فریز قیمت خودرو و عدم افزایش قیمت آن

در دوران اخیر، صنعت خودروسازی ایران با چالش‌های زیادی روبرو شده است، به‌ویژه در زمینه قیمت‌گذاری خودرو. پس از ۱۸ ماه از فریز قیمت‌ها، هنوز هیچ خبر معتبری درباره تعدیل قیمت‌ها اعلام نشده و درخواست‌های مختلف برای افزایش قیمت همچنان بلاتکلیف مانده است. این موضوع تقاضا برای خودرو را تحت تأثیر قرار داده و موجب نگرانی خریداران و فروشندگان شده است.

تاریخچه قیمت‌گذاری و اقدام شورای رقابت

شورای رقابت در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۱ با هدف تحقق شفافیت و تنظیم بازار خودرو، دستورالعملی تحت عنوان «دستورالعمل تنظیم بازار خودروی سواری» صادر کرد. پس از گذشت یک سال، در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۲، این شورا برنامه جدیدی را برای تنظیم بازار ارائه داد که در آن وزارت صنعت، معدن و تجارت (وزارت صمت) به عنوان نهاد تنظیم‌کننده فنی معرفی شد.

نکات کلیدی دستورالعمل شورای رقابت:

• تمدید حدود قیمت‌ها: قیمت خودرو باید بر اساس ضوابط مشخص‌شده‌ی هیأت تعیین و تثبیت قیمت‌ها محاسبه شود.
• ابلاغ قیمت‌ها: وزارت صمت موظف است قیمت‌ها را با رعایت مفاد دستورالعمل به خودروسازان ابلاغ کند.
• مدت زمان اعلام قیمت‌های جدید: پس از صدور صورت حساب هر شش ماه، وزارت صمت باید قیمت‌های جدید را اعلام کند.

رکود قیمت‌ها و پیامدهای آن

با وجود ابلاغ دو دستورالعمل، قیمت خودروها در طول ۱۸ ماه گذشته فریز مانده و هیچ‌گونه تعدیلی صورت نگرفته است. این در حالی است که هزینه‌های تولید به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه و نرخ ارز به صورت قابل‌توجهی افزایش یافته و لذا هزینه‌های تولیدکنندگان نیز بیشتر شده است.

برخی از مشکلات موجود:

• عدم پاسخگویی دولتمردان: در دوره‌ای که عباس علی آبادی وزارت صمت را بر عهده داشت، هیچ‌گاه زیر بار افزایش قیمت‌ها نرفت و حتی تذکر شورای رقابت به وزارت صمت در این خصوص نیز راه به جایی نبرد.
• درخواست خودروسازان برای افزایش قیمت: ایران خودرو و سایپا در جلسات مختلف خواستار اصلاح قیمت خودرو شدند، اما این درخواست‌ها با بی‌توجهی مواجه شد.

تأثیر تورم و چالش‌های تصمیم‌گیری

باید توجه داشت که مشکلات در بازار خودرو تنها به مسائل قیمت محدود نمی‌شود. افزایش نرخ تورم، هزینه‌های تولید و نوسانات اقتصادی، از جمله عواملی هستند که بر وضعیت بازار تأثیر گذاشته‌اند. به‌عنوان مثال:

• افزایش قیمت مواد اولیه در پاسخ به تحولات اقتصادی و نوسانات ارزی موجب افزایش هزینه‌ها برای تولیدکنندگان شده است.
• انتشار اخبار ضد و نقیض در زمینه قیمت‌ها موجب سردرگمی مصرف‌کنندگان و خریداران شده است که این نیز به نوبه خود بازار را دچار اختلال کرده است.