ثبت رکورد تولید و تغییر استراتژی در سایپا

صنعت خودروسازی ایران مثل سایر صنایع داخلی در وضعیت سخت و دشواری قرار دارد و خیلی از مشکلات بی‌سابقه، بر سر راه آن قرار گرفته است.

تورم شدید عمومی ایران که از ابتدای سال اخیر شروع شده، در کنار مسائل دیگری مانند افزایش قیمت ارز و رشد بی‌سابقه قیمت تمام شده، کمبود نقدینگی مورد نیاز تولید، تحریم‌های خارجی و وجود موانع فراوان در زمینه واردات مواد اولیه، قطعات برخوردار از فناوری‌های مدرن، نقل و انتقال بانکی بین‌المللی درکنار هجوم شدید نقدینگی جامعه به بازار خودرو از جمله مهم‌ترین مسائلی است که صنعت خودروسازی را به‌خود مشغول ساخته است.

به این موارد باید یک مشکل بزرگ دیگر را هم اضافه کرد و آن‌هم، پیش‌فروش‌های فراتر از ظرفیت و بی‌مطالعه خودروسازان در زمان مدیران قبلی این شرکت‌ها بوده که باعث ایجاد تعهدات بسیار زیاد با حجم زیادی از نارضایتی انباشه مشتریان از عدم تحویل به‌موقع خودروها، شده است.

مشکلات کنونی صنعت خودرو را به‌جرأت می‌توان، بی‌سابقه‌ترین موانع و چالش‌های تاریخ این صنعت دانست که تنها با برنامه‌ریزی درست و کارشناسانه و حمایت دولت و سایر نهادهای ذیربط قابل حل و فصل خواهد بود.

اما با وجود همه این مشکلات، بعضی خودروسازان توانسته‌اند با مدیریت درست و صحیح چالش‌ها در همین وضعیت دشوار اقتصادی، دستاوردهای قابل‌توجهی را هم کسب کنند؛ یکی از این خودروسازان که توانسته به روند روبه رشد خود در دوران سخت اقتصادی ادامه دهد، سایپا است؛ این گروه باوجود آن‌که مشکلات بی‌شماری مانند عدم ثبات مدیریتی، اعتراض مشتریان به تأخیر در تحویل خودروها، تعلیق همکاری دوجانبه شرکای خارجی به دلیل تحریم‌ها و بعضی موانع دیگر را تجربه کرد، ولی توانست با روی کار آمدن تیم مدیران جدید، شرایط خودرا تا حد زیادی سامان دهد.

این خودروساز براساس اعلام مدیران خود، قصد دارد فعالیت‌ها و برنامه‌ریزی‌هایش را بر روی دو حوزه افزایش تولید در کنار تنوع محصول متمرکز کرده و در سال جاری، به موفقیت در این بخش‌ها دست یابد.

در عرصه تولید با اجرای برنامه‌های تولیدمحور از طریق بهبود سطح همکاری با قطعه‌سازان و زنجیره تأمین، هدایت جریان نقدینگی به خطوط تولید، کاهش هزینه‌ها و رشد بهره‌وری در چند ماهه گذشته به طور مستمر، سایپا موفق شده تیراژ محصولات خود را افزایش دهد.

بنابر آمارهای اعلام شده از طرف سایپا، این خودروساز در روز دوازدهم اردیبهشت ماه، نزدیک به ۲ هزار و ۳۰۰ دستگاه خودرو تولید کرده که با احتساب این رقم، میانگین تولید روزانه این شرکت به هزار و ۸۰۰ دستگاه رسید؛ این درحالی است که شرکت سایپا هدف‌گذاری کرده در سال جاری تیراژ روزانه محصولات خود را به ۲ هزار و ۷۰۰ دستگاه برساند.

بدون شک با رشد تولید محصولات در سطح شرکت سایپا، عرضه خودرو به بازار توسط این مجموعه با سرعت بیشتری دنبال خواهد شد.

در بخش تنوع محصول، سایپا در بین خودروسازان کشور، از دیرباز به‌عنوان تولیدکننده خودروهای رده قیمتی ارزان و اقتصادی مطرح بوده و بزرگ‌ترین تأمین‌کننده بازار کشور در این حوزه محسوب می‌شود؛ ولی در سال‌های گذشته باتوجه به تغییر ذائقه مشتریان و ورود خودروهای متنوع به بازار ایران که برخوردار از امکانات و تجهیزات روز در رده استانداردهای بین‌المللی بوده‌اند، به‌نظر می‌رسد سیاست تمرکز تولید در حوزه خودروهای ارزان‌قیمت، نیازمند نوعی بازنگری جدی است؛ کارشناسان عقیده دارند چون در بازار خودروهای رده متوسط به بالا به خصوص محصولاتی که در ایران کمتر تولید می‌شوند، تراکنش مالی قابل توجهی وجود دارد، اگر خودروسازان ایرانی نتوانند خود را در این عرصه به روز و فعال کنند، یقیناً از مهم‌ترین بخش این بازار یعنی گردش مالی قابل توجه آن محروم خواهند شد. این امر زمینه خروج قابل‌توجه ارز از کشور را هم فراهم خواهد کرد؛ در کنار این موضوع، ارتقای خواسته‌ها و نیازهای عمومی جامعه و رشد استفاده از خودرو در سطح کشور، این فضا و فرصت را در اختیار سایپا قرار می‌دهد که با تولید محصولات جدیدتر، ظرفیت‌های روبه افزایش بازار خودرو ایران را پوشش دهد.

به‌همین خاطر است که شرکت خودروسازی سایپا اعلام کرده قصد دارد اصلاح ساختار سبد محصولات خود را در دستورکار قرار داده و با تکیه بر پلت فرم‌های موجود مانند SP100 و طراحی و ساخت پلت‌فرم‌های جدید با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی و استفاده از مشاوره و الگوهای نوین بین‌المللی، هدف آینده خود را محقق سازد؛ هدفی که می‌تواند در سال‌های آینده چهره این خودروساز را بسیار متفاوت‌تر از حال حاضر ساخته و موجب افزایش توان رقابتی و ظرفیت کسب سهم بیشتر بازار در داخل و خارج ایران شود.

در وضعیتی که صنایع داخلی به خصوص خودروسازی به خاطر وجود مشکلات فراوان، با دشواری‌هایی در زمینه تولید مواجه هستند، استراتژی جدید سایپا در نوع خود گام تازه‌ای محسوب شده و درصورت برنامه‌ریزی صحیح برای اجرای آن، می‌تواند همه تهدیدهای موجود را به فرصت تبدیل کند.

خیلی از صاحب نظران و کارشناسان صنعت خودرو کشور عقیده دارند اجرای سیاست جدید شرکت سایپا باید به موازات تولید محصولات پرتیراژ کنونی این خودروساز باشد تا پاسخ‌گویی به تقاضا و نیازهای موجود در بازار پاسخ داده‌شده و سبد محصولات سایپا در مسیر توسعه و تکامل قرار گیرد.

در چنین وضعیتی سایپا تلاش می‌کند علاوه بر ادامه تولید محصولات پرتیراژ قبلی باهدف پاسخ‌گویی به نیاز بازار، محصولات پیشرفته‌تر و برخوردار از امکانات مدرن‌تری را به خصوص در رده‌های C و SUV تولید کند؛ محصولاتی که احتمالاً از امکانات به‌روز و پیشرفته‌ای برخوردار هستند و می‌توانند در برابر رقبای خارجی خود، قد علم کنند. فراموش نباید کرد که سایپا پیشتر جدیدترین خودروهای خود یعنی رهام و کوییک را با برخورداری از امکانات و قابلیت‌های بسیار پیشرفته‌ای معرفی کرد و نشان داد درصورت فراهم بودن فضای کسب‌وکار و همکاری‌های مناسب با شرکت‌های داخلی و خارجی، می‌تواند در ساخت محصولات جدید سنگ تمام گذاشته و خودروهای خود را به امکانات روز مجهز کند.

کارشناسان عقیده دارند تحقق این هدف، مستلزم وجود ابزارهایی مانند وجود فضا و فرصت همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی و متخصصان و فعالان صنعت خودرو، استفاده از ظرفیت‌های موجود در زمینه طراحی و مهندسی در سطح کشور، همکاری و حمایت دولتی و جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی است؛ در وضعیتی که کشور در تحریم و محدودیت به‌سر می‌برد شاید در نگاه اول این‌گونه به‌نظر آید که امکان تحقق وضعیت یاد شده محقق نیست، ولی در واقع، با یک مدیریت صحیح و در سایه حمایت‌های دولتی و دیگر نهادهای اثرگذار در صنعت خودرو، بخش‌های مهمی از این وضعیت محقق خواهد شد و سایپا خواهد توانست با بهره‌برداری از این وضعیت، به اهداف خود جامه عمل بپوشاند.

در صورت دستیابی به این هدف، سایپا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران عرصه تولید کالای ایرانی قادر خواهد بود علاوه بر کسب سهم بیشتر از بازار داخلی، در بازارهای صادراتی و برون‌مرزی هم به رقابت جدی‌تر و مؤثرتر با رقبای بزرگ بین‌المللی پرداخته و سهم خود را هم در این عرصه افزایش دهد چون با یک سبد کامل از محصولات متنوع و به‌روز با امکانات و استانداردهای بین‌المللی پذیرفته‌شده وارد رقابت در این بازارها خواهد شد.

همه این‌ها، موفقیتی است که در صورت دستیابی به آن، فضا و فرصت در اختیار کشور قرار خواهد گرفت تا هم ارزآوری اقتصادی نصیب تولیدکننده داخلی شود و هم ضریب نفوذ اقتصادی ایران در دیگر کشورهای منطقه و جهان افزایش یابد.

عصر خودرو