روش های تنظیم فرمان خودرو

بهترین راه برای داشتن کنترل بهتر بر روی خودرو این است که صندلی و فرمان را در موقعیت مناسب قرار دهید. برای بهینه‌سازی راحتی و ایمنی در حین رانندگی، همه خودروها دارای یک اهرم تنظیم فرمان هستند که فرمان را به سمت بالا، پایین، داخل و خارج حرکت می‌دهد. این کار، مشکلات زیادی مانند جراحت در تصادف، صدای تق‌تق به دلیل شل بودن فرمان، جدا شدن قطعات، فرسودگی بیش‌ازحد لاستیک را کاهش می‌دهد. در ادامه راه‌های تنظیم فرمان خودرو را بیان می‌کنیم.

روش‌های میزان فرمان ماشین

قبل از بیان روش‌ها ابتدا بهتر است اطلاعاتی در مورد قطعات جلوبندی را بدانیم. در این صورت می‌توانید تعمیر و تنظیم را در ک کنید و به‌درستی میزان فرمان را انجام دهید. پس بی‌دقتی در تعمیر، جلوبندی موجب ضرر جانی و مالی را در پی دارد.

چرخ‌های جلوی ماشین باعث حرکت ماشین به راست و چپ می‌شود. اما موازی نبودن چرخ‌های جلو سبب سایش لاستیک‌ها، مصرف بالای بنزین، کشیده شدن ماشین به یک سمت خواهد شد. در جلوبندی سالم باید دو چرخ جلو، موازی هم باشند.

قطعه‌ای موازی بودن دو چرخ را کنترل می‌کند. این قطعه به هیدرولیک یا جعبه‌فرمان وصل هست. وقتی قطعه حرکت کند، چرخ‌ها به جلو یا چپ و راست هدایت می‌شوند. علاوه بر ضرورت موازی بودن چرخ‌ها در تنظیم فرمان خودرو یا میزان فرمان ماشین، باید وقتی از جلو به چرخ‌ها نگاه می‌کنیم، بر هم عمود نیز باشند.

مایل بودن لاستیک‌ها به داخل یا بیرون،‌ موجب فشار به یک سمت لاستیک و درنهایت سائیدگی آن می‌شود. تنها در صورتی  چرخ‌ها به تعمیر نیاز ندارند که شاسی سالم و به کمک‌ها و لاستیک ضربه‌ای وارد نشده باشد.

 تصادف ماشین باعث خروج چرخ از حالت عمودی می‌شود. در این صورت باید زاویه انحراف به‌وسیله دستگاه‌های مخصوص تعیین شود. سپس برای از بین بردن انحراف تایر با جک هیدرولیکی صاف می‌شود. ابزارهای حرفه‌ای برای تشخیص و تعمیر کج بودن چرخ جلو وجود دارد. همچنین می‌توانید به‌وسیله یک تراز در منزل، از کج بودن آن مطلع شوید.

بنابراین اگر چرخ خودرو کج است بهتر است به صاف کار یا جلوبندی مراجعه کنید. البته در بعضی از ماشین‌ها، قطعه‌ای برای تنظیم زاویه‌ی عمودی چرخ‌ها تعبیه‌شده است.

تنظیم جلوبندی

برای تنظیم یا میزان فرمان ابتدا از موازی بودن چرخ جلوی ماشین اطمینان حاصل کنید.

گام‌های تنظیم فرمان

برای اطمینان از سالم بودن جلوبندی، در هنگام رانندگی بررسی کنید تا ماشین روی سطح صاف به چپ و راست حرکت نکند. همچنین از سالم بودن و طبیعی بودن لاستیک‌ها مطمئن شوید. در ادامه راه‌های تنظیم فرمان را بیان می‌کنیم.

ابزار لازم برای میزان فرمان با دستگاه

۱- آچار: از یک آچارفرانسه یا هر آچار دیگری برای تنظیم جلوبندی و مهره‌ی آن برای تنظیم فرمان خودرو یا میزان فرمان ماشین استفاده کنید.

۲- متر: با استفاده از این ابزار یک متری یا با دو تکه تخته فلز صاف می‌توانید فاصله دقیق دو سر تایر جلوئی و عقبی را اندازه بگیرید.

۳- لوله: به لوله‌ای با قطر دو سانت و نیم نیاز دارید. طول آن باید ۲۰ سانت از فاصله داخلی چرخ‌های جلوئی کم‌تر باشد. دقت کنید که باید قطر لوله طوری باشد که بتواند در لوله ۲.۵ سانتی حرکت کند.

طول لوله بزرگ ۲۰ سانت و طول لوله کوچک ۴۰ باید از فاصله داخلی دو چرخ جلو از هم کم‌تر باشد. برای این‌که بتوانید پیچ با قطر نیم سانت را محکم به لوله بزرگ ببندید، لازم است که سر آن را سوراخ کنید. این کار از حرکت لوله کوچک جلوگیری می‌کند. این لوله دقیقاً همان ابزاری است که برای میزان فرمان حرفه‌ای در جلوبندی‌ها استفاده می‌شود.

بررسی کنید که دو لاستیک ازنظر ارتفاع،  عرض و فشار هوا دقیقاً یکسان باشند. اگر در لاستیک‌ها ساییدگی بغل مشاهده شد، بهتر است آن را تعویض کنید.

میزان فرمان دستی

در ابتدا باید در نظر داشته باشید که ماشین روی سطح صاف و فرمان نیز کاملاً صاف باشد. در زمان رانندگی اگر دیدید ماشین مستقیم حرکت می‌کند اما فرمان کج است، باید انحراف فرمان از جلوبندی برطرف شود.

در تنظیم فرمان خودرو (میزان فرمان ماشین) هرگز سعی در باز کردن فرمان نکنید. این کار علاوه بر این‌که اشتباه است، زحمت زیادی را نیز تحمیل می‌کند. علاوه بر این، تنظیمات کارخانه فرمان به هم می‌ریزد.

احتمالاً در برخی از جلوبندی‌ها مشاهده کردید که وقتی کج بودن فرمان را می‌بینند سریع فرمان را باز می‌کنند. او با این کارش نشان می‌دهد اصلاً تنظیم فرمان را به‌درستی درک نکرده است. اگر فرد متخصص و حرفه‌ای باشد هرگز به‌فرمان دست نمی‌زند و سعی می‌کند با تغییر تنظیم جلوبندی، آن را حل کند.

اقدامات لازم برای میزان فرمان سنتی

بهتر است پشت و جلوی چرخ‌های عقب، آجر بگذارید تا ماشین حرکت نکند. همچنین برای ایمنی بیشتر، ترمزدستی را بکشید.

حالا باید ماشین روی سطح صاف قرار دارد فرمان هم کاملاً صاف است. حالا به چرخ‌های جلو نگاه کنید ببینید مستقیم یا مایل به چپ و راست هستند؟ اگر به نظر مایل هستند باید انحراف فرمان را برطرف کنید.

لوله زیر ماشین را بین دو چرخ جلو طوری قرار دهید که دو سر لوله دقیقاً روی لبه جلویی لاستیک‌ها باشد. این کار را برای پشت تایرها نیز انجام دهید. دقت داشته باشید که ماشین باید روی زمین باشد، بنابراین نباید جک بزنید.

مهم‌ترین بخش در تنظیم فرمان خودرو یا میزان فرمان ماشین این است که دو فاصله باید دقیقاً یکسان باشد. باز بودن دهان چرخ‌ها نشان می‌دهد که فاصله دو سر جلویی بیشتر از قسمت عقبی چرخ‌ها است. همچنین بسته بودن دهن چرخ‌ها، کم بودن فاصله جلوئی از بخش عقبی را آشکار می‌کند.

حالا باید مهره‌ی میله‌ی تنظیم را شل کنید. همچنین با آچار میله را شل یا سفت کنید تا دو چرخ موازی هم قرار گیرند.

نکات مهم تنظیم فرمان خودرو در روش سنتی

۱- تنظیم فرمان نیاز به صبر و حوصله دارد. هر دفعه فقط نیم دور میله را شل یا سفت کنید. بهتر است بدانید که شل کردن میله باعث کج شدن چرخ به سمت داخل ماشین می‌شود. بالعکس سفت کردن آن، دهن چرخ‌ها را باز می‌کند.

۲- با باز و بسته کردن میله مطمئن شوید که دو لبه جلوئی و عقبی تارها یکسان و کاملاً موازی هم باشد.

۳- اگر میله جای دست برای سفت و شل کردن میله ندارد، می‌توانید با پیچاندن کامل فرمان این کار را انجام دهید.

۴- برای اطمینان از صاف بودن فرمان ماشین، مهره‌ها را سفت نکنید و کمی رانندگی کنید.

۵- کج بودن فرمان به سمت چپ به معنای این است که باید میله چرخ راست را کمی باز کنید. علاوه بر این میله چرخ چپ را نیز به همان اندازه سفت کنید. با این کار چرخ‌ها موازی می‌شوند و دیگر فرمان انحراف ندارد. برای کج بودن فرمان به سمت راست، باید عکس این کارها را انجام دهید.

۶- بعد از اطمینان از انحراف نداشتن فرمان و موازی بودن چرخ‌ها، مهره‌ی میله‌ی تنظیم را محکم کنید.

۷- یکی دیگر از نکات بسیار مهم این است که عملیات تنظیم فرمان خودرو یا میزان فرمان ماشین را تنها زمانی انجام دهید که کل مراحل را به‌خوبی درک کرده باشید.

اهمیت تنظیم فرمان خودرو

میزان فرمان نقش اساسی در کنترل سرعت خودرو در جاده‌ها دارد. تنظیم فرمان از ساییدگی لاستیک‌ها و واژگون شدن خودرو در سرعت‌های بالا جلوگیری می‌کند. علاوه بر این جلوی سفت شدن فرمان در پیچ‌های U شکل را می‌گیرد. تأثیرات میزان نبودن فرمان در خودروهایی با فرمان هیدرولیک، نیاز به تجربه و حساسیت بالا دارد. اما در خودروهایی که فرمان هیدرولیک ندارند، تشخیص آن محسوس است.

 

علت بهم خوردن میزان فرمان

میزان نبودن فرمان نشان‌دهنده مشکل در زاویه چرخ‌ها است که نیاز به تنظیم دارد. اما آیا می‌دانید علت به هم خوردن تنظیم فرمان خودرو چیست؟

به‌مرورزمان، در اثر استفاده مکرر، خودرو دچار مشکلات جلوبندی می‌شود. یکی از اصلی‌ترین این مشکلات، بهم خوردن بهم خوردن زاویه چرخ ماشین است. برهم خوردن زاویه فرمان خودرو نقش مهم در این خرابی دارد.

یکی دیگر از دلایل بهم خوردن زاویه در چرخ‌ها و فرمان، تنظیم نبودن غربیلک فرمان در مرکز است.  از دیگر علائم تنظیم نبودن فرمان می‌توان به برخورد ماشین با لبه جدول، تنظیم نادرست فرمان، تصادف شدید و رفتن روی دست‌انداز با سرعت بالا اشاره کرد.

نحوه تنظیم غربیلک فرمان

تنظیم میزان و زاویه فرمان، یکی از موارد تخصصی است. بنابراین کارهایی مانند میزان فرمان بعد از تعویض لاستیک، تنظیم غربیلک فرمان و تنظیم فرمان خودرو (میزان فرمان ماشین) را به فرد مجرب و متخصص بسپارید. پیش از تنظیم باید علت تنظیم نبودن آن را پیدا کنید.

دقت داشته باشید که در برخی از خودروها، کیسه‌های هوا و بوق در تنظیم غربیلک مؤثر است.

 

میزان فرمان با دستگاه

امروزه دستگاه‌هایی که برای میزان فرمان به کار می‌رود که از سانسورهای لیزری و نوری استفاده می‌کنند. قصد داریم در این قسمت شما را با تنظیم فرمان با دستگاه لیزری آشنا کنیم.

دستگاه‌های پیشرفته لیزری از سه بخش مجزای زیر برای تنظیم فرمان ساخته‌شده‌اند:

۱- بخش اول: دارای سانسورهایی است که روی چرخ‌های ماشین قرارگرفته است. این اهداف وقتی کامل روی چرخ‌ها بسته شدند، برای خوانده شدن به‌وسیله سنسور آماده می‌شوند.

۲- قسمت دوم: دارای سنسور اصلی دستگاه یا دوربین است. این سنسور، هدف‌ها را روی چرخ‌ها بررسی می‌کند و زاویه چرخ‌ها را تشخیص می‌دهد. 

۳- بخش سوم: پردازنده نرم‌افزاری دستگاه در این بخش قرار دارد. کار پردازنده، ثبت اطلاعات دریافتی به‌وسیله دوربین است. با بررسی اطلاعات، زاویه‌ها را تحلیل می‌کند. پس از آنالیز، تغییرات و توصیه‌های لازم را گزارش می‌دهد. مجدد صحت زوایا بررسی می‌شود و در صورت درستی، میزان بودن چرخ‌ها و فرمان تائید نهایی می‌شود.

هزینه میزان فرمان با دستگاه

تنظیم فرمان خودرو یا میزان فرمان ماشین هزینه زیادی ندارد. میزان فرمان به روش سنتی یا دستی مبلغ زیادی صرف نمی‌شود. اما اگر بخواهید از روش‌های دقیق‌تر مانند لیزر و با استفاده از دستگاه تنظیم کنید، گران تمام می‌شود.

 

کلام آخر

در این مقاله روش‌های تنظیم فرمان ماشین را به‌طور مفصل بیان کردیم. با خواندن این مقاله شما را با انواع روش‌های تنظیم فرمان آشنا کردیم تا به‌درستی فرمان ماشین خود را تعمیر و تنظیم کنید. عوامل بهم خوردن تنظیم فرمان را بیان کردیم و گفتیم که برای جلوگیری از مشکلات بعدی هر چه سریع‌تر برای رفع آن اقدام کنید.

پرشین خودرو