پازل افزایش قیمت خودروهای وارداتی و مونتاژی
باید بگوییم که رشد اخیر قیمت‌ها در بخش خودروهای وارداتی و مونتاژی، ابهامات جدی ایجاد کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که نمی‌توان تمام این افزایش ناگهانی را صرفاً به گردن نوسانات نرخ ارز یا دلار انداخت. چرا که در روزهای اخیر شاهد ثبات نسبی در بازار ارز بوده‌ایم، اما قیمت این دسته از خودروها جهش قابل توجهی را تجربه کرده‌اند.
به نظر می‌رسد عامل اصلی این اتفاق، نه عوامل اقتصادی پایه، بلکه مجموعه‌ای از مشکلات ساختاری و روانی در سیاست‌گذاری و عرضه است. اجازه دهید دلایل اصلی این وضعیت را به صورت شفاف و ساده با شما در میان بگذارم.
۱. کمبود عرضه، محرک اصلی فشار صعودی
اصلی‌ترین دلیلی که بر قیمت‌ها فشار وارد می‌کند، «کمبود عرضه واقعی» در بازار است. این مشکل در دو بخش خود را نشان می‌دهد:
- بخش وارداتی:
- تأخیر در تحویل: بسیاری از شرکت‌های واردکننده هنوز نتوانسته‌اند خودروهایی را که مردم در طرح‌های ثبت‌نامی خریده‌اند، به موقع تحویل دهند.
- مشکل ترخیص: پیچیدگی‌های اداری و مشکل در روند ترخیص خودروها از گمرک باعث شده است که تعداد خودروهای وارداتی که به دست مصرف‌کننده می‌رسد، بسیار کمتر از تقاضای واقعی بازار باشد. این کمبود، به‌تنهایی یک فشار روانی صعودی بر قیمت‌ها اعمال کرده و خریداران را برای خرید در قیمت‌های بالاتر ترغیب می‌کند.
- بخش مونتاژی:
- ابهام در قیمت‌گذاری: تغییرات ناگهانی در قوانین و ابهام در نحوه تعیین قیمت نهایی خودروها توسط کارخانه‌ها، شرکت‌های مونتاژکننده را بلاتکلیف نگه داشته است.
- تغییرات تعرفه قطعات: تغییر در تعرفه واردات قطعات منفصله یا نیمه‌کامل که به اصطلاح CKD (مخفف Completely Knocked Down) گفته می‌شود، یکی از بهانه‌های اصلی افزایش قیمت برای این شرکت‌ها بوده است. CKD به مجموعه‌ای از قطعات گفته می‌شود که به صورت جداگانه وارد کشور شده و سپس در کارخانه داخلی مونتاژ می‌شوند.
۲. جو روانی و انتظارات غیرمنطقی
در حال حاضر، بازار خودرو بیش از آنکه از منطق اقتصادی پیروی کند، تحت تأثیر «انتظارات» و «هیجانات مقطعی» حرکت می‌کند. همان‌طور که مشاهده شده است، حتی با وجود کاهش نسبی قیمت خودروهای داخلی در هفته گذشته، خودروهای وارداتی و مونتاژی مسیر صعودی عجیبی را پیموده‌اند. این وضعیت نشان می‌دهد که:
- تصمیمات غیرشفاف: هرگونه تصمیم‌گیری ناگهانی و غیرشفاف در حوزه واردات یا تولید، بلافاصله تبدیل به سوختی برای افزایش قیمت‌ها می‌شود.
- تأخیر در عرضه مدل‌های جدید: عدم عرضه به‌موقع خودروهای جدیدی که وعده داده شده، سبب می‌شود که تقاضای انباشته‌شده به سمت مدل‌های موجود هجوم ببرد و قیمت آن‌ها را بالا ببرد.
۳. افزایش حاشیه سود برای جبران رکود
نکته قابل تأمل دیگر این است که با وجود جهش قیمتی، بازار در حال حاضر دچار «رکود معاملاتی» است؛ به این معنی که تعداد خریدو‌فروش‌ها کاهش یافته است.
- استراتژی فروشندگان: فروشندگان برای آنکه بتوانند کاهش حجم معاملات و کاهش تعداد فروش‌ها را جبران کنند، مجبور شده‌اند تا «حاشیه سود» خود را در هر معامله بالا ببرند.
خلاصه و نتیجه‌گیری
در یک جمع‌بندی نهایی و بی‌طرفانه، باید اذعان کرد که رشد قیمت خودروهای وارداتی و مونتاژی در روزهای اخیر، بیش از آنکه ریشه در فاکتورهای اقتصادی مانند نرخ دلار یا هزینه‌های تولید داشته باشد، ناشی از این موارد است:
- بی‌ثباتی و ابهام در سیاست‌گذاری‌ها
- کمبود شدید عرضه در مقابل تقاضا
- جَو روانی و انتظارات صعودی غیرمنطقی
تا زمانی که ثبات و شفافیت به روند واردات و تولید بازنگردد و عرضه به میزانی نباشد که پاسخگوی نیاز واقعی بازار باشد، متأسفانه باید انتظار داشت که بازار خودرو همچنان از مسیر منطق اقتصادی خارج مانده و به نوسانات هیجانی خود ادامه دهد.
دیدگاه بگذارید
اولین نفر باشید که دیدگاه خود را می نویسد