بررسی نسبت دستمزد به درآمد در خودروسازی ایران

با در نظر گرفتن این مقیاس در خودروسازی جهان، مشخص می‌شود در دنیا بخش بیشتری از درآمد شرکت‌های خودروساز صرف حقوق و دستمزد پرسنل می‌شود.

به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۰ حدود ۱۳ درصد از درآمد فولکس واگن صرف حقوق و دستمزد پرسنل شده است. این در شرایطی است که در خودروسازی ایران اولا قیمت‌گذاری دستوری بوده و ثانیا نیروی کار نیز ارزان‌تر است. از طرفی خودروسازی ایران دارای هزاران نیروی مازاد است که هزینه حقوق و دستمزد را حسابی بالا برده‌اند.

از ۱۰ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومانی که غول‌های جاده مخصوص طی سال گذشته صرف هزینه حقوق و دستمزد کرده‌اند، بیش از ۹ هزار میلیارد تومان آن به بخش سربار - کارگری- مربوط می‌شود و هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان باقی‌مانده نیز به پرسنل اداری، عمومی و فروش (غیر‌کارگری) ارتباط دارد. با توجه به اینکه سه خودروساز بزرگ کشور در سال ۹۹ بالغ بر ۶ هزار و ۷۶۵ میلیارد تومان صرف حقوق و دستمزد کل پرسنل خود کرده‌اند، هزینه موردنظر در سال ۱۴۰۰ حدودا ۵۹ درصد رشد را نشان می‌دهد.

اما در حالت تفکیکی با توجه به اینکه هزینه حقوق و دستمزد پرسنل کارگری سه خودروساز بزرگ کشور در سال ۱۳۹۹ حدود ۵ هزار و ۶۸۱ ‌‌میلیارد تومان بوده، هزینه آنها در این بخش طی سال گذشته حدود ۶۰ ‌‌درصد رشد کرده است. خودروسازان همچنین در سال ۱۴۰۰ حدود هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان صرف حقوق و دستمزد پرسنل اداری، فروش و عمومی خود کرده‌اند، بنابراین هزینه مربوط به حقوق و دستمزد غیر کارگری آنها در مقایسه با سال ۹۹ رشد ۵۷ درصدی را نشان می‌دهد.

این سه خودروساز همچنین در مجموع بالغ بر ۱۳‌‌هزار و ۴۰۰‌‌ میلیارد تومان صرف هزینه‌های سربار خود در سال ۱۴۰۰ کرده‌اند که البته حقوق و دستمزد نیز در آن محاسبه شده است. در مجموع طی سال گذشته حدود ۶۸ درصد از هزینه سربار خودروسازان بزرگ کشور به حقوق و دستمزد اختصاص داشته است. در صورت‌های مالی خودروسازان اما جمع هزینه‌های بخش اداری، عمومی و فروش نیز محاسبه و طبق حساب و کتاب آنها، حدودا ۷ هزار میلیارد تومان صرف این امور شده است. در مقایسه با سال ۱۳۹۹، هزینه‌های سربار ۵۳ ‌‌درصد و هزینه اداری، عمومی و فروش نیز ۷۰درصد رشد را به خود می‌بینند. طبق پیش‌بینی خودروسازان اما هزینه‌های آنها در بخش حقوق و دستمزد، سربار و امور اداری، عمومی و فروش طی سال جاری رشد سنگینی در مقایسه با سال گذشته خواهد داشت. طبق اطلاعات ارائه‌شده به بورس، هزینه سه خودروساز بزرگ کشور در این بخش طی سال جاری، به بالای ۱۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان خواهد رسید که نسبت به سال گذشته ۵۵ درصد رشد خواهد داشت.

همچنین طبق پیش‌بینی خودروسازان، جمع هزینه سربار آنها طی امسال به بالای ۱۸ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان می‌رسد، بنابراین در مقایسه با سال گذشته رشد حدودا ۴۰ درصدی خواهد داشت. در بخش اداری، عمومی و فروش نیز خودروسازان پیش‌بینی کرده‌اند که طی امسال بالغ بر ۱۰ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه خواهند کرد و در صورت تحقق آن، هزینه موردنظر در مقایسه با سال گذشته رشد حدودا ۴۹ درصدی را به خود می‌بیند.

ایران‌خودرو چقدر حقوق می‌دهد؟
طبق صورت‌‌های مالی ارائه شده بورس توسط ایران‌خودرو، این شرکت در سال گذشته نزدیک به۶ هزار میلیارد تومان صرف حقوق و دستمزد کارگری کرده و حدود ۹۴۰ میلیارد تومان نیز به پرسنل غیر‌کارگری خود پرداخته است، یعنی در مجموع چیزی حدود ۷ هزار میلیارد تومان. این در حالی است که ایران‌خودرو در سال ۹۹ کمتر از۳‌‌هزار و ۷۰۰ ‌‌میلیارد تومان حقوق و دستمزد به کارگران خود پرداخته بود و سهم پرسنل غیر‌کارگری نیز حدودا ۵۸۰ میلیارد تومان بوده است. بنابراین بزرگ‌ترین خودروساز ایران طی سال گذشته با رشد حدودا ۶۶ درصدی هزینه در بخش حقوق و دستمزد مواجه بوده است. ایران‌خودرو همچنین پیش‌بینی کرده که طی سال جاری حدودا ۱۱ هزار و ۱۳۳ میلیارد تومان صرف حقوق و دستمزد کارکنان و کارگران خود خواهد کرد. در صورت تحقق این پیش‌بینی، ایران‌خودرویی‌ها امسال و در مقایسه با سال گذشته حدودا ۶۰ درصد رشد در هزینه مربوط به حقوق و دستمزد خواهند داشت.

ایران‌خودرویی‌‌ها اما در بخش مربوط به استهلاک هزینه‌‌ای حدود ۵۵۰ ‌‌میلیارد تومان طی سال گذشته صرف کرده‌اند، بنابراین در مقایسه با سال ۱۳۹۹، هزینه این شرکت در بخش موردنظر، کمتر از ۴ درصد افزایش یافته است.

یکی دیگر از موارد مربوط به هزینه‌های سربار در خودروسازی، بخش انرژی شامل آب، برق، گاز و سوخت است. ایران‌خودرو در این بخش بالغ بر ۸۳ میلیارد تومان طی سال گذشته هزینه کرده است. این در حالی است که سال ۹۹ هزینه ایران‌خودرو در این بخش کمتر از ۲۷ میلیارد تومان بود. بنابراین قبض انرژی ایران خودرو در سال گذشته و نسبت به سال ۹۹ بیش از سه برابر شده است. در مجموع با در نظر گرفتن دیگر هزینه‌ها از جمله هزینه مواد مصرفی، بزرگ‌ترین خودروساز ایران طی سال گذشته بالغ بر۷ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان صرف هزینه‌های سربار کرده است. در مقایسه با سال ۹۹، هزینه سربار ایران‌خودرو رشد ۵۵ ‌‌درصدی را نشان می‌دهد. اما هزینه‌های ایران‌خودرو در بخش اداری، عمومی و فروش نیز طی سال گذشته نزدیک به ۴ هزار میلیارد تومان بوده است. در مقایسه با سال ۹۹ هزینه  مورد نظر رشدی ۷۴ درصدی داشته است.

  حقوق و دستمزد در گروه سایپا
اما طبق صورت‌‌های مالی ارائه شده به بورس توسط سایپا، این شرکت در سال گذشته حدودا ۲هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بابت حقوق و دستمزد کارگران خود و ۶۰۹ میلیارد تومان نیز صرف حقوق غیر‌کارگری کرده است. این در حالی است که سایپا در سال ۹۹ کمتر از ‌‌هزار و ۵۵۰‌‌ میلیارد تومان حقوق و دستمزد کارگری و ۴۲۳ میلیارد تومان نیز حقوق و دستمزد غیر کارگری پرداخته است. با این حساب، هزینه این شرکت در این بخش حدود ۵۱ ‌‌درصد بالا رفته است. سایپایی‌‌ها اما در بخش مربوط به استهلاک هزینه‌‌ای نزدیک به ۳۸۷‌‌میلیارد تومان صرف کرده‌اند و این رقم نشان می‌دهد دومین خودروساز بزرگ ایران در مقایسه با سال ۹۹، هزینه استهلاک خود را حدودا ۶ درصد کاهش داده است. سایپا نیز مانند ایران‌خودرو بخشی از هزینه‌های سربارش به انرژی مربوط می‌شود.

این شرکت در این بخش بالغ بر ۲۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان هزینه کرده که نسبت به سال ۹۹ حدودا ۷/ ۲ برابر شده است. در مجموع با در نظر گرفتن دیگر هزینه‌ها از جمله هزینه مواد مصرفی، دومین خودروساز بزرگ ایران طی سال گذشته بیش از ۳ ‌‌هزار و ۸۴۰ میلیارد تومان صرف هزینه‌های سربار کرده است. هزینه‌های سایپا در بخش اداری، عمومی و فروش نیز طی سال گذشته و در مقایسه با سال ۹۹ با رشد مواجه شده است. این شرکت در سال گذشته حدودا ۲ هزار و ۵۸۰ میلیارد تومان صرف هزینه‌های مربوط به بخش اداری، عمومی و فروش کرده که نسبت به سال ۹۹ رشد حدودا ۷۲ درصدی را نشان می‌دهد.

سراغ پارس‌خودرو برویم، سومین خودروساز بزرگ ایران که کمترین نیروی انسانی را بین سه شرکت اصلی صنعت خودروی کشور در خود جای داده است. طبق صورت‌‌های مالی ارائه‌شده به بورس توسط پارس‌خودرو، این شرکت در سال گذشته نزدیک به ۶۹۷ میلیارد تومان حقوق و دستمزد به کارگران خود پرداخت کرده است. این در حالی است که پارس خودرو در سال ۹۹ کمتر از ۴۷۵‌‌میلیارد تومان حقوق و دستمزد به کارگران خود پرداخته بود. بنابراین هزینه این شرکت در این بخش حدود ۴۷ درصد بالا رفته است. پارس خودرو اما در بخش انرژی کمتر از ۱۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان طی سال گذشته هزینه کرده که نسبت به سال ۹۹به میزان ۴/ ۲ برابر رشد را نشان می‌دهد. در مجموع با در نظر گرفتن دیگر موارد از جمله مواد مصرفی، سومین خودروساز بزرگ ایران طی سال گذشته نزدیک به هزار و ۸۸۰ میلیارد تومان صرف هزینه‌های سربار کرده است. در مقایسه با هزینه سربار حدودا ۹۵۰‌‌میلیارد تومانی در سال گذشته، پارس خودرو در این بخش حدودا دو برابر رشد هزینه داشته است. اما هزینه‌های پارس خودرو در بخش اداری، عمومی و فروش نیز طی سال گذشته و نسبت به ۹۹ رشد هنگفتی داشته است. این شرکت در سال گذشته بالغ بر ۴۱۸ میلیارد تومان صرف هزینه‌های اداری، عمومی و فروش کرده که رشد ۶۷ درصدی را نشان می‌دهد.

دنیای اقتصاد