کاهش امواج هیجانی در بازار خودرو

قیمت‌ها در بازار خودرو طی هفته‌های گذشته به شکل سرسام‌آوری افزایش یافته و تاکنون راهکار مناسبی برای بهبود اوضاع اتخاذ نشده است. همانطور که در گزارش‌های قبلی اشاره شد، نرخ خودروهای تولید داخل، لحظه‌ای افزایش می‌یابد و در چند وقت گذشته شاهد گران ‌شدن ۳۰ تا ۴۰۰ میلیونی قیمت آنها در بازار آزاد بودیم.

همچنین بر اساس گزارش‌های میدانی، متقاضیان پس از تماس با واسطه‌گران و اعلام قیمت از طرف آنها، نسبت به پرداخت وجه برای خرید خودرو صرف‌نظر می‌کنند. به عبارت دقیق‌تر نابسامانی قیمت‌ها در بازار خودرو آش بازار دلالان و واسطه‌گران را به شدت شور کرده است. لازم به ذکر است به عقیده کارشناسان بازار خودرو، می‌توان عوامل متعددی را برای بروز چنین معضلی برشمرد. به صورتی که جدا از نوسانات نرخ ارز و گران شدن دلار و تاثیرپذیری بازار خودرو از این امر، عدم نظارت کافی عامل مهمی در افسارگسیختگی قیمت‌هاست. اما نکته مهم‌تر، تصویر منتشر شده‌ای از خودروهای بی‌شمار دپو شده در فضای مجازی، در بعضی انبارهای کارخانه‌های خودروسازی داخلی بود که طی چند روز گذشته به شدت در کانون توجه مخاطبان قرار گرفت.

قیمت خودرو چند هفته‌ای است متاثر از بعضی عوامل به شکل سرسام‌آوری افزایش یافته و در این میان بسیاری از فعالان اقتصادی سوءمدیریت را عامل اصلی گران شدن بی حدوحصر نرخ این کالای مصرفی می‌دانند. لازم به ذکر است نوسان نرخ ارز از یکسو و عدم تولید کافی، منجر شده تا قیمت کارخانه‌ای خودروها با بازار آزاد اختلاف فاحشی داشته باشد، به صورتی که بر اساس یک گزارش میدانی در بازار آزاد، برخی از خودروها با اختلاف ۳۰ میلیون تا ۴۰۰ میلیون نسبت به کارخانه قیمت‌گذاری می‌شوند. این در حالی است که به زعم کارشناسان حوزه خودرو راهکارهایی همچون قرعه‌کشی‌های مکرر برای کنترل بازار آنچنان تاثیر مثبتی بر روند قیمت این محصولات نخواهد گذاشت. کما اینکه در چندماه گذشته هم با این اقدام نه تنها شاهد کاهش نرخ خودرو نبودیم، بلکه قیمت تولیدات داخلی نسبت به قبل افزایش قابل توجهی یافت، لذا انتظار می‌رود جدای از این امر اقدامات شایسته‌تری برای بهبود اوضاع طرح‌ریزی شود.

چرا خودروهای تولید شده، عرضه نمی‌شوند!

پس از افزایش بی‌رویه این کالای مصرفی، عکس‌هایی در فضای مجازی دست به دست شد که نشان‌ دهنده حجم عظیمی از خودروهای دپو شده در کارخانه‌های تولیدی خودروسازی در کشور بود. بسیاری از مخاطبان با کنایه به این وضعیت مدعی شدند، غول‌های تولید خودرو کشور به سبب گران شدن هر روز قیمت‌ها، مانع از عرضه محصولات با قیمت کارخانه به متقاضیان می‌شوند. این در حالی است که با گشت‌وگذاری در بازار آزاد متوجه خواهیم شد، معامله‌گران پس از قیمت‌گذاری توسط دلالان حاضر به پرداخت وجه برای این محصولات نیستند. همچنین بر اساس گفته مردم عادی نظارت خوب و کافی برای سودجویی برخی افراد در بازار خودرو مشاهده نمی‌شود.

از سوی دیگر سخنگوی سازمان تعزیرات هم چند روز پیش اعلام کرد از آنجایی که سقف مشخصی برای نرخ خودرو تعیین نشده، لذا دست سازمان تعزیرات برای مقابله با گران‌فروشی و سودجویی واسطه‌گران بسته است. بر اساس گفته یکی از خریداران عادی، او ماه گذشته یک دستگاه خودرو دنا پلاس را با قیمت نزدیک به ۲۰۰ میلیون تومان فروخت، اما اینکه در این سه هفته ناگهان قیمت آن رشد سه برابری به خود دید جای بحث و بررسی گسترده است. لازم به ذکر است نرخ دیگر خودروهای داخلی هم متاثر از عوامل یاد شده (گران شدن نرخ دلار، عدم تولید، دپوی خودروهای از پیش تولید شده و نبود نظارت کافی) به شکل افسارگسیخته‌ای گران شد. به طور مثال ۲۰۶ تیپ ۲ که تا سه هفته پیش بالغ بر ۱۷۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌شد، اکنون نرخ آن تا ۲۰۰ میلیون تومان و خودرو هایما اس۷ از ۶۰۰ میلیون به ۷۵۰ میلیون تومان رسیده است.

قرعه‌کشی‌های متعدد؛ بی‌تاثیر یا مثبت!

نکته قابل توجه در مورد واگذاری خودروهای از پیش تولید شده، انجام قرعه‌کشی‌های گوناگون با وعده تحویل سه ماه تا یک سال است. به طوری که اشخاص دارای گواهینامه که تا ۴۸ ماه پیش نسبت به خرید خودروهای داخلی اقدام نکرده‌اند و پلاک به نام آنها نیست، می‌توانند با ثبت‌نام در این طرح‌ها با قیمت پایین‌تر و بر اساس قرعه شانس، صاحب خودرو شوند. اما به عقیده کارشناسان اقتصادی، انجام این قرعه‌کشی‌ها چند نکته مهم را در بر می‌گیرد. ابتدا آنکه آیا در چند مرحله گذشته، واگذاری خودرو از طریق مذکور(قرعه‌کشی) نتیجه مثبتی برای کاهش قیمت‌ها و کنترل بازار داشته است! جواب این سوال به زعم آنان منفی است.

چون که تاکنون نه تنها شاهد افت قیمت خودرو نبودیم بلکه در یک ماه گذشته همچنان وضعیت نامناسبی بر بازار خودرو حاکم بود. در واقع عرضه کالا، تنها راه کاهش قیمت نیست، بلکه باید زیرساخت‌های مناسبی در این خصوص فراهم شود و سیستم نظارتی به شکل دقیق‌تری عمل کند. نکته دیگر آنکه، آیا خیابان‌های شهرهای بزرگ، گنجایش پذیرش این حجم از خودرو را خواهند داشت. به عبارت دقیق‌تر واگذاری آنها به این شکل بار ترافیکی شهر تهران را به بیش از پیش افزایش خواهد داد. به همین منظور لازم است تا در این مورد ارزیابی قابل قبول و کارشناسی بهتری انجام پذیرد. نکته مهم دیگر آن است که به عقیده بسیاری از متقاضیان و فعالان این حوزه، قیمت محصولات مورد نظر، حتی با وجود قرعه‌کشی و واگذاری آنها با نرخ کمتر نسبت به بازار آزاد، همچنان بالاست.  لذا لازم است تا نهادهای مسئول در خصوص تعیین قیمت آنها تجدید نظر و یا شرایط پرداخت را متعادل‌تر کنند. لازم به ذکر است تعدادی از مسئولان قیمت‌های فعلی را غیرواقعی می‌دانند و از مردم می‌خواهند تا در وضعیت کنونی خرید نکنند.

بازار خودرو، درگیر هیجان کاذب

بر اساس گفته بعضی از مسئولان مردم در وضعیت فعلی نسبت به خرید خودرو اقدام نکنند، چون که قیمت‌های فعلی واقعی نیست و در روزهای آتی خواهد شکست. این در حالی است که به عقیده کارشناسان فعال در این حوزه گرچه هیجان کاذب در این بازار متاثر از دیگر بازارهای موازی موج می‌زند، اما توصیه به خرید نکردن راهکار مناسبی برای کنترل بازار نیست؛ لذا باید نظارت قوی‌تری در بازار حکم‌فرما شود تا بتوان با وضعیت اسفناک پیش‌آمده مقابله کرد.

آرمان ملی