سکوت خودروسازان در قبال باز نشدن ایربگ ها

در حالیکه حدود ۴۰ روز از حادثه محور بهبهان و ماجرای باز نشدن ایربگ خودروها در این تصادف زنجیره ای می‌گذرد، علیرغم تاکید نهادهای نظارتی بر ارتقای کیفی خودروها و مهمتر از آن، گلایه‌مندی مقام معظم رهبری از کیفیت خودروها، دو خودروساز بزرگ همچنان سکوت را بر پاسخ‌دهی ترجیح داده‌اند. این در حالی است که فراخوان یکی از آنها مبنی بر تعیین نوبت برای بازبینی و به‌روز رسانی قطعات ECU خودروها، شائبه وجود نقص فنی و ایراد ایربگ‌ها را تقویت می‌کند.

کیفیت خودرو از آن دست موضوع‌هایی است که طی سال‌های اخیر بسیار مطرح بوده و موج اعتراض‌ها را به دنبال داشته است. علاوه بر مردم، مقامات کشور، مجلسی‌ها و مسئولان دولتی همواره از سطح پایین کیفی خودروها گلایه داشته‌اند. حتی در ادوار مختلف، وزیران وقت وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) سرو سامان دادن و افزایش سطح کیفیت خودروها را شعار انتخاباتی خود قرار داده و در مصاحبه‌ها و نشست‌های خود اصلاح آن را وعده داده اند اما تاکنون اقدامی جدی در این رابطه صورت گرفته است. 

حتی در همین یک ماه اخیر که بحث کیفیت پایین خودروها (به دنبال تصادف محور بهبهان) داغ‌تر شد و واکنش‌های بسیاری را در پی داشت، جز ابلاغیه سازمان ملی استاندارد ایران که در جهت ارتقا و افزایش کیفیت و ایمنی خودروها، ۱۵ مسئولیت، تکلیف و تعهد قانونی را ترسیم و خودروسازان را مکلف به اجرای مصوبات قانونی کرد، هنوز شاهد اقدام خاصی در این رابطه نبوده‌ایم.

در پی حادثه محور بهبهان و باز نشدن ایربگ‌ها، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس اعلام کرد که "در سه دوره گذشته تاکنون مسئولان ذی ربط گزارشی مبنی بر ارزیابی کیفیت خودروهای ایرانی به مجلس ارائه نکرده‌اند و تاکنون گزارشی از کیفیت خودروهای ایرانی به دست ما نرسیده تا در صحن علنی مجلس قرائت شود."

همه این‌ها در حالیست که در دیدار اخیر (۱۰ بهمن ماه) مقام معظم رهبری با جمعی از تولیدکنندگان، فعالان اقتصادی و مسئولان اقتصادی و صنعتی، ایشان از وضعیت کیفیت برخی محصولات داخلی از جمله خودرو گلایه کرده و فرمودند: "ما در برخی از محصولات داخلی متأسفانه شاهد این هستیم که به کیفیت توجه نمی‌شود، این خیلی بد است؛ این همه‌ حمایت در طول این سال‌ها از صنعت خودرو در کشور شده؛ خب کیفیت خودرو خوب نیست، مردم ناراضی‌اند و درست هم می‌گویند. حق با مردم است؛ اعتراض مردم به‌جا است و این صنعت نتوانسته است رضایت مشتری را جلب کند."

رهبر انقلاب در رابطه با صنعت خودرو، نسبت به دو موضوع افزایش قیمت و کیفیت خودروها گلایه‌ داشتند.
 

سکوت خودروسازان در قبال باز نشدن ایربگها در تصادف زنجیره ای محور بهبهان

همچنین علیرغم اینکه در حادثه اخیر در محور بهبهان که منجر به تصادف زنجیره‌ای ۵۰ دستگاه خودرو شد و طبق اعلام ‌رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی "ایربگ هیچ خودرویی باز نشد"، هرچند که بسیاری از مسئولان و مقامات کشوری، دولتی و نمایندگان مجلس پیگیری قضایی باز نشدن ایربگ خودروهای تصادف بهبهان را ممکن و ضروری دانسته و این حق را برای مشتریان خودروها وارد دانستند که از خودروسازان شکایت کنند اما با گذشت حدود ۴۰ روز از این حادثه هنوز هیچ یک از خودروسازان پاسخ قانع‌کننده‌ای ارائه نکرده‌اند. این در حالی است که مشتریان هنگام خرید خودرو حدود چهار تا شش میلیون تومان برای هر ایربگ هزینه مازاد پرداخت می‌کنند.

لازم به یادآوری است که مسئول کیفیت و ایمنی خودروها، خودروسازان و شبکه تامین آن‌ها هستند؛ اما در این خصوص علیرغم اینکه چهار شرکت اصلی تامین‌کننده عمده ایربگ‌های مورد نیاز خودروسازان در مظان اتهام قرار دارند، اما همچنان سکوت اختیار کرده‌اند.

البته که یکی از خودروسازان در این رابطه عذر بدتر از گناه و بهانه‌ای عجیب برای باز نشدن کیسه‌های هوا (ایربگ) خودروها ارائه کرد و معتقد بود که در این امر سیاه‌نمایی‌هایی در حال شکل‌گیری است.

مدیر طراحی مرکز توسعه محصولات ایران خودرو در این رابطه اعلام کرد: باز شدن ایربگ‌ها در هنگام تصادف خودرو، بستگی به شدت ضربه، میزان سرعت و زاویه‌ای خواهد داشت که ضربه وارد می‌شود و هر ضربه و تصادفی منجر به باز شدن کیسه‌های هوا نخواهد شد. کیسه هوای هر خودرو یک جعبه سیاه برای ذخیره اطلاعات دارد؛ لذا برای بررسی حادثه بهبهان بایستی  این جعبه‌های سیاه را بررسی کنیم تا بتوانیم تشخیص دهیم که چرا کیسه هوا عمل نکرده است و اگر مشخص شود که اشکال از کیسه هوا بوده است، طبق قراردادهای بین‌المللی بایستی به سراغ تولیدکننده این ایربگ‌ها برویم و مقصر، سازندگان ایربگ‌ها هستند.
 

اعلام فراخوان بازبینی نرم‌افزار ECU خودروها و تقویت شائبه ایراد دار بودن ایربگ‌ها

در کنار این‌ها، در این بین اتفاقی شگفت‌انگیز رخ داد. یکی از دو خودروساز اصلی کشور فراخوانی مبنی مراجعه مشتریان برای بازبینی و به‌روز رسانی نرم‌افزارهای ECU به نمایندگی‌های خود ارائه داد. در متن این فراخوان‌ها، برای مشتریان نوبت پذیرش در زمان‌های مختلف تعیین شده تا نرم‌افزار ECU خودروها (که از قطعات مرتبط با ایربگ‌ها هستند) بازبینی و (بصورت رایگان) به‌روزرسانی شوند.

این خودروساز در این فراخوان‌ها تاکید کرده است که در صورت عدم حضور مشتری در موعد مقرر، مسئولیت بروز ایرادها و حوادث با منشاء فراخوان از این شرکت ساقط می‌شود.

حدود سه هفته پیش این موضوع را از شرکت ایران‌خودرو پیگیری کردیم. در ابتدای روند پیگیری، ایران‌خودرو اعلام کرد که موضوع ارائه فراخوان در این گروه صنعتی مطرح شده اما هنوز پیامکی برای مشتریان ارسال نشده است. این درحالی بود که این خبرگزاری تعداد کثیری از این پیامک‌ها که برای صاحبان خودروها ارسال شده را در اختیار داشت. پس از آن نیز علیرغم چندین مروتبه پیگیری، این شرکت پاسخی برای این موضوع ارائه نکرد.

فراخوان مذکور این شائبه را تقویت می کند که ایربگ‌ها دارای مشکل هستند که این خودروساز را وادار به ارائه فراخوان کرده است؛ ضمن اینکه این موضوع می‌تواند ارتباط مستقیم با تصادف اخیر محور بهبهان و باز نشدن ایربگ‌ها داشته باشد.

همچنین موضوع از دیگر خودروساز بزرگ کشور (سایپا) نیز مورد بررسی قرار گرفت اما این شرکت هم حاضر به پاسخگویی در رابطه با کلیت موضوع باز نشدن ایربگ‌ محصولات خود نشد و ظاهرا سکوت را بر پاسخگویی ترجیح داده است.

براین اساس با توجه به تاکیداتی که مقام معظم رهبری در بخش کیفیت محصولات از جمله خودروها داشته‌اند، خودروسازان بایستی در این زمینه علاوه بر ارائه توضیح برای بحث کلی کیفیت که همیشه مورد انتقاد بوده است، به‌ویژه در این موضوع خاص (باز نشدن ایربگ‌ها) پاسخگو باشند.

در این رابطه چگونگی واردات قطعه معیوب مرتبط با ایربگ و نصب آنها در خودروها هم جای سوال است و پیگیریهای ایسنا در این رابطه ادامه خواهد داشت؛ موضوعی که می تواند پای تعدادی از واردکنندگان قطعه، قطعه ساز و حتی گمرک را هم به این ماجرا باز کند. 

ایسنا