تسهیل در واردات خودرو : حذف آزمون های محیط زیستی با پیگیری دستگاه قضا
این خبر مربوط به اقدام قابل تحسین دستگاه قضایی استان هرمزگان و همکاری سازمان محیط زیست کشور است که منجر به حذف آزمون‌های غیرضروری و تکراری برای خودروهای نو وارداتی شده است.
چالش آزمون‌های زائد و رسوب کالا
همانطور که می‌دانید، یکی از مشکلات همیشگی در فرآیند واردات کالا، به ویژه خودرو، انجام آزمون‌ها و بازرسی‌های متعدد و گاهی تکراری در گمرکات کشور بوده است. رئیس کل دادگستری هرمزگان، مجتبی قهرمانی، در تشریح این موضوع بیان کردند که این آزمون‌های زائد و غیرموجه، به خصوص برای کالاهای نو و پر تکرار وارداتی مانند خودرو، همواره از جمله اعتراضات جدی تجار و فعالان اقتصادی بوده است.
تصور کنید یک مدل خودروی جدید که در کشور مبدأ و در بازارهای جهانی تمامی استانداردهای لازم زیست‌محیطی را تأیید شده و با گواهینامه‌های معتبر عرضه می‌شود، پس از ورود به ایران، صدها بار مورد آزمایش‌های مشابه و تکراری قرار می‌گیرد. این روند نه تنها به رسوب بیش از حد کالا در گمرکات منجر می‌شود، بلکه هزینه نهایی واردات را افزایش داده و حتی در برخی موارد موجب تخریب یا از بین رفتن (تضییع) خود کالا نیز می‌شود. این موضوع نه تنها به ضرر واردکنندگان است، بلکه در نهایت قیمت تمام‌شده خودرو برای مصرف‌کننده را نیز بالا می‌برد.
اقدام دستگاه قضایی و مصوبه جدید
با توجه به این مشکلات، دستگاه قضایی استان هرمزگان با تشکیل یک کارگروه ویژه، رفع این موانع را در دستور کار خود قرار داد. نتیجه این پیگیری‌ها و بررسی‌های دقیق، به یک مصوبه مهم از سوی سازمان محیط زیست کشور در تاریخ سی و دوم اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ (معادل ۲۲ مه ۲۰۲۵) در ستاد پیگیری سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی منجر شد.
بر اساس این مصوبه، تصمیم گرفته شد که:
- خودروهایی که در کشور مبدأ تأیید شده‌اند، نیازی به بازرسی مجدد ندارند. به عبارت دیگر، آن دسته از خودروهای وارداتی که در کشور خارجی مبدأ، از طریق بررسی مدارک و بازرسی فیزیکی، مطابق با ضوابط فنی واردات خودرو تأیید شده‌اند و گواهینامه محیط زیستی از یک شرکت بازرسی معتبر دریافت کرده‌اند، پس از ورود به کشور دیگر نیازی به بازرسی مجدد نخواهند داشت. این خودروها بلافاصله پس از اظهار در گمرکات ایران، گواهینامه انطباق با محیط زیست را دریافت می‌کنند.
فرآیند بازرسی نمونه‌ای برای خودروهای جدید و سابقه‌دار
با این حال، برای اطمینان از حفظ استانداردها و نظارت بر کیفیت خودروهای وارداتی، دو مکانیزم کنترلی نیز در نظر گرفته شده است:
- بازرسی تصادفی برای خودروهای جدید (ورود برای اولین بار):
- ۵۰ درصد از خودروهایی که برای نخستین بار از یک مدل، یک نشان تجاری (برند) و یک کشور سازنده وارد ایران می‌شوند و پیش‌تر از سازمان محیط زیست گواهینامه صحه‌گذاری (تأییدیه) دریافت کرده‌اند، به صورت تصادفی مورد بازرسی قرار خواهند گرفت.
- در صورت انطباق این نمونه‌ها با استانداردها و مقررات فنی، برای تمامی خودروهای آن محموله گواهینامه محیط زیستی صادر شده و به گمرک و پلیس راهور فراجا (فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران) ارسال خواهد شد.
- بازرسی تصادفی برای خودروهای با سابقه واردات قبلی:
- تنها ۲۰ درصد از خودروهایی که دارای سابقه واردات قبلی هستند (یعنی از همان مدل، نشان تجاری و کشور سازنده در گذشته نیز وارد شده‌اند) و یا دارای گواهینامه انطباق با محیط زیست هستند، پس از اظهار در گمرک به صورت تصادفی مورد بازرسی قرار می‌گیرند.
- در صورت انطباق این نمونه‌ها با استانداردها و مقررات فنی، گواهینامه محیط زیستی صادر شده و برای گمرک و پلیس راهور فراجا ارسال خواهد شد.
تسهیلات برای واردکنندگان با سابقه و متعهد
یکی دیگر از نکات مهم این مصوبه، اعطای تسهیلات به واردکنندگان معتبر و دارای سابقه مثبت است. رئیس کل دادگستری هرمزگان توضیح دادند که بر اساس مصوبه سازمان محیط زیست، آن دسته از واردکنندگانی که به صورت مستمر، خودروهایی با مدل و نشان تجاری خاص از یک کارخانه مشخص و از یک کشور معین وارد می‌کنند و دارای حداقل سه سابقه ورود کالای مطابق با استانداردها و مقررات فنی به صورت متوالی در کمتر از سه سال گذشته بوده‌اند، می‌توانند با ارائه تعهد کتبی مبنی بر تضمین انطباق با استانداردهای آلایندگی اجباری کشور، گواهی محیط زیستی را جهت ترخیص و شماره‌گذاری دریافت نمایند. این تعهد باید در سربرگ رسمی شرکت و با امضای صاحبان مجاز ممهور به مهر شرکت باشد. این بند نشان‌دهنده اعتماد به واردکنندگان با عملکرد شفاف و مطابق با قوانین است.
حفظ شاخص‌های زیست‌محیطی
مجتبی قهرمانی در پایان تأکید کردند که در تمامی پیگیری‌های دستگاه قضایی، از مسئولان مربوطه خواسته شده است که علاوه بر اتخاذ تدابیر قانونی برای جلوگیری از عوامل ایجاد رسوب کالا (که مخالف با سیاست‌های تسهیل تجارت است)، شاخص‌های محیط زیستی، به ویژه مفاد قانون هوای پاک، را به صورت جدی رعایت کنند. این بدان معناست که تسهیل در واردات به هیچ وجه به معنای نادیده گرفتن اهمیت حفظ محیط زیست و کیفیت هوای کشور نیست.
شایان ذکر است که در ماه گذشته نیز با پیگیری‌های مشابه دستگاه قضایی استان هرمزگان و با مصوبه هیئت مدیره سازمان استاندارد کل کشور، اقدام مشابهی برای حذف آزمون‌های زائد استاندارد در خصوص خودروهای نو وارداتی انجام شده بود. این اقدامات زنجیره‌ای نشان‌دهنده یک رویکرد سیستماتیک برای بهبود فضای کسب و کار و کاهش بوروکراسی‌های زائد است.
این تغییرات می‌توانند به طور قابل توجهی زمان و هزینه‌های واردات خودرو را کاهش دهند و در نهایت منجر به سرعت بخشیدن به ورود خودروهای جدید و شاید حتی کاهش نسبی قیمت نهایی آن‌ها برای مصرف‌کننده ایرانی شوند. نظر شما در مورد این اقدامات چیست؟ آیا فکر می‌کنید این تغییرات تأثیر مثبتی بر بازار خودرو خواهند داشت؟
دیدگاه بگذارید
اولین نفر باشید که دیدگاه خود را می نویسد