نخستین پیش فروش خودرو با فرمول سازمان حمایت انجام شد

چهار محصول گروه ایران خودرو روز پیش با قیمت‌های جدید و تحویل فوری به سرعت به فروش رفت، این در وضعیتی است که پیش از این گفته می‌شد متقاضیان چندان به قیمت‌های مصوب و جدید خودروسازان روی خوش نشان نخواهند داد. به این ترتیب اگرچه ایران خودرو به طرفه العینی چهار محصول خود را با در نظر گرفتن ۵ درصد زیر حاشیه بازار به فروش رساند، ولی این اقدام روز پیش واکنش‌های منفی و مثبتی به همراه داشت؛ به صورتی که بعضی افزایش قیمت‌ها در این گروه را قانونی و بعضی دیگر غیر قانونی خواندند. ولی آنچه دست اندرکاران خودرو، بعضی از نمایندگان مجلس و همچنین مسوولان صنعتی بر آن اتفاق نظر دارند این است که خودروهای یاد شده مشمول قیمت‌گذاری شورای رقابت نیستند و قیمت گذاری این خودروها که بالای ۴۵ میلیون تومان است با خودروسازان است.

حال اینکه چرا خودروساز با توجه به افزایش هزینه تولید از سمت اعمال تحریم‌ها، تاکنون اقدام به تغییر قیمت این خودروها نکرده خود جای سؤال دارد. ولی همان طور که گفته شد این اقدام خودروساز روز پیش با واکنش‌های گوناگونی همراه بود به صورتی که رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت در خصوص اقدام ایران خودرو گفته است که در بحث خودرو، سازمان حمایت و خودروسازان مسوول هستند و قطعاً در خصوص افزایش قیمت توضیح خواهند داد. وی افزود: پیش از این قیمت خودرو از دو فرمول تبعیت می‌کرد. قیمت محصولات پرتیراژ که در بازه قیمتی زیر ۴۵ میلیون تومانی بودند و قیمت آنها از طرف شورای رقابت تعیین می‌شد و خودروهایی که در بازه قیمتی بیش از ۴۵ میلیون تومان قرار می‌گرفتند، که قیمت گذاری این خودروها از حیطه وظایف شورای رقابت خارج و شرکت‌های خودروساز مسوول قیمت گذاری این محصولات بوده‌اند. وزیر صمت ولی در ادامه تاکید کرده است از آنجا که این محصولات در پیش فروش بتازگی ایران خودرو جزو محصولات در بازه قیمتی بیش از ۴۵ میلیون تومانی بوده‌اند، نمی‌توان گفت اقدام ایران خودرو غیر قانونی بوده است. البته همان طور که رحمانی اشاره کرده است، افزایش قیمت محصولات بالای ۴۵ میلیون تومان از شمول قیمت گذاری خارج است و خودروسازان می‌توانند به طور مستقل در این ارتباط تصمیم گیری کنند. ولی این موضوع همواره از طرف وزارت صمت، به عنوان متولی اصلی صنعت خودرو نادیده گرفته می‌شد. آخرین بار در اواخر خرداد ماه پیش و در زمان وزارت محمد شریعتمداری، پس از اعلام نظر شورای رقابت در ارتباط با قیمت محصولات پرتیراژ، شریعتمداری اعلام کرد، کمپانی‌های خودروساز می‌توانند قیمت محصولات بیش از ۴۵ میلیون تومانی خود را تا سقف ۶. ۹ درصد افزایش دهند. با این حال ولی سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی در ارتباط با فروش محصولات ایران خودرو نظر دیگری دارد.

سید یاسر رایگانی عقیده دارد از آنجا که وزارت صمت، سازمان حمایت را مسوول تعیین قیمت‌های جدید کرده و این سازمان همچنان مشغول بررسی قیمت خودرو است و هیچ قیمتی را به طور رسمی اعلام نکرده؛ پس پیش فروش ذکر شده توسط گروه ایران خودرو وجاهت قانونی ندارد و از نظر سازمان تعزیرات مصداق گران فروشی است. در این میان یکی از نمایندگان مجلس هم تاکید داشته که خودروهای بالای ۴۵ میلیون تومان عملاً از شمول قیمت گذاری خارج بوده و قیمت آنها با توجه به وضعیت بازار تعیین شود.

چرا سازمان حمایت اعمال نظر نکرد؟

چیزی که معلوم است نکته مشترک بین سخنان رضا رحمانی، وزیر صمت و سید یاسر رایگانی، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی، تاکید بر نقش سازمان حمایت به عنوان متولی تعیین قیمت خودرو است حال آنکه رئیس این سازمان تا به حال اظهار نظری در خصوص روند قیمت گذاری خودرو نکرده است و فقط رحمانی در چند مصاحبه اعلام کرده که سازمان حمایت در حال انجام کار کارشناسی روی قیمت خودرو است. ولی تا به حال اقدامات کارشناسی این سازمان در مورد قیمت خودرو رسانه‌ای نشده و این سازمان در سکوت خبری ظاهراً مشغول کار خود است. پس از حذف شورای رقابت از چرخه قیمت گذاری براساس مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه و جایگزینی سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار به جای این شورا، سازمان حمایت نظر کارشناسی خود را در ارتباط با افزایش قیمت خودرو به ستاد تنظیم بازار اعلام کرد ولی از آنجا که این اتفاق در روزهای پایانی وزارت شریعتمداری در وزارت صنعت، معدن و تجارت بود و خود وزیر قبلی نمی‌خواست افزایش قیمت خودرو در کارنامه وزارتش ثبت شود، نظر کارشناسی سازمان حمایت در آن زمان اعلام نشد. ولی در وضعیتی که مسوولان سازمان حمایت ترجیح داده‌اند در خصوص قیمت گذاری خودرو همچنان سکوت کنند؛ شهاب‌الدین بی‌مقدار، رئیس فراکسیون حمایت از صنعت قطعه در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگویی پرده از توافق جمعی خودروساز، دولت و مجلس برای افزایش قیمت خودرو برداشت. ظاهراً نشستی بین خودروسازان و قطعه‌سازان و جمعی از مدیران دولتی با علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی برگزار شده و بر این اساس با توجه به اینکه خودروسازان عقیده دارند که سود آنها بابت تغییرات قیمت خودرو در بازار صفر است و از تغییرات قیمتی حاشیه بازار سودی نمی‌برند، تصمیم بر این گرفته شده که برای خودروهایی که از شمول قیمت گذاری شورای رقابت خارج هستند خودروسازان براساس سنجش بازار اقدام به قیمت‌گذاری کند.

رئیس فراکسیون قطعه‌سازان در این خصوص عنوان کرده که اقدام ایران خودرو در پیش فروش چهار محصول خود با قیمت‌های جدید در همین راستا ارزیابی می‌شود. البته بی‌مقدار در خصوص قیمت محصولات پرتیراژ و در بازه زیر ۴۵ میلیون تومانی بار دیگر پای سازمان حمایت را وسط می‌کشد و می‌گوید: براساس تصمیماتی که در این نشست گرفته شد، قرار بر این است که در خصوص خودروهای کمتر از ۴۵ میلیون تومان هم، کارگروه تنظیم بازار با همکاری سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، به یک تصمیم مشترک برسند و قیمت این خودروها را به طور رسمی تغییر دهند. نکته قابل تأمل در بین سخنان بی مقدار این است که براساس تصمیمات گرفته شده در جلسه رئیس مجلس با قطعه سازان قرار بر این شد تا ابتدا خودروهایی که مشمول قیمت گذاری شورای رقابت نبودند، اصلاح قیمت شوند و در مرحله بعد، خودروهای کمتر از ۴۵ میلیون تومان با مکانیزم تعیین شده که از طرف کارگروه کنترل بازار و سازمان حمایت اعلام خواهد شد، قیمت گذاری شوند.

سایپا مشغول ارزیابی اقدام ایران خودرو

در حالی ایران خودرو پیش فروش چهار محصول خود با قیمت‌های جدید را تدارک دید و روز پیش آن را به مرحله اجرا گذاشت که از قیمت‌های جدید دیگر خودروساز بزرگ کشور خبری نیست. براساس شنیده‌ها قرار بر این بود تا گروه سایپا هم قیمت بعضی محصولات خود را روز پیش اعلام کند، ولی به نظر می‌رسد رقیب ایران خودرو ترجیح داده اعلام قیمت‌های جدید برای محصولات خود را با فاصله و پس از رصد کامل واکنش‌ها به این اقدام ایران خودرو، انجام دهد. براساس اخبار منتشر شده این خودروساز بیش از شرکت رقیب خود در ۶ ماه ابتدای سال جاری با زیان در تولید مواجه بوده است. اطلاعاتی که از طرف این خودروساز در اختیار سازمان بورس قرار گرفته است، گویای زیان ۲ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومانی در نیمه نخست سال جاری است؛ این در وضعیتی است که ایران خودرو ۲ هزار و ۵۶۷ میلیارد تومان زیان را به سازمان بورس اعلام کرده است. به این ترتیب با توجه به واکنش‌ها و اخباری که پس از اعلام قیمت چهار محصول ایران خودرو منتشر شد به‌ن ظر می‌رسد که تا آخر هفته جاری باید منتظر انتشار قیمت‌های جدید دیگر محصولات از طرف خودروسازان باشیم. در این خصوص هرچند رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنان موضع غیرشفافی در خصوص اعلام قیمت‌های جدید اتخاذ کرده، ولی پیش بینی می‌شود قیمت تمامی محصولات خودروسازان تا پایان هفته با فرمول ۵ درصد کمتر از حاشیه بازار اعلام خواهد شد.

دنیای اقتصاد