حد مجاز صدا در موتورسیکلت‌ ها

حتما بارها برای شما هم اتفاق افتاده که می خواهید مثلا هنگام ظهر استراحت کنید و یا صبح یک روز تعطیل ساعت بیشتری بخوابید اما ناگهان صدای گوشخراش خودرو یا موتورسیکلتی رشته افکار شما را از هم پاره می کند، در کنار این صداها هم فریاد پی در پی فروشندگان دوره گرد، صدای فعالیت های ساختمانی و هزاران صدای دیگر را اضافه کنید که در کنار هم آرامش شهرنشینان را به ویژه در تهران به هم می زند.

در واقع امروزه هیاهو، شلوغی و سر و صدا به شاخصه اصلی در بیشتر شهرهای کشور تبدیل شده است که در این میان تهران به عنوان پایتخت و شهری شلوغ اوضاع بدتری نسبت به شهرهای دیگر دارد، آمارها نشان می دهد که تهران از لحاظ آلودگی صوتی در صدر جدول قرار دارد و در برخی از مناطق پایتخت این شرایط به وضعیت اضطرار رسیده است که باید حتما چاره اندیشی شود در غیر اینصورت عواقب بسیار بدی برای سلامت روح و روان انسان ها رقم خواهد خورد.

آلودگی صوتی می تواند عوارضی مانند افت شنوایی، اختلال در عملکرد، اختلال در خواب، افزایش ترشح هورمون های استرس، بروز اختلالات قلبی و عروقی و همچنین مشکلات روحی و روانی شود، علاوه بر این آلودگی صوتی بر روی محیط زیست و موجودات آن نیز تاثیر منفی می گذارد به طوری که منجر به تغییر رفتار و روش زندگی پرندگان و حیواناتی مانند موش های صحرایی می شود.

بررسی ها نشان می دهد آلودگی صوتی ناشی از وسایل نقلیه موتوری، فعالیت‌های ساختمانی و عملیات عمرانی از عمده‌ترین دلایل آلودگی صوتی در شهرها هستند، به گفته کارشناسان موتورسیکلت‌ها ۴۹‌ درصد، خودروهای سبک ۳۰ درصد، خودروهای سنگین ۲۰ درصد و اتوبوس‌های شرکت واحد یک درصد عامل آلودگی صوتی تهران را تشکیل می دهند.

شاخص صوت بین ۶۵ تا ۷۰ دسیبل صدایی آزاردهنده برای همه مردم است، صدای بلندتر از ۶۵ دسیبل برای کودکان و بیماران نامناسب است اما اکنون در بیشتر بزرگراه‌های تهران که کنار مناطق مسکونی قرار دارند، صدایی بین ۷۰ تا ۸۰ دسیبل دارند، براساس آخرین بررسی‌ها از وضعیت آلودگی صوتی پایتخت، آلوده‌ترین قسمت شهر از لحاظ آلودگی صوتی مناطق مرکزی (پرترافیک) و مناطق جنوبی (پرجمعیت) است که ریل راه‌آهن و فرودگاه در مجاورت آن‌ها قرار دارد، علاوه بر این منابع اصلی آلاینده‌های صوتی تهران وجود دو فرودگاه عمده در محدوده شهر، شبکه راه آهن در منطقه جنوبی پایتخت و استفاده از وسایل نقلیه مانند سواری، اتوبوس، کامیون و موتورسیکلت است.

با توجه به اهمیت موضوع قانون هوای پاک در سال ۱۳۹۶ تصویب شد که در آن بر رفع آلودگی صوتی نیز تاکید شده است، بر اساس ماده ۲۹ قانون هوای پاک سازمان حفاظت محیط زیست موظف است ضمن شناسایی منابع و کانون ­های آلودگی صوتی میزان آلودگی آنها را بر اساس حدود مجاز تعیین و مراتب را به همراه مهلت رفع آلودگی مذکور به عامل آلودگی صوتی ابلاغ کند، مهلت یادشده و روش سنجش میزان آلودگی بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان تعیین می‌شود و عامل آلودگی موظف است نسبت به رفع آلودگی صوتی مربوط در مهلت مقرر اقدام کند.

علاوه بر این وزارت راه و شهرسازی نیز موظف است در اجرای ماده (۳۳) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ـ مصوب ۱۳۷۴ـ ، ظرف یک سال از تاریخ لازم­ الاجرا شدن این تصویب‌نامه، دستورالعمل کنترل و کاهش آلودگی صدا ناشی از فعالیت ­های ساختمانی و سایر ساخت ­و سازها در محدوده شهرها و روستاها را با لحاظ محدودیت‌های نوعی، کمی و زمانی تدوین و در قالب مقررات ملی ساختمان ابلاغ کند.

بر این اساس سازمان حفاظت محیط زیست طبق وظیفه ای که قانون هوای پاک برای این سازمان تعیین کرده با همکاری دانشگاه ها اقدام به تعیین حدود مجاز صدا در وسایل نقلیه موتوری مانند موتورسیکلت ها، خودروهای سواری و خودروهای سنگین و نیمه سنگین کرده است. 

سازمان حفاظت محیط زیست طبق وظیفه ای که قانون هوای پاک برای این سازمان تعیین کرده با همکاری دانشگاه ها اقدام به تعیین حدود مجاز صدا در وسایل نقلیه موتوری مانند موتورسیکلت ها، خودروهای سواری و خودروهای سنگین و نیمه سنگین کرده است.  داریوش گل علیزاده سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در این باره گفت: بر اساس قانون هوای پاک با همکاری برخی از دانشگاه ها در حال تعیین حدود مجاز صدا در وسایل نقلیه موتوری از جمله موتورسیکلت ها، خودروهای سواری سبک و خودروهای نیمه سنگین و سنگین هستیم که حدود مجاز صدا در سواری های سبک تعیین و ابلاغ شده است و اکنون در حال تهیه این حدود برای موتورسیکلت ها هستیم و در مرحله بعدی تعیین حدود خودروهای سنگین و نیمه سنگین تعیین خواهد شد.

وی درباره اینکه حدود مجاز صدا در وسایل نقلیه موتوری چگونه تعیین می شود، اظهارداشت: برای انجام این کار ابتدا فراخوان می دهیم و سپس دانشگاه ها با ارائه برنامه های خود برای کارهای تحقیقاتی و میدانی انتخاب می شوند و بعد از آن در قالب یک پروژه تحقیقاتی به صورت رندمی صدای تعدادی موتورسیکلت و یا خودرو را اندازه گیری می کنند تا به یک عدد واقعی برسند، یعنی به این برسند که مثلا چند درصد از خودروها و یا موتورسیکلت های موجود می توانند چه حدود صدایی را پاس کنند و همان را ملاک قرار می دهند یعنی تلاش می شود که عدد واقعی باشد و وسیله نقلیه مورد نظر بتواند در شرایط عادی آنرا پاس کند.

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: زمانی که کار میدانی تعیین حدود مجاز تمام شد کارگروه های تخصصی با دستگاه های ذیربط مانند وزارت راه و شهرسازی و وزارت کشور نشست می گذارد و بر روی حدود مجاز بحث های کارشناسی صورت می گیرد و در نهایت حدود تعیین شده به دولت ارسال و بعد از بررسی در کمیسیون های تخصصی تصویب و سپس به مراجع ذیربط مانند مراکز معاینه فنی ابلاغ می شود که تمام این روند در تعیین حدود مجاز سواری های سبک طی شده است.

وی تاکیدکرد: با توجه به اهمیت کاهش آلودگی صوتی به ویژه در کلانشهر تهران تلاش می شود تا این کار زودتر انجام شود تا در مراکز معاینه فنی مورد توجه قرار گیرد تا شاهد کاهش آلودگی صوتی موتورسیکلت ها که نقش زیادی در آلودگی صوتی و حتی آلودگی هوا در تهران دارند باشیم.

گل علیزاده اظهارداشت: زمانی که این حدود مجاز به مراکز معاینه فنی ها ابلاغ شد آنها دیگر موظف هستند آنرا در روند معاینه لحاظ کنند و اگر خودرو یا موتورسیکلتی موفق به پاس کردن آن نشد، نمی توانند معاینه فنی آن وسیله نقلیه را تایید کنند، همچنین پلیس نیز موظف است در صورت مشاهده چنین تخلفی در سطح شهر با آن برخورد قانونی کند تا با در کنار هم قرار گرفتن این قوانین شاهد کاهش آلودگی صوتی در کلانشهر تهران و آرامش میان شهروندان باشیم.