بالا رفتن تیراژ ماهانه و سالانه خودروسازان

طبق اطلاعات سامانه کدال، ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع ۶۴۹ هزار ۷۹۵ دستگاه انواع محصول سواری در ۹ ماه امسال به تولید رسانده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش ۵/ ۳درصدی و نسبت به آبان‌ماه نیز رشد ۴درصدی را تجربه کرده‌اند.

هرچند افزایش رسمی قیمت خودروهای داخلی، تاثیر خود در تیراژ را طی آذر ماه نشان داده، با این حال خودروسازان همچنان از برنامه تولید مدنظر وزارت صنعت، معدن و تجارت عقب هستند.

بنابر آمار ارائه شده از سوی خودروسازان بزرگ کشور به بورس، ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع ۶۴۹ هزار و ۷۹۵ دستگاه انواع محصول سواری را در ۹ ماه امسال به تولید رسانده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش ۵/ ۳ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین خودروسازان در آذرماه رشد ۴ درصدی را نسبت به آبان ماه تجربه کرده‌اند. در این بین، اگرچه ایران‌خودرویی‌ها با کاهش تولید در ۹ ماه امسال مواجه شده‌اند، اما همچنان صاحب بیشترین تیراژ هستند، چه آنکه توانسته‌اند ۳۲۵ هزار و ۵۴۵ دستگاه محصول را تا پایان آذر امسال به تولید برسانند. این آمار حاکی از کاهش پنج درصدی تیراژ در مقایسه با ۹ ماه سال گذشته در این خودروساز بزرگ است. از سایپا اما خبر می‌رسد این شرکت ۹ ماه امسال را با روندی افزایشی نسبت به مدت مشابه در سال ۹۹ پشت سر گذاشته است.

طبق صورت‌های مالی ارائه شده به بورس، دومین خودروساز بزرگ کشور ۲۳۴ هزار و ۷۱ دستگاه محصول را در ۹ ماه سال جاری تولید کرده و بنابراین در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۱۰ درصد افزایش تولید را به خود می‌بیند. پارس‌خودرویی‌ها هم توانسته‌اند تیراژ ۹ ماه امسال خود را در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته رشد دهند. سومین خودروساز بزرگ ایران تا پایان آذر امسال ۹۰ هزار و ۱۷۹ دستگاه محصول را به تولید رسانده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۲۴ درصد افزایش را نشان می‌دهد. غول‌های جاده مخصوص اما در آذر ماه و نسبت به آبان نیز با افزایش تولید مواجه شده‌اند.

طبق آمار اعلامی، در نهمین ماه امسال ۸۲ هزار و ۵۵۳ دستگاه محصول توسط سه خودروساز بزرگ کشور به تولید رسیده که در مقایسه با آبان حدود چهار درصد افزایش را نشان می‌دهد. در این بین سایپایی‌ها طی آذر امسال ۲۸ هزار و ۱۷۳ دستگاه محصول را به تولید رسانده‌اند تا در مقایسه با آبان سه درصد افزایش تیراژ را تجربه کنند. از آن سو ایران‌خودرو نیز با توجه به تیراژ ۴۲ هزار و ۸۸۲ دستگاهی‌اش طی آذر ماه، بیش از شش درصد نسبت به آبان افزایش تیراژ را به خود می‌بیند. از پارس‌خودرو اما خبر می‌رسد این شرکت در نهمین ماه امسال ۱۱ هزار و ۴۹۸ دستگاه محصول را به تولید رسانده است. مقایسه این آمار با تیراژ آبان امسال نشان می‌دهد سومین خودروساز بزرگ ایران ۴۵۲ دستگاه محصول کمتری تولید کرده است.

با توجه به تیراژ حدودا ۶۵۰ هزار دستگاهی خودروهای سواری در ۹ ماه امسال و با فرض آنکه این رقم با احتساب تولیدات خودروسازان خصوصی و محصولات عمومی و تجاری به حدود ۸۰۰ هزار دستگاه برسد، خودروسازان همچنان از برنامه تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت ۲۷ درصد عقب هستند. طبق برنامه این وزارتخانه، تولید خودرو طی سال جاری باید به حدود یک میلیون و ۲۵۰ هزار دستگاه برسد، بنابراین خودروسازان برای تحقق این برنامه باید ۴۵۰ هزار دستگاه محصول دیگر را در سه ماه باقی‌مانده سال تولید کنند. رسیدن به این تیراژ، تولید ماهانه ۱۵۰ هزار دستگاهی را می‌طلبد، حال آنکه بعید به نظر می‌رسد خودروسازان بتوانند چنین تیراژی را در ماه محقق کنند، حداقل طی این چند سال که این اتفاق رخ نداده است. طبق برنامه وزارت صمت، ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو باید به تنهایی یک میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه محصول را در سال جاری تولید کنند، بنابراین با در نظر گرفتن تیراژ ۶۵۰ هزار دستگاهی آنها در ۹ ماه امسال، ۴۵۰ هزار دستگاه عقب هستند و نیاز است تا پایان سال هر ماه ۱۵۰ هزار دستگاه تولید داشته باشند.

اگر خودروسازان بزرگ طبق برنامه پیش رفته بودند، باید تولید آنها در پایان آذر به ۸۲۵ هزار دستگاه می‌رسید که نرسیده است. با این حساب، آنها ۱۷۵ هزار دستگاه از برنامه مدنظر وزارت صمت عقب مانده‌اند. اگر قرار باشد خودروسازان با همین فرمان پیش بروند، تولید آنها در پایان سال نهایتا به یک میلیون دستگاه خواهد رسید، یعنی ۱۰۰ هزار دستگاه کمتر از برنامه‌ریزی انجام شده. عقب ماندن خودروسازان از برنامه تولید اما در حالی است که حدودا سه هفته پیش مجوز افزایش ۱۸ درصدی قیمت خودروهای داخلی صادر شد. قیمت یکی از فاکتورهای اصلی در افت‌وخیز تولید خودروسازان بزرگ کشور به شمار می‌رود، چه آنکه آنها معمولا پایین بودن یا کم شدن تولید را علاوه بر مسائل مربوط به تحریم، بر گردن قیمت‌گذاری نیز می‌اندازند. به گفته آنها، چون قیمت محصولات‌شان متناسب با هزینه‌های تولید تعیین نمی‌شود، اولا زیان می‌کنند و ثانیا نقدینگی لازم برای تامین قطعات لازم و کافی برای جهش تولید را به دست نمی‌آورند. از همین رو افزایش رسمی قیمت معمولا به رشد تولید منجر می‌شود و انتظار می‌رود رشد ۱۸ درصدی قیمت در ماه گذشته، اثرات خود را بر تولید طی ماه‌های باقی‌مانده از سال نشان دهد. با توجه به اینکه افزایش قیمت اواسط آذر اعمال شده، تاثیر آن روی رشد تولید در این ماه چندان زیاد نبوده، اما انتظار می‌رود این اتفاق (افزایش ۱۸ درصدی قیمت خودرو) تاثیر تمام و کمال خود را روی تیراژ، طی سه ماه پایانی سال بگذارد.

مسوولان وزارت صمت وعده داده‌اند با توجه به صدور مجوز افزایش قیمت برای خودروسازان، تولید آنها در سال آینده رشد ۵۰درصدی خواهد داشت. این وزارتخانه همچنین کماکان بر تولید سه میلیون دستگاهی خودرو در سال ۱۴۰۴ پافشاری می‌کند، هدفی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و فعالان صنعت خودرو، رسیدن به آن بعید است.

  تولید پژو کاهش یافت
نگاهی اما به جزئیات آمار تولید خودروهای سواری در ۹ ماه امسال بیندازیم تا مشخص شود غول‌های جاده مخصوص چه افت‌وخیزی در این بازه زمانی داشته‌اند. طبق آمار استخراج‌شده از صورت‌های مالی ایران‌خودرو، گروه پژوی این شرکت (به جز پژو ۲۰۰۸) تیراژی ۲۱۴ هزار و ۶۸۱ دستگاهی را طی ۹ ماه امسال از خود به جا گذاشته است. این آمار نشان می‌دهد تولید محصولات پژو در ایران‌خودرو تا پایان آذر و نسبت به ۹ ماه سال گذشته، نزدیک به ۷/ ۱۳ درصد کاهش یافته است. افت تولید گروه پژو از ماه‌های قبل آغاز شده و به نظر می‌رسد دلیل اصلی آن، حذف برخی مدل‌های پژو به خصوص ۲۰۶ تیپ ۵ است. ایران‌خودرویی‌ها اما آمار پژو ۲۰۰۸ را خارج از خانواده پژو منتشر می‌کنند و صورت‌های مالی آنها نشان می‌دهد خودروی موردنظر تنها ۱۰۳ دستگاه تولید طی ۹ ماه امسال داشته است. با توجه به این آمار، تولید پژو ۲۰۰۸ افتی ۶۷ دستگاهی را نسبت به ۹ ماه سال گذشته به خود می‌بیند.

تولید این خودرو با توجه به اتمام قطعات ذخیره، عملا متوقف شده و باید منتظر ماند و دید در صورت لغو تحریم، آیا ۲۰۰۸ به جمع ایران‌خودرویی‌ها باز خواهد گشت یا نه. از پژو که بگذریم، ایران‌خودرو در تولید سمند نیز با کاهش تولید مواجه شده است. بنابر آمار منتشره، این شرکت طی ۹ ماه امسال، ۳۷ هزار و ۷۰۶ دستگاه سمند را به تولید رسانده و این آمار سبب کاهش ۸/ ۷ درصدی تولید محصول موردنظر نسبت به مدت مشابه در سال ۹۹ شده است. ایران‌خودرویی‌ها در ۹ ماه امسال اما ۳۷ هزار و ۷۰۸ دستگاه دنا را هم به تولید رسانده‌اند تا نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدودا هفت درصد کاهش تولید را به خود ببینند. دنا که در مدل‌های مختلف شامل معمولی و پلاس و توربو به تولید می‌رسد، حالا پس از پژو پرتیراژترین محصول ایران‌خودرو به شمار می‌رود. به سراغ دیگر محصول ایران‌خودرو به نام رانا برویم که در ۹ ماه امسال تیراژ آن جهشی بلند را به خود می‌بیند.

طبق گزارش ارائه شده به بورس، در ۹ ماه امسال ۲۵ هزار و ۲۷۴ دستگاه رانا در ایران‌خودرو به تولید رسیده که رشد حدودا ۲۰۰ درصدی را نشان می‌دهد. اما دیگر محصول ایران‌خودرو به نام هایما که چینی است و در سایت خراسان این شرکت مونتاژ می‌شود، افزایش تولید را در ۹ ماه امسال تجربه کرده است. طبق آمار، در مجموع چهار هزار و ۲۷۱ دستگاه هایما تا پایان آذر امسال تولید شده که نسبت به ۹ ماه سال گذشته افزایش ۶/ ۳۳ درصدی را نشان می‌دهد. در آمار ایران‌خودرو تولید پنج هزار و ۸۰۲ دستگاه تارا نیز به ثبت رسیده، خودرویی که جدیدترین محصول این شرکت به شمار می‌رود و سال گذشته تولید نمی‌شد.

  جهش تولید تیبا و کوئیک
به سایپا برویم و ببینیم این شرکت چه آماری در تولید محصولات خود طی ۹ ماه امسال به جا گذاشته است. بنابر آمار ارائه شده به بورس، سایپایی‌ها در تولید تیبا تیراژی ۲۱۷ هزار و ۲۲۱ دستگاهی را در ۹ ماه امسال از خود به جا گذاشته‌اند. این آمار نشان می‌دهد تولید خودروی موردنظر در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدودا ۳/ ۳۳ درصد افزایش پیدا کرده است. تیبا تنها محصول تولید سایپا در آذر نبوده و این شرکت شاهین و آریو را هم به تولید رسانده است. بنابر آمار ارائه شده به بورس، ۱۶ هزار و ۷۲۰ دستگاه شاهین در ۹ ماه امسال به تولید رسیده است. این در حالی است که طی ۹ ماه مشابه سال گذشته تنها ۴۵ دستگاه شاهین تولید شده بود. همچنین تولید آریو نیز در ۹ ماه امسال تنها ۱۳۰ دستگاه بوده که شش دستگاه بیش از مدت مشابه سال گذشته است. آریو تا قبل از تحریم، تیراژ بسیار بالاتری در سایپا داشت و به نظر می‌رسد در صورت لغو تحریم، تولید این محصول رشد قابل توجهی را به خود خواهد دید، البته اگر قرار بر ادامه تولید آن باشد.

از سایپا بگذریم و نگاهی هم به محصولات زیرمجموعه‌ این شرکت یعنی پارس‌خودرو بیندازیم. بنابر گزارشی که پارس‌خودرو به بورس ارائه داده، این شرکت در ۹ ماه امسال ۴۷ هزار و ۱۲۸ دستگاه از محصولات گروه Q200 (کوئیک) را تولید کرده است. در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، تولید این گروه خودرویی ۶/ ۴۷ درصد بالا رفته است. پارس‌خودرویی‌ها همچنین ۲۶ هزار و ۳۹۷ دستگاه کوئیک معمولی را در ۹ ماه امسال به تولید رسانده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۶۰ درصد رشد را نشان می‌دهد. اما گروه S200 یا همان ساینا نیز تیراژی ۱۶ هزار و ۶۰ دستگاهی در ۹ ماه امسال داشته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۲۳۰ درصد رشد به بار آورده است.

همچنین بنابر آمار ارائه شده به بورس، پارس‌خودرویی‌ها در ۹ ماه امسال تنها ۵۹۴ دستگاه برلیانس را مونتاژ کرده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۷۸ درصد افت داشته است. پارس‌خودرو در آذر ۹۷ دستگاه برلیانس را به تولید رسانده، حال آنکه در ماه قبل حتی یک دستگاه نیز از این محصول چینی را تولید نکرده بود.