لزوم توجه بیشتر مسئولان به صنعت و بازار خودرو
با وجود افزایش تقاضا و شرایط نامتعادل بازار، صنعت خودروی ایران در یک سال گذشته با کاهش ۵ درصدی تولید مواجه شده و همچنان اختلاف زیادی بین قیمت کارخانه و قیمت بازار وجود دارد. در حالی که نرخ ارز نسبتاً ثابت مانده، ولی تقاضای بالا و کمبود عرضه باعث شده قیمت برخی خودروهای محبوب همچنان حباب داشته باشد.
در این شرایط، برخی با استناد به قیمت پایین‌تر خودروهای وارداتی یا کم‌تقاضا سعی می‌کنند وضعیت بازار خودروهای محبوب داخلی را عادی جلوه دهند، اما حقیقت این است که این حباب‌ها ناشی از سیاست‌های دستوری دولت در قیمت‌گذاری و ورود آن به تمامی ابعاد بازار خودرو است.
موانع قیمت‌گذاری و کنترل بازار توسط دولت
امروزه در هیچ جای دنیا چنین مداخله‌های مستقیمی از سوی دولت در تولید و فروش خودرو مشاهده نمی‌شود. از سوی دیگر، در بیشتر کشورهای پیشرفته، دولت در قیمت‌گذاری و تعیین مدیران خودروسازان خصوصی دخالتی ندارد. این نکات سوالاتی را ایجاد می‌کنند که اگر دولت در امور مدیریتی خودروسازان دخالتی نداشت، آیا وضعیت بازار به این شکل آشفته بود؟
در شرایطی که اقتصاد و بازار خودرو در ایران روند متفاوتی نسبت به سایر کشورها دارد، به سختی می‌توان تنها با مثال‌زدن از شرایط بین‌المللی وضعیت بازار ایران را تحلیل کرد.
امکان عرضه خودرو در بورس کالا؛ شفافیت و حذف دلالی
بورس کالا به‌عنوان بستری شفاف، در گذشته به‌صورت محدود برای عرضه خودرو آزموده شده است و نتایج مثبتی در پی داشته است. شفافیت بورس کالا این امکان را فراهم می‌کند که میزان فروش و قیمت هر خودرو برای مصرف‌کننده مشخص شود و دیگر بهانه‌ای برای عدم شفافیت باقی نماند. در نتیجه، عرضه خودرو در بورس کالا نه تنها از دلال‌بازی جلوگیری می‌کند، بلکه به نزدیک‌تر شدن قیمت بازار و کارخانه کمک می‌کند. با عرضه خودرو در بورس کالا:
- قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود: دیگر واسطه‌ها و دلالان قادر نخواهند بود از تفاوت قیمت کارخانه و بازار بهره ببرند.
- کاهش نقش دلالان: با اجبار به شرکت در مزایده عمومی بورس، دلالان به حاشیه رانده می‌شوند.
- سود حاصل به شرکت‌های خودروسازی بازمی‌گردد: شرکت‌ها از حاشیه سود بازار بهره‌مند می‌شوند، که این خود باعث افزایش توان مالی آنها برای تولید بهتر و متنوع‌تر می‌شود.
چالش‌های سیاست‌گذاری دولتی و راه‌حل‌های بهبود بازار
در شرایطی که تغییراتی همچون خصوصی‌سازی کامل یا حذف قیمت‌گذاری دستوری امکان‌پذیر نیست، بهترین راهکار برای کنترل بازار و حذف واسطه‌ها، بهره‌گیری از بسترهای شفاف مانند بورس کالاست. با استفاده از بورس، حباب‌های قیمتی خودروهای پرتقاضا کاهش یافته و می‌توان انتظار داشت که با افزایش عرضه و شفافیت بیشتر، تولید خودرو نیز بهبود یابد.
با این رویکرد، خودروسازان از منابع مالی بیشتری برای تولید و ارتقاء کیفیت برخوردار خواهند شد و مصرف‌کنندگان نیز از شفافیت و ثبات بیشتری در قیمت‌ها بهره‌مند می‌شوند.
دیدگاه بگذارید
اولین نفر باشید که دیدگاه خود را می نویسد