کاهش فروش خودرو با بحران کمبود تراشه

تحلیل گران صنعت خودرو، در خوش بینانه ترین حالت، بازگشت ملایم و کُند به حالت عادی را پیش بینی می کنند و حتی برخی احتمال تشدید بحران را هم مطرح می کنند اما به احتمال زیاد خریداران خودرو در سال جاری میلادی باید انتظار بالا رفتن قیمت ها و کمبود خودروهای مدنظرشان در نمایندگی ها را در نظر داشته باشند.

دیو گاردنر قائم مقام عملیات ملی هوندای آمریکا می گوید: «بر اساس آن چه امروز می دانیم، حتی رسیدن به آمار فروش سال گذشته هم دشوار و چالشی است.»

درست موقعی که در سال ۲۰۲۰ اقتصاد در حال بازگشت به حالت عادی بود و تقاضای خرید خودرو بالا رفته بود، صنعت خودروی جهانی با کمبود شدید و بحرانی تراشه های نیمه هادی رو به رو شده که مهمترین آثار آن توقف های مکرر خطوط تولید در خودروسازان جهانی بود.

شرکت تحقیقاتی و مشاوره ای کاکس اتومتیو پیش بینی کرده است که بازگشت صنعت خودرو به وضع عادی خیلی کند صورت می پذیرد و در بهترین حالت تعداد فروش خودروها در آمریکا از ۱۴.۹ میلیون دستگاه در سال ۲۰۲۱ به حدود ۱۶ میلیون دستگاه در سال ۲۰۲۲ خواهد رسید. پیش بینی شرکت تحقیقاتی آی.اچ.اس مارکیت محتاطانه تر است و انتظار دارد که تعداد فروش خودرو در سال ۲۰۲۲ به رقم ۱۵.۵ میلیون دستگاه برسد. همه این پیش بینی ها در بهترین حالت هم از تعداد فروش قبل از شیوع ویروس کرونا پایین تر است. در سال ۲۰۱۹ آمریکایی ها ۱۷.۱ میلیون دستگاه خودروی نو سواری،‌وانت و کراس اُور خریداری کرده اند.

در همین اثنا،‌ تیم تحقیقاتی خودرویی از بانک آمریکا پژوهش جدیدی را منتشر کرده و در آن در مورد «ویرانی تقاضا» هشدار داده است.

تحلیل گران بانک آمریکا در نتایج این پژوهش نوشته اند: «از نگاه ما، بزرگترین ریسک برای پیش بینی های حجم فروش ما این است که اعتماد مصرف کنندگان به سلامت محیط اقتصادی در سطح کلان همچنان نامعین باقی مانده است.»

به طور کلی، در پیش بینی اکثر این مؤسسه ها و شرکت های تحقیقاتی، کمبود به تدریج در سال ۲۰۲۲ فروکش خواهد کرد اما همچنان نگرانی از وقفه های شدید در زنجیره تأمین برخی از مواد اولیه مثل لاستیک، پلاستیک، فوم و حتی فولاد به قوت خود باقی است. وال استریت هم نگرانی هایی را در خصوص افزایش بهره و تورم مطرح کرده است.

استفانی برینلی از تحلیل گران ارشد ای.اچ.اس مارکیت می گوید: «به جز موارد استثنا که خریداران از تورم و افزایش نرخ بهره به وحشت بیفتند، به طور کلی تقاضا به طور چشمگیری از عرضه پیشی می گیرد.» از نظر او افت فروش این بار به خاطر شیوع کرونا و کمبود تراشه به طور کلی ماهیت آن با دوران رکود بزرگ و افت های شدید دوره های گذشته فرق دارد. برینلی می گوید این بار افت فروش به خاطر کاهش در عرضه است. این بار مازاد تقاضا در بازار حدود ۳ میلیون دستگاه خودرو در بازار آمریکا است که امسال به بازار برمی گردند و به دنبال خودروهای مورد نیاز خود می گردند.

شرایط و موقعیت هوندا امسال به خوبی وخامت اوضاع را نشان می دهد. در ابتدای سال ۲۰۲۲ نمایندگی های هوندا کمتر از ۲۰ هزار دستگاه در پارکینگ های خود خودرو برای عرضه به مشتری داشتند. پارسال همین موقع این رقم ۳۲۰ هزار دستگاه بود. بر اساس پژوهش های موتور اینتلیجنس، انبار نمایندگی های خودرو در آمریکا در سال ۲۰۲۲ فقط ۱.۰۴ میلیون دستگاه خودرو داشت در حالی که در سال قبل از آن ۳.۴ میلیون دستگاه بود.

اگر خودروسازان بتوانند بر کمبود تراشه فائق بیایند، بدون تردید پا را روی پدال گاز گذاشته و با حداکثر ظرفیت در شیفت های اضافه تولید خواهند کرد تا خود را به تقاضای موجود در بازار برسانند. اما گاردنر می گوید هوندا به زحمت بتواند خود را برساند. برینلی می گوید این وضعیت برای سایر خودروسازان هم صادق است.

این وضعیت، در حال تغییر مدل نرمال کسب و کار است. به طور سنتی و از گذشته آمریکایی ها عادت داشته اند که به نمایندگی خودرو مراجعه کنند و سوئیچ خودرو را گرفته و با خودرو به خانه برگردند. اما حالا باید چند ماهی منتظر بمانند تا خودروی آنها را تحویل دهند. در ضمن مردم بیشتر از گذشته به خرید آنلاین رو آورده اند و حال درخواست های آنها متناسب با بودجه ای که دارند، بهتر در خطوط تولید خودروسازان اعمال شده و شخصی سازی می شود.

برای نمایندگی های فروش و خدمات پس از فروش، کاهش انبارداری هزینه های نگهداری را برای آنها کاهش داده است و دریافت تقاضای آنلاین مشتری، بهتر می تواند امکانات خودرو را به بودجه مشتری نزدیک کند.

در سال گذشته وضعیت به وجود آمده موجب شد، مشوق هایی که خودروسازان برای خرید خودرو برای مشتری قائل می شوند به نصف برسد. در ماه دسامبر سال ۲۰۲۱ بهترین رقم مشوق خودروسازی ها برای خرید خودرو ۱۹۰۰ دلار بود. افزایش شدید قیمت خودرو در سالی که گذشت، در عمل همین میزان مشوق را هم کمرنگ یا حتی بی اثر کرد. در سال ۲۰۲۱ بر اساس گزارش کلی بلوبوک متوسط قیمت خودرو در بازار آمریکا به ۴۷,۰۷۷ دلار رسید؛ یعنی بیش از ۱۰ هزار دلار بالاتر از متوسط قیمت پیش از شیوع کرونا.

گاردنر می گوید: «فکر کنید به دو سال پیش. کمتر کسی بود که اصطلاح ام.اس.آر.پی را شنیده باشد. حداقل رایج نشده بود. اما حالا شروع خرید یک خودرو با همین اصطلاح آغاز می شود. مصرف کنندگان خودرو متوسط قیمت خودرو را به خاطر گرایش بیشتر به شاسی بلندها و کراس اُورها بالا برده اند. حالا هم آپشن ها و امکانات داخل کابین است که متوسط قیمت خودروها را بالا می کشد.»

اما یک مقوله دیگر هم باب شده که باعث نگرانی تحلیل گران صنعت خودرو و برنامه ریزان این صنعت است. موضوعی که به ADM‌ یا additional dealer markups معروف شده و معنی آن هزینه اضافی نمایندگی است که برای خودروهای محبوب مثل اف-۱۵۰ لایتنینگ مترتب است. برخی از نمایندگی های آمریکا، ۱۰ هزار دلار برای رزرو این خودروی محبوب فورد از مشتریان می گیرند تا آنها را زودتر به خودروهایشان برسانند.

قوانین فرانشیز در آمریکا توانایی خودروسازان برای نفوذ یا کنترل نمایندگی های فروش و خدمات پس از فروش را محدود می کند. البته خودروسازان هم اهرم هایی برای جریمه یا مجازات نمایندگی هایی را دارند که طمع بیش از حد داشته باشند. برای مثال می توانند خودروهای کمتری به این نمایندگی ها اختصاص دهند.

بر اساس نتایج تحقیق بانک آمریکا هر چقدر تعداد خودروهای پارکینگ نمایندگی های فروش و خدمات پس از فروش بالاتر برود بازگشت به حالت عادی هم تسریع می شود. با این حال خریداران خودرو در آمریکا باید خود را برای افزایش قیمت های خودرو در سال ۲۰۲۲ آماده کنند.

پرشین خودرو