعه سایپا، توانسته ۳۲ هزار و ۹۴۱ دستگاه برلیانس را در طول ۱۱ ماه امسال مونتاژ کند. با توجه به این آمار، برلیانس در مقایسه با مدت مشابه سال اخیر، ۱. ۱۹ درصد کاهش تیراژ را تجربه کرده است. شنیده می‌شود ادامه همکاری سایپا و برلیانس تحت تأثیر تحریم‌ها به مشکل خورده است. سایپایی‌ها اما دو محصول چینی دیگر را نیز مونتاژ می‌کنند که در این بین، چانگان تیراژی ۱۰ هزار و ۲۷۵ دستگاهی را در ۱۱ ماه امسال از خود به‌جا گذاشته است. این خودروی مونتاژی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، نزدیک به یک درصد کاهش تولید داشته است. فعلاً خبری مبنی بر ادامه یا قطع همکاری سایپا و چانگان منتشر نشده و معلوم نیست این خودروساز چینی می‌ماند یا می‌رود. دیگر محصول چینی سایپا آریو نام دارد که آمار اعلامی از مونتاژ شش هزار و ۵۵۲ دستگاهی آن تا پایان بهمن ماه امسال حکایت می‌کند. با توجه به تیراژ اعلامی، آریو نسبت به ۱۱ ماه سال اخیر ۵. ۲۵ درصد کاهش تولید را به خود می‌بیند. طبق آمار اعلامی ولی سایپا در بازه زمانی تحت بررسی تنها ۱۳ دستگاه رهام را تولید کرده است. رهام محصول جدید سایپا به شمار می‌رود که اوایل امسال در یکی از نمایشگاه‌های داخلی رونمایی شد.

چراغ رنو، رو به خاموشی

نگاهی هم به اوضاع تولید خانواده آل ۹۰ تا پایان بهمن ماه امسال بیندازیم تا معلوم شود این محصول رنو چه کارنامه‌ای را در بازه زمانی امسال به ثبت رسانده است. آن‌طور که آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌گوید، در مجموع تیراژ خانواده تندر ۹۰ (شامل تندر معمولی، پارس تندر، تندر اتومات و ساندرو) در طول ۱۱ ماه امسال به ۴۷ هزار و ۸۰۹ دستگاه رسیده است. با این حساب، تیراژ این خانواده نسبت به مدت مشابه سال اخیر ۵. ۶۷ درصد کاهش را به خود می‌بیند. اگر آمار تولید خانواده تندر ۹۰ را به طور جداگانه بررسی کنیم، معلوم می‌شود هر دو گروه ایران خودرو و پارس خودرو با کاهش تولید این محصول رو به رو شده‌اند. بر این اساس، ایران خودرویی‌ها با توجه به تیراژ ۱۰ هزار و ۸۰۳ دستگاهی خود تا پایان بهمن، با کاهشی ۷۶ درصدی رو به رو شده‌اند. این خودروساز، تندر ۹۰ را در مدل‌های معمولی و اتومات به تولید می‌رساند. در پارس خودرو هم آمارها خبر از کاهش تیراژ خانواده تندر ۹۰ می‌دهند.

طبق آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، ۳۷ هزار و شش دستگاه انواع تندر ۹۰ و ساندرو در این شرکت در طول ۱۱ ماه امسال به تولید رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۵. ۶۳ درصد کاهش را نشان می‌دهد. در این بین، پارس خودرویی‌ها تیراژ ساندرو (یکی از اعضای خانواده تندر ۹۰) را در ۱۱ ماه امسال به ۱۹ هزار و ۱۱۹ دستگاه رسانده‌اند که این آمار از کاهش تولید ۶۲ درصدی این خودرو حکایت دارد. پارس‌خودرو با انبوهی از ساندروهای معوق مواجه است و تصمیم گرفته در ازای آنها، سود انصرافی ۴۵ درصدی یا محصولاتی جایگزین را به ثبت نام کنندگان ارائه دهد. در میان دیگر محصولات رنو، پارس تندر تیراژی ۹ هزار و ۶۱۲ دستگاهی را طی ۱۱ ماه امسال به ثبت رسانده که این آمار از کاهش تولید حدود ۶۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال اخیر حکایت دارد. تندر معمولی هم با تیراژی هشت هزار و ۲۷۵ دستگاهی تا پایان بهمن‌ماه، ۷۰ درصد افت تولید را تجربه کرده است.

دنیای اقتصاد