رویدادهای مهم خودرویی هفته چهارم مهر ۹۸

رویدادهای خودرویی مهم این هفته را «واکنش سازمان محیط‌زیست به یک مکاتبه خودرویی»، «تداوم پیش‌فروش خودروسازان با سیاستی متفاوت»، «اعلام وزیر صمت مبنی بر حذف یکی از مدل‌های پراید و پژو»، «تاکید مجدد بر طرد خودروسازان فرانسوی از ایران» و البته «تعلیق ساخت کارخانه بزرگ فولکس واگن در ترکیه» تشکیل می‌دهند که در این گزارش آنها را مرور می‌کنیم.

واکنش رئیس سازمان محیط ‌زیست به یک نامه خودرویی

کشمکش بر سر نصب فیلتر دوده روی خودروهای دیزلی، این هفته هم با اظهارات تند رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست علیه ایران ‌خودرودیزل، ادامه یافت تا معلوم شود هنوز توافقی جامع و کامل بر سر این موضوع ایجاد نشده است. چند هفته پیش بود که مدیرعامل ایران‌ خودرو دیزل با ارسال نامه‌ای به اسحاق جهانگیری، معاون نخست رئیس ‌جمهوری، خواستار معافیت این شرکت از نصب فیلتر دوده به خاطر تحریم شده بود. جهانگیری هم در جواب به نامه موردنظر، از مدیران ایران ‌خودرو دیزل و مسوولان سازمان حفاظت محیط‌ زیست خواست با تشکیل نشستی مشترک، مساله نصب فیلتر دوده را حل و فصل کنند. در حالی که انتظار می‌رفت با میانجیگری معاون نخست رئیس ‌جمهوری، موضوع فیلتر دوده حل‌و‌فصل شود، اظهارات این هفته رئیس سازمان حفاظت محیط ‌زیست نشان داد عمق اختلافات بین این سازمان و ایران‌ خودرو دیزل در موضوع نصب فیلتر دوده روی خودروهای دیزلی زیاد است.

عیسی کلانتری با انتقاد از عملکرد بعضی مدیران خودرویی در حوزه محیط ‌زیست، گفت: یکی از مدیران خودروسازی ایران (به معاون نخست رئیس ‌جمهوری) نامه نوشته که به خاطر تحریم‌ها ما را ازنصب فیلتر روی خودروهای دیزلی معاف کنید؛ بعضی از این مدیران منافع شخصی و شرکتی خود را به منافع عمومی ترجیح می‌دهند. عیسی کلانتری با ذکر اینکه ۶ سال تحریم نبودیم و خودروسازان (ایران‌ خودرو دیزل) فیلتر نصب نمی‌کردند و الان هم که تحریم هستیم، باز هم نمی‌خواهند نصب کنند، تاکید کرد: این در حالی است که ۶۰ درصد آلودگی هوا در پنج ماه آخر سال متأثر از خودروهای دیزلی است، ولی باز هم در این مورد سوء‌استفاده‌هایی وجود دارد. تا به امروز نه ایران‌خودرودیزل و نه مسوولان دولتی هیچ واکنشی به اظهارات رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست نشان نداده‌اند و معلوم نیست گره فیلتر دوده بالاخره چه زمانی باز می‌شود و آیا نصب آن در خودروهای دیزلی اجرایی خواهد شد یا به بعد از لغو تحریم‌ها موکول می‌شود. البته همزمان با دعوای دوده‌ای خودروسازان و سازمان حفاظت محیط‌ زیست، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی هم با انتشار گزارشی، بر لزوم نصب فیلتر دوده روی خودروهای دیزلی در راستای کاهش آلودگی هوا تاکید کرد.

سیاست متفاوت خودروسازان در پیش‌فروش

دو خودروساز بزرگ ایران در راستای مجوز جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت، پیش‌فروش بعضی محصولات خود را که از هفته پیش آغاز کرده بودند، این هفته هم ادامه دادند؛ منتهی با سیاستی متفاوت از یکدیگر. وزارت صنعت،معدن و تجارت که پیش‌فروش خودرو را در راستای تمرکز خودروسازان روی تعهدات معوق، ممنوع کرده بود، سرانجام مجبور شد در راستای تأمین نقدینگی صنعت خودرو، این ممنوعیت را لغو و مجوزی جدید برای فروش صادر کند. با صدور این مجوز، ایران‌خودرویی‌ها در طول هفته اخیر اولین مرحله از پیش‌فروش جدید خود را شروع و این هفته هم مرحله دوم آن را اجرا کردند. با توجه به لیست خودروهای پیش‌فروش شده، به نظر می‌رسد ایران‌خودرو محصولاتی را که هنوز تعهداتشان رفع نشده هم پیش‌فروش کرده‌ است. این اقدام البته منع قانونی ندارد؛ چون وزارت صمت مجوز پیش‌فروش جدید را برای همه خودروها صادر کرده است؛ ‌ولو اینکه تعهد معوق داشته باشند. از آن طرف اما سایپایی‌ها سیاستی دیگر را در پیش گرفته و ظاهراً قصد ندارند خودروهای دارای تعهد معوق را فعلاً پیش‌فروش کنند. این شرکت البته این هفته پیش‌فروشی بی‌سر و صدا را برای کوئیک اجرا کرد؛ خودرویی که گفته می‌شود تعهدات آن به‌روز شده است.

آغاز حذف خودروهای قدیمی

این هفته هرچند قرار بود نشست شورای عالی استاندارد در خصوص توقف تولید خودروهایی که توان پاس کردن استانداردهای جدید را ندارند تشکیل شود، ولی این اتفاق رخ نداد و جلسه موردنظر به هفته آینده موکول شد. بنابر گفته وحید مرندی مقدم، معاون رئیس سازمان ملی استاندارد، به خاطر سفر بعضی اعضای شورای عالی استاندارد، جلسه این شورا طی هفته جاری تشکیل نشد. دو سه هفته‌ای می‌شود که موضوع استانداردهای ۸۵ گانه خودرو مجدداً داغ شده و سازمان ملی استاندارد بر اجرایی کردن آنها در خودروهای داخلی تاکید می‌کند. آن‌طور که نیره پیروزبخت، رئیس سازمان ملی استاندارد تاکید کرده، در نهایت شورای عالی استاندارد تکلیف خودروهایی را که نمی‌توانند استانداردهای ۸۵ گانه را پاس کنند و تولیدشان باید متوقف شود، روشن خواهد کرد. وی این را هم گفت که ممکن است دو خودروی داخلی (احتمالاً پراید و پژو ۴۰۵) در نهایت به خاطر پاس نکردن استانداردهای جدید، از رده تولید خارج شوند. گفته‌های وی اما در وضعیتی بود که وزیر صنعت، معدن و تجارت هم دیروز اعلام کرد یکی از مدل‌های پراید تا چند روز دیگر از رده تولید خارج خواهد شد و پژو هم در لیست محصولاتی که تا پایان سال از خط تولید خارج می‌شود، قرار خواهد گرفت.

کنایه دوباره به خودروسازان فرانسوی

اما این هفته وزیر صنعت، معدن و تجارت باز هم از طرد خودروسازان خارجی بی وفا از کشور گفت و تاکید کرد که گروه‌های خودروساز داخلی باید به سراغ شرکای جدید بروند. به گفته رضا رحمانی، چون عملکرد بعضی کمپانی‌های خارجی در زمان تحریم مناسب نبوده، به خودروسازان گفته شده به سراغ شرکای جدید از کشورهای دیگر بروند. وزیر صمت البته پیش‌تر هم تاکید کرده بود که شرکای بی‌وفا در تحریم مثل رنو و پژو فرانسه، دیگر جایی در خودروسازی ایران نخواهند داشت. اگرچه رحمانی این بار اسمی از پژو و رنو نیاورد، ولی به نظر می‌رسد منظور وی از «شرکت‌های خارجی که عملکرد مناسبی در دوران تحریم خودروسازی ایران نداشته‌اند»، رنو و پژو است. این دو شرکت با وجود عقد قرارداد با ایرانی‌ها، از ترس جرائم مادی و معنوی آمریکایی‌ها، بر موج تحریم سوار شدند و ایران را ترک کردند. ازآنجاکه خودروسازان فرانسوی در تحریم قبلی هم رفتاری نسبتاً مشابه داشتند، ظاهراً وزارت صمت دیگر تمایلی به حضور آنها در خودروسازی کشور پس از لغو تحریم‌ها در آینده، ندارد.

ضد حمله فولکس به ترکیه

در جمع اخبار خارجی مهم خودرویی این هفته، تعلیق ساخت کارخانه فولکس واگن در ترکیه، بیشتر به چشم آمد. چند روزی است که ارتش ترکیه مناطق شمالی و کردنشین روسیه را به بهانه امنیت داخلی خود مورد حمله نظامی قرار داده و این اقدام با واکنش‌های منفی جهانیان مواجه شده است. در این بین، فولکس‌واگن هم در راستای اعتراض به اقدام نظامی ترکیه علیه کردهای سوری، تأیید نهایی برای ساخت یک کارخانه خودروسازی در ترکیه را به حالت تعلیق درآورد. آن طور که وال‌استریت ژورنال گزارش داده، فولکس‌واگن قصد داشت کارخانه‌ای را در ترکیه با ظرفیت مونتاژ نزدیک به ۳۰۰ هزار خودرو در سال راه‌اندازی کند؛ ولی پس از حمله بحث‌ برانگیز این کشور به شمال سوریه، تصمیم خود را به تعویق انداخت. فولکس در بیانیه‌ای اعلام کرد که ‌هیات مدیره این شرکت تصمیم برای ساخت کارخانه جدید را به تعویق انداخته است. در ادامه این بیانیه آمده که فولکس واگن وضع جاری (حمله ترکیه به شمال سوریه) را از نزدیک تحت نظارت دارد و نگران این تحولات است.

دنیای اقتصاد