طراحی سیستم دورزدن خودکار خودرو

سیستم‌های هوشمند کنترل خودرو، امروزه در سطح صنعتی در حال گسترش هستند و خیلی از شرکت‌های مطرح خودروسازی، تولیدات خود را به این‌گونه سیستم‌ها تجهیز کرده‌اند. در ایران هم با وجود مسیر طولانی که تا افزایش کیفیت خودروهای تولیدی باقی مانده، محققان بی‌کار ننشسته و سیستمی برای دورزدن خودکار ساخته‌اند.

امروزه با افزایش تصادفات رانندگی و افزایش خسارات جانی و مالی ناشی از این حوادث، توجه به سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند شهری افزایش یافته است. این سیستم‌ها به‌عنوان یک روش کارآمد برای بهبود مسئله حمل‌ونقل بکار گرفته می‌شوند. هوشمندسازی سیستم حمل‌ونقل را می‌توان به رانندگی خودکار، پارک گاراژ، پارک موازی و مواردی مانند این‌ها تعریف کرد. ازآنجاکه نزدیک به ۵۰ درصد تصادفات رانندگی مربوط به اشتباهات شخص راننده است، ازاین‌رو محققان به دنبال یافتن راه‌های جدید در جهت کاهش میزان تلفات رانندگی هستند.

استفاده از سیستم‌های کنترلی هوشمند، موجب بهبود سیستم حمل‌ونقل شده و رانندگی بسیار ایمن‌تر و سریع‌تری را برای رانندگان فراهم می‌کند. پژوهش‌های گوناگونی در زمینه سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند انجام‌شده که هر یک در زمینه تکمیل و رفع مشکلات این سیستم‌ها گام برداشته‌اند. در این رابطه می‌توان به انواع روش‌های پارک موازی خودرو و پیاده‌سازی عملی آن، راهبرد موسوم به SLAM برای چرخش ربات شبه خودرو در محیط‌های محصور، الگوریتم کنترلی مدل مجازی و معادلات ساده‌شده دینامیکی خودرو برای تعقیب مسیر و طراحی کنترل‌کننده مد لغزشی برای تعقیب مسیر مرجع خودرو اشاره کرد.

در همین راستا، گروهی از محققان کشور در مطالعه‌ای پژوهشی به طراحی و پیاده‌سازی سیستم کنترل دورزدن خودکار خودرو پرداخته‌اند.

در این پژوهش که توسط دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شده است، محققان در ابتدا اطلاعات حاصل از بررسی آیین‌نامه‌ها و قوانین راهنمایی‌ورانندگی و نیز تحقیقات انجام‌شده از آموزشگاه‌ها و پلیس راهنمایی‌ورانندگی را جمع‌آوری کردند.

سپس نتایج آزمایش‌های تجربی سیستم دورزدن بر روی خودروی واقعی در خیابان‌های با عرض مختلف بررسی شد و درنهایت هم، مسیرهای مناسب دورزدن خودکار خودرو طراحی‌شده و کنترل‌کننده مد لغزشی مناسب هم برای کنترل سیستم دورزدن خودرو طراحی شد.

به گفته احسان خلیلی، محقق گروه کنترل دانشگاه صنعتی اصفهان و دیگر همکارانش در این تحقیق، «طراحی سیستم فازی تصمیم‌گیری حرکت خودرو در هنگام دورزدن از نوآوری‌های مهم انجام گرفته در این پژوهش است».

این محققان می‌گویند: «جهت تأیید صحت طراحی‌های انجام گرفته با نتایج عملی، یک ربات شبه خودرو بر اساس ابعاد در مقیاس کوچک‌تر یک خودروی واقعی طراحی و ساخته‌شد و سیستم دورزدن خودکار بر روی آن پیاده‌سازی گردید. مقایسه نتایج شبیه‌سازی و پیاده‌سازی انجام گرفته بر روی ربات شبه خودرو نشان از کارآمدی و دقت مناسب سیستم کنترلی طراحی‌شده دارد».

این سیستم کنترلی جالب توجه که قابلیت اجرا و تعبیه روی خودروها را دارد، نشان از توان بالای متخصصان کشور برای حضور گسترده‌تر در حوزه طراحی و تولید خودرو و رفع انحصارهای موجود فعلی در این صنعت دارد.

این نتایج فنی، در نشریه‌ای علمی پژوهشی تحت عنوان «مجله کنترل» که زیر نظر انجمن مهندسان کنترل و ابزار دقیق ایران است، منتشر شده‌اند.

ایسنا