واردات خودرو با ارز اشخاص خارجی تصویب شد

امروز، چهارشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۴، خبر مهمی از دولت منتشر شد که می‌تواند مسیر واردات خودرو به کشور را دگرگون کند. طبق اعلام فاطمه مهاجرانی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی دولت، در جلسه امروز هیأت دولت، واردات خودرو از محل ارز اشخاص خارج از کشور به تصویب رسید.

هرچند هنوز جزئیات دقیق این مصوبه اعلام نشده، اما همین خبر نشان می‌دهد که بالاخره تصمیمی جدی برای روان‌تر کردن مسیر واردات خودرو در کشور گرفته شده است؛ تصمیمی که مدت‌ها منتظرش بودیم.

ماجرا از کجا شروع شد؟

تا پیش از این، واردات خودرو به دلیل نبود منابع ارزی یا محدودیت‌های قانونی، تقریباً قفل شده بود. اما حالا محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده که:

• آیین‌نامه مربوط به واردات خودرو با ارز اشخاص نهایی شده است.
• دستگاه‌های دولتی در این زمینه به توافق رسیده‌اند.
• این روند می‌تواند واردات خودرو را تسهیل کند.

منظور از "ارز اشخاص خارج از کشور" چیست؟

در این طرح جدید، قرار است واردکنندگان بتوانند خودرو را با استفاده از منابع ارزی که توسط افراد یا شرکت‌ها در خارج از کشور تأمین شده، وارد کنند. یعنی دولت مستقیماً ارزی برای واردات اختصاص نمی‌دهد، بلکه منبع تأمین ارز از خارج و توسط خود واردکننده مشخص می‌شود.

در این حالت بانک مرکزی فقط منشأ ارز را تأیید می‌کند تا مطمئن شود این ارز، از مسیرهای قانونی به دست آمده است. این کار باعث می‌شود که هم منابع ارزی داخلی دولت تحت فشار قرار نگیرد و هم خودروهای متنوع‌تری وارد کشور شوند.

چه چیزی در قانون بودجه آمده بود؟

در قانون بودجه سال ۱۴۰۴، مجلس شورای اسلامی تصویب کرده بود که:

• حداقل دو میلیارد دلار باید به واردات خودرو اختصاص یابد.
• یکی از راه‌های انجام این کار، استفاده از ارز اشخاص خارج از کشور با تأیید منشأ آن توسط بانک مرکزی است.

این موضوع حالا در سطح دولت نیز نهایی شده و گامی جدی برای اجرایی شدن برداشته شده است.

این مصوبه چه تأثیری بر بازار خودرو دارد؟

اگر این مصوبه به‌درستی اجرا شود، می‌توان امیدوار بود که:

• تنوع خودروهای وارداتی افزایش پیدا کند.
• قیمت خودروهای وارداتی متعادل‌تر شود.
• بازار از انحصار شرکت‌های محدود خارج شود.
• دسترسی مردم به خودروهای باکیفیت خارجی راحت‌تر شود.

البته، همه این‌ها بستگی به نحوه اجرای مصوبه دارد. اگر بوروکراسی‌های رایج حذف شود و مسیر واردات روان و شفاف باشد، می‌توانیم منتظر اثر مثبت آن در ماه‌های آینده باشیم.

چالش‌ها و نکات مهمی که نباید فراموش کرد

هرچند تصویب این مصوبه خبر خوبی برای بازار خودرو است، اما در عمل نکاتی وجود دارد که نباید نادیده گرفت:

1. نرخ ارز آزاد: چون تأمین ارز از خارج است، قیمت نهایی خودرو بر اساس ارز آزاد محاسبه می‌شود که ممکن است همچنان برای بسیاری از خریداران بالا باشد.
2. زیرساخت اجرایی: برای اینکه این طرح به‌خوبی اجرا شود، باید فرآیندهای ثبت سفارش، تأیید منشأ ارز، ترخیص و شماره‌گذاری خودرو سریع و بدون مانع انجام شود.
3. شفافیت و نظارت: مهم است که نظارت کافی وجود داشته باشد تا این مسیر واردات، به دست افراد خاص یا گروه‌های رانت‌جو نیفتد.

جمع‌بندی؛ شروعی تازه یا آزمونی دیگر؟

تصویب واردات خودرو با ارز اشخاص خارج از کشور، اگرچه هنوز در مراحل اولیه است، اما می‌تواند آغازی برای نفس کشیدن دوباره بازار خودرو کشور باشد. شرطش این است که:

• قوانین با شفافیت و سرعت اجرا شوند،
• فرآیندها پیچیده و زمان‌بر نباشند،
• و واردات برای همه فعالان واقعی و بدون رانت، ممکن باشد.

در نهایت باید دید در عمل، این مصوبه چقدر از مشکلات فعلی بازار خودرو کم می‌کند. اما بدون تردید، برای مردمی که چشم‌انتظار تنوع، کیفیت و قیمت منصفانه در بازار خودرو هستند، این خبر می‌تواند روزنه‌ای از امید باشد.