تمایل کمتر تویوتا و هوندا در پذیرش خودروی برقی

با اینکه خودروسازی تویوتا اولین خودروساز دنیاست که خودروهای هیبریدی را به تولید انبوه رساند تا مصرف سوخت و آلایندگی را کاهش دهد و با عرضه پریوس در سال ۱۹۹۷ پیشگام در کاهش ردپای کربنی بود، اما از آن زمان به بعد این خودروساز و به طور کلی کشور ژاپن در این زمینه در جا زده‌اند.

نکته قابل‌توجه این‌جاست که ژاپن مقام سوم اقتصاد جهان است و انواعی از فناوری‌های جدید نظیر قطارها با سرعت گلوله (۱۹۹ مایل در ساعت) کامپیوترهای کوانتومی و کشاورزی هوشمند را به دنیا عرضه کرده است. اما حال پرسش این است که چرا در عرصه خودروهای برقی از همتایان خود عقب افتاده است. یکی از دلایل آن این است که به طور کلی فرهنگ ژاپنی‌ها محافظه‌کاری است، به‌شدت به سلسله‌مراتب و نظم اهمیت می‌دهد و به همین دلیل است که در برابر تغییر بنیادی مقاومت می‌کند. برای پیشرفت در عرصه خودروهای برقی لازم است رهبران این کشور به این نتیجه برسند. زمانی که به اظهارنظرهای مقام‌های ارشد خودروسازان تویوتا، هوندا و نیسان نگاه می‌اندازیم، گرایش اکثر آنها نزدیک به این ضرب‌المثل است که می‌گوید: «تا نشکسته، نیازی به تعمیر نیست.»

این نوع نگرش، باعث می‌شود تغییرات به‌کندی صورت بپذیرد. به عنوان مثال نقل‌قولی از قائم‌مقام اجرایی تویوتای آمریکای شمالی شده است که گفته: «فکر نمی‌کنم بازار [برای خودروهای برقی] آماده باشد. زیرساخت‌های آن هم آماده نیست.» این در حالی است که تمام شواهد نشان می‌دهد آینده خود را برای خودروهای برقی آماده می‌کند. تقریبا همه خودروسازان (از استارت‌آپ‌ها تا خودروسازان سنتی) همگی برنامه برای تولید خودروی تمام برقی دارند و برخی به تولید انبوه نزدیک شده‌اند و برخی تا پایان دهه (حدود ۷ سال) عرضه خواهند کرد. هیچ‌یک از خودروسازان هم نمی‌توانند به اندازه تقاضای موجود عرضه کنند. کالیفرنیا، واشنگتن و ماساچوست همگی از سال ۲۰۳۵ به بعد تولید و فروش خودروهای بنزینی را قدغن کرده‌اند. ۱۷ ایالات از ۵۰ ایالات در آمریکا از قوانین کالیفرنیا تبعیت می‌کنند اما همگی ممنوعیت از سال ۲۰۳۵ را تصویب و اعلام نکرده‌اند.

تسلا که فقط خودروهای برقی تولید می‌کند، می‌گوید مدل Y بالاترین گردش مالی را در سال جاری برای این شرکت ایجاد خواهد کرد. سال آینده این مدل به پرفروش‌ترین خودروی سال تبدیل خواهد شد. این شواهد نشان می‌دهد مردم خودروی برقی می‌خواهند و بازار هم به همان سمت‌و‌سو می‌رود. بر اساس مطالعات و پژوهش‌های گرینپیس خودروهای با آلایندگی صفر در آمار فروش تویوتا کمتر از ۱ درصد کل فروش هستند و در این معیار تویوتا در قعر جدول قرار می‌گیرد. براساس همین پژوهش، زنجیره تامین تویوتا از لحاظ کربن‌زدایی و کاهش ردپای کربنی از همه خودروسازان توسعه‌نیافته‌تر است. فعالان گرینپیس ژاپن می‌گویند «زمان برای هیبریدی‌ها به سر آمده است.» هیبریدی‌ها اکنون راه‌حل به حساب نمی‌آیند. در دو دهه گذشته این خودروها می‌توانستند نقش پل میان خودروهای بنزینی و برقی را ایفا کنند. اما برای توسعه پایدار و کاهش ردپای کربنی لازم است سازندگان از خودروهای بنزینی به خودروهای برقی رو بیاورند.

در رتبه‌بندی گرینپیس در بین ده خودروساز برتر دنیا تویوتا مقام دهم و هوندا مقام نهم را به دست آورده‌اند. نیسان هم با اینکه با تولید خودروهای لیف LEAF از پیشگامان تولید خودروهای برقی بود در این رتبه‌بندی به مقام هشتم رسید. با‌این‌حال هفته گذشته تویوتا اعلام کرد سرمایه‌گذاری در کارخانه باتری‌سازی خود در کارولینای شمالی را به سه برابر افزایش داده است. اما ۸/ ۳میلیارد دلار برای کارخانه باتری‌سازی خیلی قابل‌توجه به حساب نمی‌آید؛ اما به‌هر‌حال نشان می‌دهد انتقادها علیه این خودروساز مؤثر واقع شده است. ضمنا تویوتا خبر داده است یکی از کارخانه‌های تولید موتور و قوای محرکه در ژاپن را به کارخانه باتری‌سازی تبدیل خواهد کرد. از سوی دیگر هوندا هم هفته پیش اعلام کرد ۴/ ۴میلیارد دلار با ال‌جی انرژی سرمایه‌گذاری مشترک برای تولید باتری در آمریکا خواهد داشت. هفته پیش هم با شرکت هانوا (Hanwa) برای تولید عناصر مورد نیاز برای باتری‌های خودرو شریک شد. نیسان هم برای آنکه نشان دهد در عرصه خودروهای برقی به اندازه سایر خودروسازان جدی است، اولین شارژر V2G برای صاحبان نیسان لیف را عرضه کرد.