سیستم کروز کنترل خودرو را بیشتر بشناسید

کروز کنترل یا همان کنترل کننده سرعت خودرو یکی از اپشن های جالب و کاربردی خودرو می‌باشد.

کروزکنترل یکی از ویژگی‌های پرکاربرد و حذف ‌ناشدنی در خودروهای امروزی است. بدون این ویژگی سفردرمسافت‌های طولانی بسیارخسته‌ کننده خواهد بود.

سیستم نگهدارنده سرعت یا همان کروز کنترل به انگلیسی (Cruise Control) سیستمی در خودروهاست که اجازه کنترل سرعت در یک وضعیت ثابت را برای راننده فراهم می‌کند. این سیستم معمولاً با کنترل میزان هوای ورودی به محقظه احتراق وظیفه خود را به انجام می‌رساند. در واقع هدف استفاده از کروز کنترل نگه داشتن دقیق سرعت به میزان دلخواه راننده بدون هیچگونه دخالت خارجی است. در این سیستم امکان تثبیت سرعت خودرو در شرایط گوناگون بدون استفاده از پدال گاز از طریق کلیدهای واسط فراهم شده است.

تصور کنید که آماده سفری با بهترین دوستان خود می‌شوید ولی شما تنها کسی هستید که می‌توانید رانندگی کنید و جاده‌ای هزار کیلومتری در پیش روی شماست. فکر کردن درباره این جاده که حداقل چندین ساعت از آن مسیری مستقیم است پیش از نشستن پشت فرمان هم شما را خسته خواهد کرد! اما خوشبختانه کروز کنترل می‌تواند باز زیادی را از روی دوش شما بردارد.

امروزه با پیشرفت روزافزون تکنولوژی هر روز با یک سیستم جدید بر روی خودروها رو به رو هستیم. یکی از این سیستم‌ها که اخیراً همگانی شده است سیستم کروز کنترل است. کروز کنترل یا همان سیستم تثبیت‌کننده سرعت این امکان را برای راننده فراهم می‌آورد تا در مسیرهای طولانی و جاده‌های صاف، سرعت خودروی خود را بر روی یک میزان ثابت تنظیم کرده و بدون استفاده از پدال گاز رانندگی راحت‌تری داشته باشد. سیستم کروز کنترل به صورت پیش‌فرض در خودروهای مدل بالا و جدید وجود دارد و در دیگر خودروها به طور آپشنال ارائه می‌شود. البته بعضی شرکت‌ها این سیستم را بر روی خودروی شما نصب می‌کنند که بسته به کیفیت و نوع سیستم کروزکنترل، قیمت آن‌ها با یکدیگر متفاوت خواهد بود.

کروزکنترل چگونه کار می‌کند؟

در زمانی که راننده قصد دارد یک مسیر طولانی را بپیماید، می‌تواند با روشن کردن سیستم کروز کنترل سرعت را ثابت نگه دارد. زمانی که این سیستم فعال است در مکان‌های سربالایی و سرآشیبی و زمان وزش بادهای شدید سرعت تنظیم ‌شده با سیستم کروز کنترل تغییر نخواهد کرد. این سیستم در سرعت‌های زیر ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر کارایی مناسبی نداشته و فعال نمی‌گردد.

سیستم کروزکنترل بسته به شرکت سازنده و مدل خودرو در جاهای گوناگونی قرار دارد. در بعضی از مدل‌های خودرو دکمه‌های کروز بر روی فرمان و در برخی از مدل‌های دیگر دسته‌ای مانند دسته برف‌پاک‌کن در کنار فرمان تعبیه شده است که دکمه‌های کروز بر روی آن قرار دارد. غیرفعال کردن سیستم کروز در خودروهای اتوماتیک با فشردن پدال ترمز و در خودروهای دنده‌ای با فشردن پدال کلاچ انجام می‌شود.

کروز کنترل دارای دکمه‌های on/off ، set/accel، cost/decelerate، resume،cancle است. البته این دکمه‌ها بر اساس سازنده خودرو نام‌های متفاوتی می‌توانند داشته باشند.

دکمه on/off: همانطور که از نام این دکمه پیداست وظیفه روشن و خاموش کردن کروز را برعهده دارد.

دکمه set/accel: دکمه‌ایست که برای ثابت نگه داشتن سرعت خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد. بدین منظور ابتدا سرعت خودرو را به سرعت دلخواه رسانده سپس با فشردن دکمه ست سرعت را ثابت نگه دارید. دکمهaccel که در بعضی از خودروها با علامت + هم نشان داده می‌شود با هر بار فشردن آن، یک کیلومتر بر ساعت، بر سرعت تنظیم‌شده خودرو افزوده می‌شود.

دکمه cost/decelerate: چنانچه قصد کاهش سرعت خودرو را داشتید می‌توانید از این دکمه استفاده نمایید. این دکمه که در برخی خودروها با علامت – هم نشان داده می‌شود؛ با هر بار فشردن، سرعت خودرو را به اندازه یک کیلومتر بر ساعت کاهش می‌دهد.

دکمه resume: همانطور که عنوان شد در خودروهای اتوماتیک با فشردن پدال ترمز و در خودروهای دنده‌ای با فشردن پدال کلاچ سیستم کروز کنترل از مدار خارج می‌شود، با فشار دادن دکمه resumeمی‌توانید سیستم کروز را مجدداً وارد مدار نمایید. در این حالت خودرو بر اساس آخرین سرعت که در حافظه ذخیره شده است، بازیابی می‌گردد.

دکمه cancel: این دکمه وظیفه غیرفعال کردن سیستم کروز کنترل را بر عهده دارد و فقط در بعضی از خودروها وجود دارد چون که فشار دادن پدال‌های ترمز و کلاچ هم سیستم کروز را غیرفعال می‌کنند.

سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر

در چند سال گذشته نسل جدیدی از کروزکنترل‌ ها با عنوان سیستم کروزکنترل تطبیق ‌پذیر (یا هوشمند) راهی بازار شده است که عمدتاً بر روی خودروهای لوکس نصب می‌شود. این سیستم با دارا بودن حسگرهای خاص، می‌تواند فاصله خود را با خودروها و موانع جلو اندازه بگیرد؛ فاصله ایمنی را حفظ نموده و با توجه به سرعت آن سرعت خودرو را به طور اتوماتیک تنظیم می‌نماید و حتی در مواقعی که نیاز است؛ مسیر خودرو را تغییر دهد. برخلاف سیستم‌های سنتی که در شهر توصیه نمی‌شود، کروزهای هوشمند در ترافیک‌های شهری نیز قابل استفاده است.

در خودروهایی که به این سیستم مجهز هستند راننده همانند سیستم کروز کنترل معمولی مقدار بیشینه سرعت مورد نظر را از طریق عملگرهای موجود تنظیم می‌کند. سنسوری که در جلو خودرو تعبیه شده است ترافیک مسیر مواجه یا خودرو جلویی را شناسایی کرده و روی آن قفل می‌کند. این سنسور سپس میزان سرعت خودروی شما را با در دست می‌گیرد و اغلب طوری آن را تنظیم می‌کند که همیشه ۲ الی ۳ ثانیه به خودروهای پیش رو فاصله داشته باشید.

کامپیوتر خودرو با استفاده از داده‌های این سنسور میزان فاصله با خودروی جلویی و سرعت متناسب با آن را محاسبه می‌کند. در صورتی که آن واحد چندین خودرو در محدوده پوشش دهی این رادار قرار داشته باشد این سیستم به طور اتوماتیک انتخاب می‌کند که کدام یک از آنها را دنبال کند. به طور مثال در صورتی که سرعت خودروی پیش رو کمتر باشد یا خودروی دیگری به طور ناگهانی در مسیر شما قرار گیرد این سیستم به طور اتوماتیک سرعت خودروی شما را هم متناسب به وضعیت سرعت آنها کاهش می‌دهد.

کروز کنترل تطبیق پذیر سیستم هوشمندی برای ایمنی خودرو است. در صورتی که در زمان استفاده از این سیستم به خودروی جلویی خیلی نزدیک شوید در ابتدا به شما هشدار داده و در ادامه و در صورت نیاز از ترمز استفاده می‌کند. بعضی خودروسازان از لیزر برای این سیستم خود استفاده می‌کند و این در حالی است که بعضی دیگر از سیستم‌های نوری دوربین دار استفاده می‌کند. کروز کنترل تطبیق پذیر بدون توجه به تکنولوژی مورد استفاده در آن در روز و شب کار می‌کند اما توانایی‌های آن با توجه به شرایط جاده مثل باران سنگین، مه یا برف می‌تواند کاهش یابد.

تمام اجزای تشکیل دهنده کروز کنترل تطبیق پذیر از جمله سنسورها، پردازشگرها، دخالت فعال در گاز و ترمز، همگی برای ترمز اضطراری خودکار هم لازم هستند. اگر فاصله خودرو با خودروی جلویی سریعاً در حال کم شدن باشد و راننده هیچ عکس العملی نشان ندهد، این سیستم به طور خودکار ترمز اضطراری می‌کند. اما بر خلاف کروز کنترل فعال، در سیستم ترمز اضطراری اتوماتیک که قابلیت تشخیص عابر پیاده را دارد، وجود دوربین یک امر ضروری است.

البته نباید چنین برداشت نمود که دیگر نیازی به توجه و دقت راننده نیست چون که در هوای نامناسب، کار سنسورهای تشخیص ممکن است مختل شده و سیستم کروز اشتباه نماید پس همچنان در حین رانندگی، راننده باید تمرکز کافی را داشته باشد.

با توجه به سرعت خیره‌کننده رشد تکنولوژی در صنعت خودرو، قطع به یقین، در آینده‌ای نه چندان دور شاهد تولید خودروهای تمام اتوماتیک خواهیم بود ولیکن هم اکنون با وجود سیستم‌های کروزکنترل پیشرفته، کماکان حرف اول و آخر در رانندگی را، راننده می‎زند و لذا باید تمامی حواس خود را بر روی رانندگی متمرکز نموده و از وابستگی کاذب به این سیستم‌ها بپرهیزد.

استفاده از کروز کنترل مزایایی مثل تثبیت سرعت خودرو در شرایط گوناگون بدون استفاده از پدال گاز، جلوگیری از تجاوز ناخواسته سرعت از محدوده سرعت مجاز، افزایش و یا کاهش دقیق سرعت خودرو تنها با استفاده از کلیدهای واسط، کاهش نوسانات دریچه گاز و در نتیجه کاهش مصرف سوخت و... را به ارمغان آورده است.

تسنیم