کاهش تولید خودروهای عمومی و تجاری

آخرین آمار رسمی ارائه شده مربوط به تولید خودرو در کشور نشان می‌دهد تیراژ محصولات تجاری و عمومی سبک و سنگین در هشت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال اخیر روندی نزولی داشته است. بنابر آمار اعلامی از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت، در مجموع ۴۱ هزار و ۳۲۲ دستگاه انواع خودروهای تجاری و عمومی سبک و سنگین در کشور طی هشت ماه امسال به تولید رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال اخیر ۱. ۱۱ درصد کاهش را نشان می‌دهد. در این آمار، وانت‌ها بیشترین سهم را با تیراژی ۳۸ هزار و ۵۲۶ دستگاهی به خود اختصاص داده‌اند و مینی‌بوس‌ها، میدل‌باس‌ها، اتوبوس‌ها و ون‌ها آماری ناامیدکننده از خود به جا گذاشته‌اند. با توجه به آمار ارائه شده در مورد وانت‌ها، تولید این محصولات در مقایسه با هشت ماه سال اخیر نزدیک به ۹ درصد افزایش داشته است.

طبق آمار اما در هشت ماه امسال، ۱۳۳ دستگاه ون در کشور به تولید رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال اخیر، بیش از ۸۷ درصد کاهش را نشان می‌دهد. در بخش مینی‌بوس و میدل‌باس هم آمار تولید ۴۲۱ دستگاهی تا پایان آبان امسال، کاهش نزدیک به ۶۸ درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال اخیر حاصل کرده است.همچنین تولید اتوبوس هم با توجه به تیراژ ۲۹۴ دستگاهی در هشت ماه امسال، بیش از ۴۳ درصد افت را در مقایسه با مدت مشابه سال اخیر نشان می‌دهد. این آمارها نشان می‌دهند تولیدکنندگان اتوبوس و کامیون و کشنده و کامیونت زیر ظرفیت اسمی خود مشغول به تولید هستند. نکته ناامیدکننده دیگر این آمار اما سهم اندک کامیون‌ها و کشنده‌ها است، چه آنکه با وجود تعدد شرکت‌ها و ظرفیت اسمی بالا، تولید خودروهای موردنظر از وضعیت مناسبی برخوردار نیست. طبق آمار، در مجموع تنها هزار و ۹۴۸ دستگاه کامیون و کامیونت و کشنده تا پایان آبان در کشور به تولید رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال اخیر از کاهش بیش از ۷۶ درصدی حکایت دارد.

آمار ضعیف تولید خودروهای تجاری و عمومی سبک و سنگین در حالی است که کلان‌شهرهای کشور با بحران آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند و علت اصلی این ماجرا، رفت و آمد خودروهای فرسوده سنگین و سبک مثل کامیون و اتوبوس و مینی‌بوس و وانت است. نکته دیگر اینجاست که این آمار ضعیف در تقابل با هدف بزرگ دولت مبنی بر اسقاط ده‌ها هزار خودروی فرسوده سنگین است. دولت قصد دارد تا اواسط سال ۱۴۰۰ (پایان دولت دوازدهم)، بالغ بر ۱۷۰ هزار دستگاه خودروی فرسوده سنگین را اسقاط و محصولات نو جایگزین آنها کند، با این حال آمار ضعیف تولید اتوبوس و کامیون در کشور، عملاً اجازه تحقق این هدف را نخواهد داد. البته گفته شده که برای تأمین قطعات بیش از ۴۲ هزار خودروی سنگین، ثبت سفارش انجام گرفته است.

در بین تولیدکنندگان داخلی، با دو شرکت نیمه‌دولتی یعنی ایران‌خودرودیزل و سایپادیزل مواجهیم که با تیراژی بسیار کمتر از ظرفیت اسمی خود به تولید مشغول هستند. بنابر آمار اعلامی، ایران‌خودرودیزل (زیرمجموعه تجاری‌ساز ایران خودرو) در هشت ماه امسال ۶۵۹ دستگاه محصول از خانواده کامیون را به تولید رسانده که این آمار در مقایسه با تیراژ سال اخیر کاهشی ۳۲ درصدی را نشان می‌دهد. ایران خودرودیزل دارای بیشترین تیراژ در بخش کامیون طی هشت ماه امسال بوده است. این شرکت اما در بازه زمانی موردنظر ۱۰۴ دستگاه مینی‌بوس به تولید رسانده که این تیراژ موجب افزایش ۱. ۵ درصدی تولید محصول موردنظر شده است. ایران خودرودیزل اما حتی یک دستگاه اتوبوس را نیز در بازه زمانی تحت بررسی به تولید نرسانده و به نظر می‌رسد تولید این محصول در این خودروساز به‌طور کامل متوقف شده است. این شرکت در مجموع ۴۶ دستگاه ون را هم طی هشت ماه امسال به تولید رسانده که در مقایسه با مدت مشابه سال اخیر، جدود ۹۰ درصد افت را نشان می‌دهد. دیگر واحد تجاری‌ساز نیمه‌دولتی کشور یعنی سایپادیزل هم که زیرمجموعه شرکت خودروسازی سایپا به‌ شمار می‌رود، در هشت ماه امسال ۳۷۵ دستگاه کامیون را به تولید رسانده است. این آمار موجب شده تولید کامیون در سایپادیزل در مقایسه با هشت ماه سال اخیر نزدیک به ۸۶ درصد افت کند.

آمارهای ارائه شده در خصوص وانت هم نشان می‌دهد بیشترین سهم در تولید این محصول را شرکت خودروسازی سایپا به خود اختصاص داده است. بر این اساس، سایپا و زیرمجموعه‌اش زامیاد، در مجموع ۳۱ هزار و ۵۵۹ دستگاه وانت را در هشت ماه امسال به تولید رسانده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال اخیر، بیش از ۳۹ درصد رشد را نشان می‌دهد. در بین دیگر تولیدکنندگان وانت هم شرکت بهمن تیراژی پنج هزار و ۳۸ دستگاهی داشته که نسبت به مدت مشابه سال اخیر، ۷. ۲۵ درصد کاهش تولید دارد. همچنین ایران خودرویی‌ها هم با تیراژی هزار و ۵۹۴ دستگاهی تا پایان آبان امسال، بیش از ۷۲ درصد کاهش را نسبت به هشت ماه سال اخیر ثبت کرده‌اند.در بررسی دیگر جزئیات آمار تولید هشت ماه امسال خودروهای تجاری و عمومی سبک و سنگین، مشخص می‌شود شرکت‌های آذهایتکس، آریادیزل و ماموت در بخش کامیون، هوراند خودرودیزل در بخش مینی‌بوس، ایران خودرو در بخش وانت و آکیادویچ در بخش ون، هیچ تولیدی نداشته‌اند.

دنیای اقتصاد