افت تولید ماهانه خودرو در تیر و مرداد ۱۴۰۱

طبق آنچه خودروسازان به بورس اعلام کرده‌اند، در مجموع ۳۸۸هزار و ۳۳۲ دستگاه انواع محصول سواری و وانت توسط ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در پنج ماه ابتدایی امسال به تولید رسیده که از رشد ۵/ ۱۲درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته حکایت دارد.

در این بین، بیشترین تیراژ نصیب ایران‌خودرویی‌ها شده که توانسته‌اند ۱۶۲هزار و ۳۱۱ دستگاه محصول را در پنج ماه ابتدایی امسال تولید کنند. در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، تولید ایران‌خودرو رشدی ۲۴درصدی را نشان می‌دهد. این در حالی است که سایپایی‌ها با تولیدی ۱۲۷هزار و ۶۲۰دستگاهی در پنج ماه امسال، کاهش تیراژ ۳‌‌درصدی را تجربه کرده‌اند. درنهایت پارس‌خودرویی‌ها نیز با توجه به آمار تولید ۴۹هزار و ۴۰۱دستگاهی در پنج ماه ابتدایی امسال، ۱۳درصد افزایش تولید را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به ثبت رسانده‌اند.

با وجود بهبود تولید خودروسازان در پنج ماه امسال، تیراژ ماهانه آنها باز هم کاهش یافته است. طبق آمار، مجموع تولید ۳ خودروساز بزرگ کشور در مرداد امسال تنها ۷۶هزار و ۹۲۱ دستگاه بوده که در مقایسه با آمار حدودا ۸۵هزار دستگاهی تیر،  حدودا ۱۰درصد افت را نشان می‌دهد. خودروسازان در تیر و نسبت به خرداد هم بالغ بر ۱۸درصد افت تولید را تجربه کرده بودند. در بین سه خودروساز بزرگ کشور اما ایران‌خودرو دارای بیشترین تولید ماهانه در مرداد بوده، به نحوی که ۴۱هزار و ۳۴۲ دستگاه تولید داشته است. این آمار سبب شده بزرگترین خودروساز ایران در مرداد و نسبت به تیر بالای ۱۰درصد کاهش را تجربه کند. سایپا نیز در کنار اینکه تولید پنج‌ماهه‌اش منفی بوده، با افت تیراژ ماهانه هم مواجه شده است.

این شرکت در مرداد و نسبت به تیر،  بیش از ۸درصد کاهش تولید داشته که ناشی از تولید ۲۵هزار و ۱۱۵دستگاهی این شرکت بوده است. در‌نهایت پارس‌خودرو که ماه پیش به عکس ایران‌خودرو و سایپا با رشد تولید ماهانه مواجه بود، این ماه با کاهش تیراژ روبه‌رو شده است. طبق صورت‌های مالی ارائه‌شده به بورس، خودروساز سوم ایران ۱۰هزار و ۴۶۴ دستگاه محصول سواری را در دومین ماه تابستان به تولید رسانده تا در مقایسه با تیرماه، ۵/ ۸درصد کاهش تولید را به خود ببیند. با توجه به اینکه امسال در مقایسه با سال گذشته، صنایع به‌ویژه خودروسازان چندان با چالش قطعی برق مواجه نبودند، به نظر می‌رسد مسائلی مانند کمبود قطعات (چه داخلی و چه خارجی) و البته تمرکز خودروسازان بر تکمیل و تجاری‌سازی محصولات ناقص، عمده دلایل افت تولید ماهانه آنها به شمار می‌روند.

گفته می‌شود خودروسازان در حال حاضر تعداد اندکی محصول ناقص دارند و وعده داده‌اند دیگر خودرویی با کسری قطعه تولید نخواهند کرد. تمرکز آنها روی تجاری‌سازی محصولات ناقص احتمالا سبب شده بخشی از قطعات مربوط به خطوط تولید، در ناقص‌ها به کار روند و به همین دلیل روند تولید عادی کند شده است. اگر این موضوع درست باشد، با توجه به تجاری‌سازی بخش اعظم خودروهای ناقص، خودروسازان احتمالا در شهریور با روندی رو به رشد مواجه خواهند شد.

کارنامه پنج‌ماهه تولید خودرو
نگاهی به جزئیات تولید پنج‌ماهه خودروسازان بیندازیم تا مشخص شود هر یک از آنها چه کارنامه‌ای از خود در این بازه زمانی به‌ جا گذاشته‌اند. بنابر آمار منتشره در سایت کدال، بیشترین تیراژ در بین مدل‌های تولیدی طی پنج ماه نخست امسال، نصیب خانواده پژو شده است. ایران‌خودرویی‌ها در بازه زمانی تحت بررسی ۱۳۲هزار و ۷۸۱ دستگاه از مدل‌های پژو را تولید کرده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۰ افزایش ۱۴درصدی را نشان می‌دهد. در بین دیگر محصولات ایران‌خودرو، سمند تیراژ ۲۹هزار و ۶۸۷دستگاهی را در پنج ماه ابتدایی امسال از خود به جا گذاشته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدودا ۵۷درصد رشد را نشان می‌دهد.  ایران‌خودرو قصد دارد سمند را از خطوط تولید حذف و جای خالی آن را به واسطه افزایش تیراژ دنا پر کند.

دنا در لیست خودروهایی قرار دارد که در پنج ماه نخست امسال با رشد تولید مواجه شده‌اند. طبق آمار ارائه‌‌شده به بورس، در بازه زمانی تحت بررسی، ۲۶هزار و ۲۳ دستگاه دنا در ایران‌خودرو تولید شده که در مقایسه با پنج ماه ابتدایی سال گذشته رشد نزدیک به ۳۰درصدی را نشان می‌دهد. به‌عکس دنا، رانا کاهش تولید را در پنج ماه ابتدایی امسال تجربه کرده است. طبق آمار ارائه‌شده به بورس، رانا تیراژ ۱۰هزار و ۷۰۸دستگاهی طی پنج ماه نخست امسال به ثبت رسانده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، از کاهش ۲/ ۳درصدی حکایت دارد. از رانا که بگذریم، ایران‌خودرو محصولی چینی به نام‌ هایما نیز دارد که تولید آن در پنج ماه نخست امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است.

طبق آمار، ایران‌خودرویی‌ها شش‌هزار و۵۰۷ دستگاه ‌هایما را در پنج ماه نخست امسال تولید کرده‌اند. با توجه به این آمار، تولید ‌هایما که سایت خراسان ایران‌خودرو میزبان آن است، رشد حدودا ۲۴۰درصدی را در پنج ماه امسال و نسبت به مدت مشابه ۱۴۰۰ به خود می‌بیند. ایران‌خودرویی‌ها به‌تازگی مدل جدید هایما را نیز به نام S8 مهمان خود کرده‌اند.‌ اما سری هم به تارا بزنیم؛ جدیدترین محصول حال حاضر ایران‌خودرو که چند وقتی می‌شود وارد جاده‌ها و خیابان‌های کشور شده است. طبق آمار ارائه‌شده به بورس، ایران‌خودرو در پنج ماه ابتدایی امسال پنج‌هزار و ۲۹۴ دستگاه تارا را تولید کرده، محصولی که در مدت مشابه سال گذشته تازه وارد خطوط تولید این شرکت شده بود. در مقایسه با پنج ماه ابتدایی ۱۴۰۰، تولید تارا تقریبا چهار برابر شده است.

از ایران‌خودرو بگذریم و به‌ سراغ سایپا برویم، دومین خودروساز بزرگ کشور که آمار تجمیعی آن طی امسال و نسبت به پارسال همچنان منفی است. در بین محصولات این شرکت، گروه X200 شامل تیبا، کوئیک و ساینا بیشترین سهم از تولید پنج ماه نخست امسال را داشته است. سایپایی‌ها تا پایان مرداد نزدیک به ۱۰۲هزار و ۱۶۴ دستگاه از این سه محصول را به تولید رسانده‌اند. در مقایسه با پنج ماه ابتدایی سال گذشته، تولید گروه X200 سایپا ۵/ ۱۱درصد کاهش را نشان می‌دهد. دیگر محصول سایپا به نام شاهین نیز همچنان تولیدی پایین دارد. بنابر آمار  بورس، در پنج ماه ابتدایی امسال شاهین تنها ۱۰هزار و ۱۵۹ دستگاه تولید داشته که البته در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد حدودا ۵۳درصدی را نشان می‌دهد. در آمار تولیدی سایپا همچنان خبری از امثال چانگان و آریو نیست، اما این شرکت توانسته در پنج ماه ابتدایی امسال ۱۵هزار و ۲۹۷ دستگاه وانت پراید را به تولید برساند. در ستون تولیدات مردادماه سایپا گزینه‌ای به نام «سایر محصولات» نیز وجود دارد که تیراژ ۹۰دستگاهی در مقابل آن به ثبت رسیده است. به نظر می‌رسد این آمار به محصولات جدید سایپا مربوط می‌شود که فعلا به مرحله تولید انبوه نرسیده‌اند.

اما سری هم به پارس‌خودرو زیرمجموعه گروه خودروسازی سایپا بزنیم، شرکتی که در پنج ماه ابتدایی امسال تولید انواع کوئیک و ساینا را در کارنامه‌اش به ثبت رسانده است. بیشترین تعداد تولید در پارس‌خودرو طی بازه زمانی تحت بررسی به گروه Q200 مربوط می‌شود. در پنج ماه ابتدایی امسال ۲۶هزار و ۴۳۶ دستگاه از این گروه در پارس‌خودرو به تولید رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش ۵/ ۳درصدی را به خود می‌بیند. در لیست محصولات پارس‌خودرو، نام سه مدل کوئیک شامل اس، دنده‌ای و اتومات پلاس آمده است. در این بین، تیراژ کوئیک مدل اس  ۱۹۴ دستگاه بوده، خودرویی که در پنج ماه ابتدایی پارسال تولید نمی‌شد. این محصول همچنین در مرداد نیز مانند تیر هیچ تولیدی نداشته و مشخص نیست توقف تولید آن موقتی است یا دائمی.

در بین دیگر کوئیک‌ها، مدل معمولی دنده‌ای هم ۲۱هزار و ۵۱۳ دستگاه در پنج ماه نخست امسال تیراژ داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بیش از دو برابر شده است. سومین خودروساز بزرگ ایران در پنج ماه نخست امسال ۸۵۸ دستگاه کوئیک اتومات‌پلاس را به تولید رسانده است، خودرویی که در پنج ماه ابتدایی سال گذشته هنوز مهمان پارس‌خودرو نشده بود. درنهایت، تیراژ ساینای پارس‌خودرو در پنج ماه نخست امسال تنها ۴۰۰ دستگاه بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از افت بیش از ۹۰درصدی حکایت می‌کند. پارس‌خودرویی‌ها برنامه دارند طی سال آینده محصولات جدیدی را به خطوط تولید خود اضافه کنند.

دنیای اقتصاد