تاریخچه لوگو شرکت سایپا

در این گزارش تاریخچه خواندنی طراحی نشان شرکت سایپا را که الهام گرفته از کاشی کاری‌های سنتی است، می‌خوانید.

شاید کمتر کسی بداند که نشان سایپا، الهام گرفته از معماری ایرانی است. اگر گشتی در بنا‌های تاریخی بازمانده از دوره ایلخانی در شهرستان مراغه بزنید، خواهید دید که نشان شرکت سایپا چقدر شبیه به نقوش آجری و کاشی‌های قسمت‌هایی از این بنای تاریخی است. مرتضی ممیز با الگو گرفتن از بنای تاریخی گنبد سرخ در شهرستان مراغه، نشان سایپا را طراحی کرد.

در اواسط دهه ۶۰ «مرتضی ممیز» یکی از استادان هنر گرافیک در ایران طراحی لوگو یا نشان گروه سایپا را بر عهده گرفت. ( استاد ممیز طراحی نشان سازمان ملی استاندارد ایران، شهرداری تهران، سازمان آتش ‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری و موزه رضا عباسی را در کارنامه خود دارد.)

جالب است که بدانید نشان گروه سایپا که این روزها بر روی محصولات این خودروساز داخلی نقش بسته است با الهام از کاشی کاری‌های سنتی برجی در دوره ایلخانی که دارای توازن هندسی مثال زدنی در طراحی و اجراست، خلق شده است. از ویژگی‌های نشان سایپا می‌توان به توازن ابعادی در طراحی زوایای ۱۲۰ درجه و یال‌های همسان و قابلیت حجم پذیری آن اشاره کرد. در نگاه اول نشان سایپا به شکل چرخ دنده خودنمایی می‌کند که نماد اصلی صنعت و تولید است و با دقت بیشتر تحرک و چرخش حول محور مرکزی با توجه به تقارن ابعادی آن در ذهن تداعی می‌شود.

گستردگی و جهانی شدن از جهت گیری یال‌ها به اطراف قابل برداشت است و قرار گرفتن یکی از یال‌ها به سمت بالا نشانگر رویکرد نهایی سازمان در همسو کردن استعداد‌ها در جهت تعالی سازمانی است. از طرف دیگر جهت ‌گیری یال‌های محیطی به سمت داخل، نشانگر ورودی‌های سازمان است. این ورودی‌های سه گانه، منابع انسانی، مالی و مواد اولیه هستند که منجر به سه خروجی محصول، سود و خدمات می­‌شود. این خروجی‌ها در قالب یال‌های مرکزی و جهت گیری آن‌ها به سمت بیرون جلوه‌گر است.

لازم به یادآوری است، گروه خودروسازی سایپا در سال ۴۶ شمسی با نام سهامی تولید اتومبیل سیتروئن ایران تأسیس و با تولید انواع مدل‌های ژیان، رسماً از سال ۱۳۴۷ وارد چرخه تولید شد. همچنین تا قبل از سال ۱۳۶۴، لوگوی مورد استفاده این شرکت، ترکیبی از لوگوی دو شرکت فرانسوی یعنی رنو و سیتروئن بود. با توجه به سیاست‌‌های مطرح شده ضروری بود که سایپا از نشانی کاملاً مستقل و فارغ از نشان دیگر برند‌ها بهره ببرد.

این روزها هم سایپا همسو با دیگر گروه‌های خودروساز جهان با پیوستن به پویش بین‌المللی تشویق مردم به رعایت فاصله اجتماعی، همزمان با شیوع جهانی ویروس کرونا، شرکت‌های خودروسازِ  زیر مجموعه شرکت سایپا هم لوگوی خود را تغییر دادند.

این شرکت‌ها با ایجاد فاصله در لوگوهای خود سعی کرده‌اند لزوم رعایت فاصله اجتماعی را در دوران شیوع ویروس کرونا یادآوری کنند.

باشگاه خبرنگاران جوان