سرنوشت قانون ابطال شده «تعیین سن فرسودگی خودروها» چه می‌شود؟

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست ضمن بیان اینکه ما کشور به نسبت فرسوده‌ای ازنظر ناوگان حمل و نقل هستیم که این موضوع روی آلودگی هوا بسیار تاثیرگذار است، می‌گوید: ما باید آیین‌نامه ماده ۸ قانون هوای پاک که در خصوص سن فرسودگی خودروها در کشور بود را مجدد و متناسب با تصمیم شورای نگهبان تغییر دهیم.

طی روزهای گذشته آیین‌نامه ماده ۸ قانون هوای پاک که در خصوص سن فرسودگی انواع وسایل نقلیه بود، بر اساس استعلام دیوان عدالت اداری از شورای نگهبان ابطال شد. دلیل این ابطال شکایت فردی بود که بر اساس این آیین‌نامه باید خودروی تویوتا لندکروز ۲۰ ساله خود را اسقاط می‌کرد و به خاطر ممانعت از این موضوع، علیه آیین‌نامه ماده ۸ قانون هوای پاک به دیوان عدالت اداری شکایت کرده بود.

دیوان عدالت اداری هم پس از شکایت این فرد از شورای نگهبان در این‌ خصوص استعلام گرفت و در پی آن فقهای این شورا اعلام کردند که تعیین سن فرسودگی برای خودروها خلاف شرع است و آیین‌نامه ماده ۸ قانون هوای پاک باید  باید باطل شود. دو دلیل شورای نگهبان برای ابطال این آیین‌نامه قانونی این بود که نمی‌توان با در نظر گرفتن حقوق عامه حق مالکیت افراد را سلب کرد و از طرف دیگر راهکارهای بهتری برای تعیین سن فرسودگی خودروها وجود دارد.

مسعود تجریشی - معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست - در این‌ خصوص ضمن اشاره به اینکه در کشورهای مختلف ملاک‌های متفاوتی برای تعیین سن فرسودگی خودروها وجود دارد، گفت: در بعضی کشورها معاینه ‌فنی ملاک فرسودگی است و در برخی دیگر سن خودرو. برای مثال در کشور آمریکا هر ایالت قانون متفاوتی در این زمینه دارد اما ما در زمان تصویب آیین‌نامه قانون هوای پاک بر اساس خرد جمعی به این نتیجه رسیدیم که «سن» را ملاک فرسودگی و اسقاط خودروها در کشور قرار دهیم.

وی ادامه داد: در زمان تصویب آیین‌نامه قانون هوای پاک در شورای نگهبان افرادی این پرسش را داشتند که چرا باید برای مثال خودروی بنزی که ۲۰ سال از عمر آن گذشته ولی هم اکنون کیفیت خوبی دارد، اسقاط شود؟ به هر حال با وجود این پرسش‌ها تصمیم گرفته شد که برای ناوگان حمل و نقل عمومی و خصوصی سن مشخصی برای اسقاط در نظر گرفته شود. این تصمیم نه فقط به خاطر مسائل محیط زیستی و آلودگی هوا گرفته شد بلکه ایمنی خودروی‌های فرسوده هم در آن نقش داشت. چون که عدم ایمنی خودروهای فرسوده در بروز حوادث رانندگی موثر است.

تجریشی با ذکر اینکه تعداد خودروهای فرسوده در کشور ما زیاد است و کشور به نسبت فرسوده‌ای ازنظر ناوگان حمل و نقل هستیم، تصریح کرد: تا پایان امسال نزدیک به ۲۰۰ هزار تاکسی فرسوده در کشور خواهیم داشت. نزدیک به ۷۰ درصد کامیون‌ها، وانت‌ها و اتوبوس‌ها هم در کشور فرسوده هستند که تمام این‌ها تاثیر زیادی روی آلودگی هوا در شهرهای مختلف کشور دارند.

به گفته معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست هم اکنون شورای نگهبان که می‌تواند در این زمینه اعمال نظر کند به چنین تصمیمی رسیده است و ما باید آیین‌نامه را مجدد و متناسب با این تصمیم‌گیری تغییر دهیم. برای مثال می‌توان تفاوتی بین سن فرسودگی و اسقاط قائل شد و خودروهایی که به سن فرسودگی می‌رسند را موظف کنیم که در سال چندبار به مراکز معاینه‌ فنی برای بررسی خودرو مراجعه کنند.

تجریشی در پایان گفت: اکنون در حال بررسی این موضوع از جهت‌های مختلفی از جمله مسائل حقوقی هستیم  اما می‌توان اطمینان حاصل کرد که با تغییراتی در این آیین‌نامه به موضوعات متفاوت حقوقی، زیست محیطی، ایمنی و اسقاط  توجه داشت.

ایسنا