تغییر و تحولات مدیریتی در ایران خودرو تصمیم چه کسی بود؟

دو هفته و اندی از انتصاب فرشاد مقیمی به‌عنوان مدیرعامل ایران خودرو می‌گذرد و بحث‌ها بر سر اینکه وی انتخاب وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده یا هیات‌مدیره شرکت، همچنان ادامه دارد. چهارم شهریور امسال و در حالی که ایران خودرو پس از برکناری هاشم یکه‌زارع، یک هفته بدون مدیرعامل بود، خبر رسید فرشاد مقیمی معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت سکان هدایت این شرکت را در دست گرفته است. جدا از اینکه مقیمی از تجربه خاصی در خودروسازی برخوردار نیست و در مقایسه با مدیران پیشین ایران خودرو بسیار جوان‌تر است، نکته مهم دیگر به نحوه انتخاب وی برای سکانداری بزرگ‌ترین خودروساز ایران مربوط می‌شود. اگرچه مقیمی اکنون وارد سومین هفته مدیرعاملی‌اش در ایران خودرو شده و حواشی این انتخاب کمتر از قبل است، اما واکاوی چگونگی انتخاب وی می‌تواند به این پرسش همیشگی که مدیران عامل خودروسازی را واقعاً چه کسی یا چه جریان و نهادی تعیین می‌کند، به نوعی پاسخ دهد.

رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت بتازگی در جواب به این سؤال که تغییر و تحولات مدیریتی در ایران خودرو تصمیم چه کسی بوده، هیات‌مدیره این خودروساز را تصمیم گیرنده دانسته است. در واقع وزیر صنعت تاکید کرده که عزل و نصب مدیرعامل  ایران خودرو تصمیم هیات‌مدیره بوده و وزارتخانه نقشی در این ماجرا نداشته است. این اظهارنظر رحمانی ولی با چند ابهام مواجه است که اصلی‌ترین آن نحوه اعلام خبر برکناری مدیرعامل ایران خودرو است. برای نخستین بار در تاریخ خودروسازی کشور، سخنگوی دولت خبر عزل هاشم یکه‌زارع از مدیرعاملی ایران خودرو را به اطلاع رسانه‌ها رساند و تاکید کرد خبر را از وزیر صمت شنیده است. وی حتی نام جانشین یکه‌زارع را هم اعلام کرد، اگرچه گفته شد وی (گزینه جانشینی یکه‌زارع) زیر بار امانت نرفته و از همین رو در نهایت مقیمی راهی ایران خودرو شد. برای افکار عمومی جای سؤال است که اگر برکناری مدیرعامل ایران خودرو تصمیم هیات‌مدیره این شرکت بوده، پس چرا خبر آن از دهان سخنگوی دولت بیرون آمده است؟ ابهام دیگر اینجاست که اگر هیات‌مدیره ایران خودرو یکه‌زارع را کنار گذاشت، پس قائدتا خود هم باید جانشین وی را انتخاب می‌کرد، حال آنکه سخنگوی دولت نام جانشین را بر زبان ‌آورد. اگرچه در نهایت گزینه دیگری به ایران‌خودرو رفت، ولی همین که سخنگوی دولت بلافاصله پس از اعلام خبر برکناری یکه‌زارع، از جانشین وی هم نام می‌برد، احتمال دخالت هیات‌ مدیره در این عزل و نصب را به حداقل می‌رساند.

چرا هیات مدیره اطلاعیه نداد؟

نکته دیگر اینجاست که اگر هیات‌مدیره در ماجرای تغییر مدیرعامل ایران خودرو تصمیم‌گیرنده بوده، پس چرا هیچ اطلاعیه‌ای از طرف اعضای آن در این خصوص منتشر نشد؟ در همه خودروسازان دنیا وقتی قرار است تغییری در سطح مدیرعامل انجام شود، سخنگوی هیات‌مدیره این خبر را به اطلاع رسانه‌ها می‌رساند و اغلب هم از قبل مشخص می‌شود که جانشین چه کسی خواهد بود. این در حالی است که در بیشتر تغییرات مدیریتی خودروسازی ایران، هیات‌مدیره اطلاع رسانی لازم را انجام نداده و خبرها از جایی دیگر درز کرده‌اند. گذشته از اینها اما ابهام دیگر در مورد نقش هیات‌مدیره در تغییر مدیرعامل ایران خودرو، به انتخاب مردی از جنس دولت مربوط می‌شود. فارغ از اینکه مدیرعامل جدید ایران‌خودرو چه کارنامه‌ای را از خود به جا خواهد گذاشت، مساله اینجاست که انتخاب وی، این فرض را که دولت در عزل و نصب‌های کلان صنعت خودرو دخالت مستقیم دارد، تقویت می‌کند. هرچه هست، شواهد و قرائن در ماجرای عزل و نصب‌های مدیریتی صنعت خودرو، بیشتر نشان از کارگردانی دولت در این سناریو دارد تا هیات‌مدیره خودروسازان؛ این در حالی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنان بر خصوصی‌سازی ایران خودرو و سایپا تاکید می‌کند و می‌گوید تا انتهای سال آینده سهام دولتی آنها را واگذار خواهد کرد.

دنیای اقتصاد