قطعه سازان زیر فشار خودروسازان

صنعت قطعه سازی در آذربایجان شرقی به عنوان یکی از صنایع پایین دستی خودروسازی، تحت تأثیر وضعیت خاص و پیچیده بازار خودروی کشور و هم تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی آمریکا علیه ایران، حال و روز خوشی ندارد.

گفته می‌شود آذربایجان شرقی قطب اول قطعه سازی و قطب سوم خودروسازی در ایران از نظر کیفیت است به صورتی که نزدیک به ۲۵ هزار نفر در این ۲ بخش در استان اشتغال دارند.

ولی صنعت قطعه سازی آذربایجان شرقی متأثر از مشکلات پیش آمده اقتصادی و مالی در یکسال اخیر با مشکلات اساسی رو به رو شده که زنگ خطر را برای بقای آن به صدا درآمده است.

کارشناسان و فعالان صنعت قطعه سازی آذربایجان شرقی می گویند انباشت مطالبات، کهنه و از رده خارج بودن ماتشین آلات به خاطر دشواری واردات آنها، مشکلات صادرات و عدم وصول ارز حاصل از آن از جمله چالش‌های بنیادین پیش روی این صنعت است.

مطالبات قطعه سازان توسط خودروسازان پرداخت نمی‌شود

قطعه ساز و سیبک ساز خودرو با ذکر اینکه پیش‌تر یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو توسط ایران خودرو و سایپا به بازار عرضه می‌شد که اکنون به حدود یک چهارم کاهش یافته است، اظهار داشت: صنعت خودروسازی با رکود رو به رو شده و در نتیجه صنعتگران قطعه ساز خودرو در آذربایجان شرقی هم در حال ورشکستگی هستند و اگر تغییر روش و راهبرد ندهند به ورطه تعطیلی خواهند افتاد.

احد کمالی افزود: توافق بر سر قیمت جدید قطعات خودرو و وصول مطالبات قطعه سازان از خودروسازان از جمله راهکارهای برون رفت صنعت قطعه سازی از مشکلات پیش آمده است.

کمالی ادامه داد: قطعه سازانی که بتوانند نیاز بازار قطعات یدکی خودروی کشور را برآورده کنند کمتر به مشکلات یاد شده دچار می‌شوند البته بعضی در این بخش هم دچار مشکل هستند.

وی با بیان اینکه از حدود ۱۰۰ واحد سیبک سازی خودرو در آذربایجان شرقی نزدیک به ۵ درصد وضع اقتصادی مناسبی دارند، گفت: بعضی از این قطعه سازان مجبور شده‌اند به تعمیرات هم روی آورند تا بتوانند واحدهای خود را سرپا نگهدارند.

وی با ذکر اینکه بیشتر قطعات خودرو در داخل کشور تولید می‌شود، افزود: البته هنوز در تأمین بعضی از قطعات اساسی به خارج وابسته هستیم و این موضوع هم با وجود تحریم‌های ظالمانه مشکلاتی را برای صنعت خودرو به وجود آورده است.

کمالی گفت: خوشبختانه بعضی از قطعه سازان هم تحریم‌ها را دور می‌زنند و دستی بر آتش صادرات دارند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر محدود شدن واردات هم در بعضی مواقع دست این بخش از صنعت را باز کرده و فرصتی شده تا بتوانند با تأمین قطعات مورد نیاز داخل وضع نابسامان اقتصادی خود را ترمیم و نیاز خودروسازان داخل را تأمین کنند.

این قطعه ساز ادامه داد: البته کیفیت تولیدات قطعه سازی آذربایجان شرقی در ایران بی مانند است؛ به طور مثال قطعه سازان استان در جلوبندی خودرو حرف اول را می‌زنند ولی چون تولید خودرو کاهش یافته فروش قطعه سازان هم تحت تأثیر قرار گرفته است؛ بر این اساس اشتغال چندین هزار نفری این بخش هم دچار تهدید شده است.

قطعه ساز تبریزی با ذکر اینکه برای صادرات قطعات خودرو توسط قطعه سازان ایرانی علاوه بر مشکلات ارزی مشکل بازار هدف هم وجود دارد، افزود: صادرات خودروهای ایرانی محدود به کشورهایی مثل عراق، سوریه و ارمنستان است و همین امر محدودیت فعالیت قطعه سازان را سبب می‌شود.

وی تاکید کرد: قطعه سازان تبریزی ظرفیت صادرات به دلیل کیفیت بالای تولیدات در صورت دسترسی به بازارهای جهانی را دارند ولی باید این فرصت و میدان وجود داشته باشد.

وی مشکل سرمایه در گردش، کاهش قدرت خرید مردم، نبود ثبات در قیمت مواد اولیه، تأمین نشدن مواد اولیه و مشکلات مربوط به تسهیلات بانکی را از عمده چالش‌های قطعه سازان کشور و آذربایجان شرقی برشمرد و افزود: بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات به صنعتگران وثیقه ۱۲۰ درصدی می‌خواهند؛ یعنی برای اخذ وام ۱۰۰ میلیارد ریالی باید وثیقه ۱۲۰ میلیارد ریالی ارائه کنیم که امکان آن وجود ندارد.

وی با ذکر اینکه مسوولان باید کارآمد، دلسوز و آشنا به مسائل صنفی باشند تا بتوانند این بخش را از مشکلات برهانند، ادامه داد: مدیران بخش خصوصی به راحتی می‌توانند واحدهای صنعتی خود را مدیریت و هدایت کنند چون مشکلات غیرقابل پیش بینی و مسائلی مثل دغدغه تأمین انرژی (قطع برق یا تأمین گاز) را نخواهند داشت.

کمالی ادامه داد: تأمین مواد اولیه، مسائل گمرکی، بیمه و مشکلات فرهنگی پرسنل از جمله دیگر مشکلات بخش قطعه سازی در آذربایجان شرقی است.

ایجاد تشکیلات برای بازاریابی خارجی قطعه سازان لازم است

دیگر خودرو ساز کشور هم که اکسل خودرو تولید می‌کند، گفت: قطعه سازی کاملاً وابسته به خودروسازی است و تحت تأثیر کاهش تولید آن در داخل قرار گرفته است.

اسمعیل پایدار با بیان اینکه نبود نقدینگی در قطعه سازی و توان مالی محدود تولید کننده باعث مشکلات زیادی شده است، افزود: پرداخت مطالبات قطعه سازان از خودروسازان می‌تواند بخش مهمی از این مشکلات را رفع کند و باعث استمرار تولید قطعه سازان شود.

وی گفت: قطعه سازان از ۲ طرف زیر فشار خودروسازان قرار دارند؛ نخست اینکه ابتدا ۷۰ درصد مطالبات را پرداخت می‌کنند و هر بار ۳۰ درصد آن انباشته می‌شود؛ از سوی دیگر با عدم تأمین قطعات خودرو و تحویل آن به خودروسازان با تهدید عدم پرداخت مطالبات گذشته مواجه می‌شوند.

پایدار ادامه داد: البته مشکل دیگر هم با بانک‌هاست؛ قطعه سازان به بانک‌ها مقروض هستند و باید مطالبات آنها را هم پرداخت کنند، ولی با این وضعیت بد مالی، صنعت قطعه سازی آذربایجان شرقی در حال تعطیلی است.

این اکسل ساز خودرو افزود: از نمایندگان مجلس و مسوولان استانی انتظار داریم مشکلات قطعه سازان را بررسی و پی گیری کنند تا یکی از موتورهای محرک اقتصادی کشور و آذربایجان شرقی از حرکت نیفتد.

وی تاکید کرد: قطعه سازان و اکسل سازان آذربایجان شرقی به لحاظ کیفیت مقام نخست کشوری را دارند ولی در صادرات و تولید دچار مشکل اساسی هستند که یکی از این مشکلات بازاریابی خارجی است.

پایدار بیان کرد: کارگاه‌ها و واحدهای کوچک صنعتی و قطعه ساز به دلیل مشغله کاری و نبود تشکیلات تخصصی بازاریابی، با بازارهای جهانی کمتر ارتباط دارند؛ بر این اساس ایجاد تشکیلات بازاریابی خارجی برای صادرات قطعه سازان و ایجاد حلقه ارتباطی با بازارهای بین المللی لازم است.

وی با تاکید بر اینکه وجود تحریم‌ها ضرورت ایجاد این تشکیلات را مضاعف می‌کند، گفت: مسوولان و نمایندگان مجلس می‌توانند با ورود به مسائل و مشکلات قطعه سازان نه فقط آنها را از رکود خارج، بلکه روزنه صادرات هم ایجاد کنند.

این قطعه ساز، عدم برگشت مطالبات، تأمین نشدن قطعات و مواد اولیه، مشکلات اقتصادی کشور، مالیات‌های بالا و نبود هماهنگی میان ادارات استانی برای دفاع از حقوق قطعه سازان را از جمله مشکلات موجود این بخش عنوان کرد و افزود: نامه نگاری صرف، راهکار رفع مشکلات این صنف نیست و مسوولان باید با جدیت پی گیر مسائل قطعه سازان باشند.

وی هشدار داد در صورت ادامه روند فعلی آینده روشنی برای قطعه سازان آذربایجان شرقی وجود ندارد و شمار واحدهای تعطیل شده افزایش چشمگیری خواهد یافت.

تولیدات قطعه سازان خودرو در آذربایجان شرقی قابل رقابت در بازارهای جهانی است

صادر کننده و ریخته گر قطعات چدنی خودرو هم گفت: نقدینگی تولیدکنندگان صفر شده و بانک‌ها و اداره مالیاتی درک لازم را از شرایط حاکم و وضع قطعه سازان آذربایجان شرقی را ندارند.

داود نیکبختان اظهار داشت: با وجود ضرر باز هم تولیدکنندگان و قطعه سازان باید مالیات پرداخت کنند که ناشی از سیاست‌های کلان نادرست مسوولان و بانک‌ها می‌باشد.

وی خاطرنشان کرد: به رغم مشکلات گوناگون، صادرات را به کشورهایی مثل ترکیه و ایتالیا انجام می‌دهیم ولی واریز و تبادل ارز حاصل از این صادرات ضمانت ندارد یعنی حتی اگر هم به حساب واریز شود بیش از ۲۰ روز طول می‌کشد تا به دست صادر کننده برسد.

این قطعه ساز ۷۲ ساله که خودروساز هم بوده و ۴۷ سال سابقه کار دارد، اضافه کرد: تولیدات قطعه سازی آذربایجان شرقی به دلیل کیفیت و قیمت مناسب قابلیت رقابت پذیری در بازارهای بین المللی را دارد به صورتی که اروپا قطعات ریخته گری شده خودرو در تبریز را قبول دارد.

خودروساز تبریزی اظهار داشت: رفتار، قوانین و وضع بانک‌ها، دارایی، مشکل نقدینگی و قانون کار از عمده مشکلات پیش روی قطعه سازان کشور برای تولید، صادرات و ادامه فعالیت است.

نیکبختان همچنین با اشاره به اینکه قانون کار باید طوری باشد که حمایت کافی از تولید کننده و کارفرما را برای تولید و اشتغال داشته باشد، گفت: قطعه سازان آذربایجان شرقی با احساس وظیفه و مسوولیت خود به دلیل مردم و توسعه صنعتی و اقتصادی کشور بدون توقع تلاش می‌کنند، بر این اساس مسوولان هم باید بیشتر به فکر مردم و تولیدکنندگان باشند.

حمایت از تولیدات قطعه سازان شرط استمرار صادرات است

رییس انجمن قطعه سازان آذربایجان شرقی هم با تشریح مشکلات این صنف اظهار داشت: نزدیک به ۷۰۰ واحد قطعه ساز در این استان مجوز فعالیت دارند که نزدیک به ۶۰ درصد آنها تولید می‌کنند.

یونس پایدار گفت: امسال قطعه سازان به دلیل تفاوت قیمت ارز دچار مشکلات زیادی شده‌اند به صورتی که با خودروسازان به قیمت سال ۱۳۹۶ همکاری انجام می‌شود ولی تأمین مواد اولیه به قیمت سال جاری است و صرفه اقتصادی ندارد.

وی اضافه کرد: به رغم گران شدن قیمت خودرو، به درخواست افزایش قیمت قطعه سازان خودرو توجهی نمی‌شود و خودروسازان زیر بار نمی‌روند.

پایدار خاطرنشان کرد: این در صورتی است که قطعه سازان با ظرفیت ۳۰ درصدی کار می‌کنند و اگر این مشکلات تداوم یابد و قیمت‌های تولیدی قطعه سازان تعدیل نشود این ظرفیت تولید هم دچار مشکل خواهد شد و در واقع این تیرخلاص به این صنف است.

وی ادامه داد: اگر این صنف در سالی که حمایت از کالای ایرانی و تولید کننده ایرانی نامگذاری شده، تعطیل شود، تمام قطعات خودرو باید از خارج وارد شود که به صرفه نخواهد بود.

وی تاکید کرد: بانک‌ها و سازمان امور مالیاتی کشور باید این شرایط را درک کنند، قطعه سازان تمام مواد مورد نیاز خود را نقد تهیه می‌کنند اما مطالباتشان همه نسیه است؛ البته این مشکلات به مسوولان منعکس شده است.

رییس انجمن قطعه سازان آذربایجان شرقی با ذکر اینکه قطعه سازی صنعتی پایه است که با رشد آن دیگر بخش‌های صنعت هم توسعه می‌یابد، گفت: ولی تعدد بخشنامه‌ها و متغیر بودن آنها تولیدکنندگان را سردرگم کرده و صادرات را هم تحت تأثیر قرار داده است.

پایدار اضافه کرد: به رغم اینکه برای انتقال ارز مشکل داریم ولی صادرات همچنان به کشورهایی مانند عراق، ایتالیا، ترکیه و روسیه ادامه دارد و برای استمرار آن نیازمند حمایت جدی مسوولان هستیم.

وی اصلاح قیمت تولیدات قطعه سازان، اعطای تنفس یکساله به وام‌های قطعه سازان، همکاری ادارات مالیاتی کشور با تولیدکنندگان متضرر و بخشودگی بخشی از بیمه کارفرمایان را از جمله مشکلات و خواسته‌های این صنف برای امکان فعالیت و صادرات قطعه سازی خودرو اعلام کرد.

وی نبود سرمایه گذاری جدید و فرسوده بودن چرخه تولید بخش قطعه سازی آذربایجان شرقی را از جمله دیگر مشکلات این صنف عنوان کرد و افزود: مشکلات یاد شده باعث شده رتبه کمی استان که همیشه نخست تا چهارم بوده است اکنون به حدود رتبه دهمی تنزل کند.

وی در ادامه همچنین خواستار کاهش زمان پرداخت مطالبات قطعه سازان آذربایجان شرقی به یک ماه برای دمیده شدن نفس تازه برای فعالیت مؤثر آنها شد و گفت: پرداخت مطالبات قطعه سازان در ۶ ماه آنها را زمین گیر کرده است.

وی خاطرنشان کرد: تحریم اصلی آمریکا صنعت خودروسازی را هم شامل شده و می‌خواهد صنعت ایران را زمین گیر کند؛ بر این اساس مسوولان باید به این موضوع واقف باشند و بتوانند با تسلط به مشکلات قطعه سازی نسبت به رفع آنها اقدام کنند چون قطعه سازان ظرفیت و توانایی لازم را در صورت حمایت دارند.

ایرنا