آغاز فرآیند تبدیل پلاک خودروهای منطقه آزاد به پلاک ملی / مهر ۱۴۰۴

موضوع تبدیل پلاک خودروهایی که در مناطق آزاد تجاری صنعتی کشور تردد می‌کنند، به پلاک ملی که پیش‌تر در دولت قبلی مطرح و سپس متوقف شده بود، سرانجام از مهرماه سال جاری (۱۴۰۴) وارد فاز اجرایی شده است. این امکان با شرایطی خاص برای مالکان فراهم شده تا بتوانند خودروهای خود را وارد سرزمین اصلی کنند.

پیشینه و محدودیت‌های پلاک منطقه آزاد:

همان‌طور که می‌دانید، خودروهای وارد شده به مناطق آزاد، دارای پلاک مخصوص همان منطقه هستند و در شرایط عادی:

• تردد: فقط مجاز به تردد در محدوده‌ی همان منطقه آزاد هستند.
• ورود به سرزمین اصلی: اجازه ورود دائمی ندارند و تنها با اخذ مجوز موقت می‌توانند تا شعاع مشخصی (حدود ۱۲۰ کیلومتر) اطراف منطقه آزاد در سرزمین اصلی تردد کنند. این مجوز معمولاً یک بار در سال صادر می‌شود.

شرایط اصلی برای دریافت پلاک ملی:

شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با ابلاغ این امکان، تأکید کرده است که متقاضیان برای دریافت پلاک ملی باید الزامات زیر را رعایت کنند:

1. مدل ساخت خودرو: تنها خودروهای با مدل ساخت سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ مجاز به ثبت درخواست هستند.
2. رعایت قوانین فنی: محدودیت‌های دیگری مانند حجم موتور نیز باید رعایت شود.
3. پرداخت کامل هزینه‌ها: متقاضیان باید تمامی حقوق و عوارض گمرکی مربوط به واردات خودرو به سرزمین اصلی را پرداخت کنند.

نکات مهم در فرآیند ثبت‌نام:

بر اساس اعلام ناصر خرمالی، مدیر گمرک دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد، هماهنگی‌های لازم با وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و سامانه جامع تجارت انجام شده است.

• کد شیما (SHIMA Code): متقاضیان واجد شرایط باید برای ثبت اطلاعات و درخواست خود، کد شیما را اخذ کنند. این کد، شناسه یکتایی است که برای ثبت سفارش کالا در تجارت بین‌الملل و در سامانه تجارت الزامی است.
• مالکیت فعلی ملاک است: برخلاف برخی شایعات، الزامی نیست که مالک فعلی خودرو همان فردی باشد که در ابتدا خودرو را وارد منطقه آزاد کرده است. ملاک اصلی، مالکیت قانونی فعلی خودرو و ثبت سند به نام شخص متقاضی در سامانه‌های مربوطه است.

مسیر اجرایی شدن طرح:

رحمان سادات نجفی، رئیس شورای هماهنگی و همکاری فعالان اقتصادی مناطق آزاد، توضیح داد که این موضوع که در دولت قبل به دلیل توقف واردات خودرو مطرح شده بود، مسکوت ماند. اما اکنون مجدداً مطرح شده و ابلاغ تسهیلات لازم برای تبدیل پلاک در تاریخ ۱۲ مهر ۱۴۰۴ توسط سازمان توسعه تجارت ایران به گمرک جمهوری اسلامی انجام شده است.

نکته تأمل‌برانگیز در خصوص توجیه اقتصادی:

رئیس شورای هماهنگی و همکاری فعالان اقتصادی مناطق آزاد اشاره کرده است که از نظر اقتصادی، این اقدام توجیه زیادی ندارد. دلیل این امر آن است که در حال حاضر واردات خودرو به کشور آزاد شده است و تبدیل پلاک خودروهای کارکرده و قدیمی (مدل ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷) با توجه به فرسایش آن‌ها، ممکن است صرفه اقتصادی نداشته باشد. با این حال، این فرصت برای افرادی که قصد دارند خودروی خود را با پرداخت عوارض، به طور دائم وارد کشور کنند، فراهم شده است.