نکات کلیدی درباره نگهداری از گیربکس اتوماتیک

امروزه شمار زیادی از خودروها دارای گیربکس اتوماتیک هستند که برای مراقبت از آنها باید به نکاتی توجه داشته باشیم.

در صورت استفاده صحیح و رعایت چند نکته مهم، می‌توان از هزینه‌های سرسام آور پیشگیری کرد و عمر طولانی گیربکس را تا دو برابر تضمین نمود.

در حالت خلاص (Neutral) رانندگی نکنید. خلاص کردن گیربکس اتوماتیک روی سراشیبی موجب کاهش مصرف سوخت خودروی شما نخواهد شد. خودروهای دنده اتوماتیک پیشرفته‌تر به اندازه‌ای هوشمند هستند که در سرازیری سوخترسانی را به موتور کم کرده و باعث کاهش در مصرف سوخت می‌شوند.

عدم توجه به سرویس‌های دوره‌ای گیربکس اتوماتیک، عملکرد دنده‌های خورشیدی و تورک کانورتر در گیربکس اتوماتیک با وجود روغن ارتباطی مستقیم دارند. اجزا و متعلقات داخلی گیربکس اتوماتیک در زمان استفاده به دمای بسیار بالایی می‌رسند و در صورت کافی نبودن روغن، عدم تعویض و ریختن روغن اشتباه؛ احتمال وارد شدن آسیب جدی به مکانیزم آن وجود دارد.

از تعویض حالت گیربکس (P, R, N, D) در زمان حرکت خودداری کنید. عمل مکانیکی تعویض حالتهای گوناگون گیربکس اتوماتیک، با کمک تعدادی کلاچ و نوار قرارگرفته درون گیربکس انجام می‌گیرد. این کلاچ‌ها و نوارها دارای موادی هستند که با ایجاد اصطکاک، عمل تعویض حالت دنده را میسر می‌سازند. درصورتیکه همواره پیش از تعویض حالت دنده، کاملاً به حالت سکون درآمده و ترمز را فشار دهید؛ بدون شک با این مکانیسم، خودروی شما بیشتر عمر خواهد کرد.

هرگز به بهانه شتاب اولیه بیشتر، در زمان گاز دادن حالت (Drive) را انتخاب نکنید. نگه داشتن پدال گاز در وضعیت خلاص و سپس انتخاب D برای راه افتادن می‌تواند خسارت و آسیب جبران ناپذیری به گیربکس اتوماتیک خودروی شما وارد نماید.

پیش از توقف کامل خودرو، حالت P (پارک) را درگیر نکنید. اکثر خودروهای گیربکس اتوماتیک جدید به شما اجازه انتخاب وضعیت پارک را در حال حرکت نمی‌دهند.

نکات کلیدی در مورد نگهداری از گیربکس اتوماتیک

اگر می‌خواهید از هزینه‌های گزاف تعمیرات گیربکس اتوماتیک در امان باشید، توصیه می‌کنیم با به کار بستنِ نکات ذکر شده از گیربکس اتوماتیک خودرویتان به بهترین شکل ممکن نگهداری کنید.

بسته به نوع خودرو و عمر آن، تعمیرات گیربکس می‌تواند هزینه زیادی داشته باشد. البته برخی اوقات ممکن است گیربکس خودروی شما به کلی از کار بیافتد که در اینصورت باید به ناچار به یک مکانیک متخصص در زمینه تعمیرات گیربکس مراجعه کنید.

ولی نکاتی وجود دارد که اگر آنها را رعایت کنید، می‌توانید عمر گیربکس اتوماتیکِ خودرویتان را افزایش داده و از خراب شدن آن جلوگیری کنید.

روغن گیربکس را در فواصل معین چک کنید. در خیلی از خودروها، کامیون‌های سبک و خودروهای شاسی بلند، چک کردن روغن گیربکس به آسانی چک کردن روغن موتور است: در حالیکه موتور خودرو روشن باشد گیج اندازه گیری سطح روغن را بیرون بیاورید، گیج را با یک دستمال تمیز کنید و آن را سر جایش قرار دهید، کمی صبر کنید، سپس آن را بیرون بیاورید تا بتوانید میزان واقعی سطح روغن را مشاهده کنید. اگر سطح روغن از حد مشخص شده پایین‌تر باشد، احتمال نشتی روغن وجود دارد. روغن گیربکس باید به رنگ قرمز روشن بوده و علاوه بر شفاف بودن، نباید بوی بدی بدهد. اگر روغن کدر بوده، تیره رنگ باشد یا بوی گندیدگی بدهد، پیشنهاد می‌کنیم به یک مکانیک متخصص در زمینه گیربکس مراجعه کنید تا نگاهی به گیربکس خودرویتان بیاندازد.

از نوع روغن مطابق با گیربکس خودرویتان استفاده کنید. می‌توانید با مراجعه به دفترچه راهنمای خودرویتان، از نوع روغن گیربکسی که باید استفاده کنید مطلع شوید. اگر پس از مطالعه دفترچه راهنما باز هم از نوع روغنی که باید استفاده کنید اطمینان حاصل نکردید، بهتر است به یک مکانیک متخصص در زمینه گیربکس مراجعه کنید، چون که اگر از نوع صحیحی از روغن استفاده نکنید، احتمال آسیب رسیدن به گیربکس وجود دارد.

سیستم خنک کننده موتور خودرویتان را سرویس کنید. همانطور که می‌دانید، سیستم خنک کننده موتور از بالا رفتنِ بیش از حدِ دمای موتور جلوگیری می‌کند، اما آیا می‌دانید همین سیستم خنک کننده وظیفه پایین نگه داشتنِ دمای روغن گیربکس را هم بر عهده دارد؟ در حقیقت اگر دمای موتور از حد مجاز بالاتر رود، قبل از موتور این گیربکس است که در معرض آسیب دیدن قرار خواهد گرفت، بنابر این توصیه می‌شود همیشه از سالم بودن سیستم خنک کننده خودرویتان اطمینان حاصل کنید.

هر چند وقت یکبار روغن گیربکس را تخلیه کنید. بهتر است تعویض روغن گیربکس توسط یک مکانیک متخصص در این زمینه انجام شود. می‌توانید برای اطلاع از بازه زمانی دقیق تخلیه روغن گیربکس به دفترچه راهنمای خودرویتان مراجعه کنید، ولی در حالت کلی توصیه می‌شود سالی یکبار روغن گیربکس خودرویتان را تخلیه کنید. عمر روغن گیربکس به دو عامل بستگی دارد: ۱٫ دمای کارکرد خودرو ۲٫ مسافت پیموده شده.

زمانیکه خودرو در حال حرکت است دنده را تعویض نکنید. اگر می‌خواهید دنده را از حالت “درایو یا D” به حالت “دنده عقب یا R” و یا بر عکس تغییر دهید، خودرو باید ایست کامل کرده باشد. اگر این کار را زمانیکه خودرو در حال حرکت است انجام دهید، گیربکس تحت فشار قرار می‌گیرد و به مرور زمان با مشکلی جدی رو به رو خواهد شد.

پیش از حرکت کمی صبر کنید تا خودرو گرم شود. احتمالاً تا به حال شما هم چنین تجربه‌ای داشته‌اید: بلافاصله بعد از باز کردن درب خودرو پشت فرمان قرار گرفته و خودرو را روشن کرده‌اید، در کسری از ثانیه گیربکس را در حالت D قرار داده و با سرعت هر چه تمام‌تر شروع به حرکت کرده‌اید! توصیه می‌شود همیشه پس از روشن کردن خودرو چند دقیقه صبر کنید تا موتور گرم شود و سپس آغاز به حرکت کنید، خصوصاً در فصل زمستان.

برای مدت طولانی با لاستیک زاپاس رانندگی نکنید. از رانندگی برای مدت طولانی با لاستیک زاپاسی که سایز آن با لاستیک‌های اصلی خودرو همخوانی نداشته و یا با لاستیک زاپاس موقت اکیداً خودداری کنید. این کار علاوه بر تحت فشار قرار دادنِ گیربکس، به قسمت‌های دیگر خودرو هم صدمه می‌رساند (به طور مثال چرخ از تنظیم خارج می‌شود.)

هر چند وقت یکبار فیلتر گیربکس را تعویض کنید. بله، درست متوجه شده‌اید، ممکن است گیربکس اتوماتیک خودروی شما فیلتر داشته باشد که در این صورت باید هر چند وقت یکبار تعویض شود. وجود فیلتر در گیربکس اتوماتیک بسته به برند و مدل خودروی شما دارد. اکثر خودروهای جدید فیلتر گیربکس ندارند، ولی اگر خودروی شما در گیربکس فیلتر دارد، باید زمانیکه روغن گیربکس را تخلیه می‌کنید فیلتر گیربکس را هم تعویض کنید.

از خودرویتان به عنوان یدک کش استفاده نکنید. اگر از خودرویتان برای یدک کشیدنِ وزنی سنگین استفاده کنید (خصوصاً در هوای گرم)، احتمال اکسید شدن و یا سوختن روغن گیربکس وجود دارد که نتیجه آن وارد شدن آسیب جدی به گیربکس خواهد بود.

سالی یکبار برای چک کردن شرایط گیربکس به تعمیرگاه مراجعه کنید. حداقل سالی یکبار به یک مکانیک متخصص در زمینه گیربکس مراجعه کنید تا مواردی مثل نشتی روغن و یا هر وضعیت غیر عادی دیگری را مورد بررسی قرار دهد. علاوه بر این می‌توانید در فواصل زمانی معین سطح روغن گیربکس و رنگ و بوی آن را چک کنید تا از بروز هرگونه ایراد در گیربکس خودرویتان جلوگیری به عمل آورید.

تسنیم