حل مشکل خودروهای وارداتی مانده در گمرک

در وضعیتی که بازار خودروهای وارداتی همچنان آشفته است و رکود و تورمی توامان را به خود می‌بیند، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت خبر از آغاز کار کارشناسی برای حل مشکل خودروهای وارداتی مانده در گمرک داد. مجتبی خسروتاج، رئیس سازمان توسعه تجارت و معاون وزیر صنعت، تاکید کرده که این سازمان در حال انجام کار کارشناسی برای ارائه پیشنهادی در خصوص ترخیص خودروهای متوقف شده در گمرک است.

وی با ذکر اینکه گروه‌های واردکننده خودرو براساس قراردادهای منعقد شده با متقاضیان، اقدام به واردات کرده‌اند، گفت: «به خاطر همزمان شدن با بعضی تخلفات مربوط به ثبت سفارش، واردات و ترخیص این خودروها هم با مشکل رو به رو شد.» خسروتاج ادامه داده «به دلیل آنکه این موضوع موجب شده واردکنندگان نتوانند به تعهدات خود در قبال متقاضیان عمل کنند، از سازمان توسعه تجارت خواسته شده برای حل مشکل موردنظر، پیشنهادی ارائه کند.»

به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت، یکی از راهکارهای پیشنهادی این سازمان، ارائه مجوز ترخیص به خودروهای دپو شده در گمرک است. خسروتاج تاکید کرده «یکی از پیشنهادها این است تا به خودروهای متوقف شده در گمرک، مجوز ترخیص بدهیم، که البته این موضوع مستلزم مصوبه هیات وزیران است.» وی در آخر عنوان کرده که سازمان توسعه تجارت، پیشنهادهایی برای حل مشکل خودروهای متوقف در گمرک، به هیات دولت ارائه می‌کند و هر تصمیمی در این خصوص گرفته شود، اجرایی خواهد شد.

اظهارات معاون وزیر صنعت در وضعیتی است که توقف خودروهای وارداتی در گمرکات داخلی و خارجی، به نابسامانی و آشفتگی بازار این خودروها در کشور دامن زده و متقاضیان و ثبت نام کنندگان آنها را دچار سرگردانی کرده است. هم اکنون، سه دسته خودرو با مشکلات متعدد در گمرک کشور متوقف شده و علاوه بر آنها، چند هزار خودرو دیگر هم در گمرک امارات متحده عربی و دیگر کشورها منتظر تعیین تکلیف است. بنابر ادعای واردکنندگان، پول این خودروها به شرکت‌های مادر پرداخت شده؛ پس اگر نسبت به ورود آنها به گمرکات داخلی و ترخیص‌شان اقدام نشود، سرمایه گزافی از میان خواهد رفت.

با این حال، هنوز تصمیمی در خصوص سرنوشت این خودروها گرفته نشده و معلوم نیست سرانجام به کشور وارد خواهند شد یا نه. در میان خودروهای متوقف شده در گمرکات کشور ولی نزدیک به ۴ هزار دستگاه خودرو وارداتی به خاطر مشکل مابه‌التفاوت ارزی، در گمرکات کشور زمین‌گیر شده‌اند. مشکل این خودروها این است که با ارز دولتی ثبت سفارش شده، پس طبق مصوبه دولت، واردکنندگان باید مابه‌التفاوت آن را به قیمت آزاد ارز پرداخت و آنگاه نسبت به ترخیص اقدام کنند. گفته می‌شود روند حل این موضوع آغاز شده و به احتمال زیاد تا چندی دیگر، ترخیص این ۴ هزار خودرو از گمرک کلید خواهد خورد. ولی دسته دوم خودروهای متوقف شده در گمرک را که شمار آن‌ها تقریباً ۱۰ هزار دستگاه است، محصولاتی از پیش وارد شده و بدون ثبت سفارش، تشکیل می‌دهند. داستان این خودروها این است که واردکنندگان طبق روالی معمول در ابتدا نسبت به ورود خودروهای خریداری شده از دیگر کشورها، به گمرکات ایران اقدام کرده و پس از آن، ثبت سفارش این خودروها را انجام می‌دهند. این در حالی است که بعد از ورود خودروهای موردنظر به گمرکات داخلی، مصوبه ممنوعیت ثبت سفارش ابلاغ شده، پس دیگر امکان ثبت قانونی آنها وجود نداشته و طبعاً در گمرک متوقف شده‌اند. با توجه به اظهارات رئیس سازمان توسعه تجارت مبنی‌بر ارائه پیشنهاد به هیات دولت برای حل مشکل خودروهای مانده در گمرک، شاید مساله ۱۰ هزار دستگاه خودرو وارد شده بدون ثبت سفارش هم حل شود. به عبارت بهتر، احتمال دارد هیات دولت استثنائاتی برای آنها قائل و مجوز لازم را برای ثبت سفارششان صادر کند، اگرچه این فقط یک احتمال بوده و معلوم نیست در آخر دولت چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد.

از این دو دسته خودرو که بگذریم، دسته سوم را تخلفی‌ها تشکیل می‌دهند. این خودروها که روایت غالب می‌گوید تعدادشان ۶ هزار و ۴۸۱ دستگاه است (اگرچه البته ظاهراً یک هزار و ۹۰۰ دستگاه آن پیش‌تر ترخیص شده)، در دوران ممنوعیت واردات، ثبت‌سفارش و در گمرکات متوقف مانده‌اند. با کسر یک هزار و ۹۰۰ دستگاه ترخیصی، هم اکنون باید نزدیک به ۴ هزار و ۵۸۱ دستگاه از دسته تخلفی‌ها، در گمرکات کشور متوقف شده باشد. البته برخی منابع، ارقام بزرگ‌تری را در خصوص این تخلف اعلام کرده‌اند؛ به طوری که گفته می‌شود نزدیک به ۳۵ هزار خودرو در دوران ممنوعیت، ثبت سفارش شده‌اند. هرچه هست، این خودروها مبهم‌ترین وضعیت را در میان متوقف شده‌ها در گمرک دارند و معلوم نیست هیات دولت چه تصمیمی در خصوص آنها اتخاذ خواهد کرد. البته با توجه به اظهارات رئیس سازمان توسعه تجارت، بعید نیست هیات وزیران به زودی تکلیف این خودروها را هم مبنی‌بر ترخیص یا بازگرداندن آنها به کشورهای مبدأ روشن کند. آن طور که خسروتاج در خصوص آخرین وضع پرونده تخلف در ثبت سفارش خودرو، عنوان کرده، پرونده موردنظر در دست دستگاه قضایی قرار دارد و اطلاع رسانی‌هایی هم در این خصوص انجام شده است.