آثار جنگ بر بازار خودرو

بررسی بازار خودرو طی یک ماه گذشته نشان از افزایش قیمت بیشتر محصولات وارداتی، داخلی و مونتاژی دارد. این در حالی است که با عرضه برخی از خودروهای وارداتی، انتظار می‌رفت که بازار خودرو تحت‌تاثیر قرار گرفته و شاهد افت قیمت به‌خصوص در مورد محصولات خارجی باشیم.

برای رصد بازار خودرو قیمت ۲۸ محصول مختلف وارداتی، داخلی و مونتاژی از نیمه مهر تا نیمه آبان‌ماه بررسی شده است. ۱۰ محصول خارجی بررسی‌شده به طور میانگین با ۲.۹درصد رشد قیمت مواجه بوده‌اند. این محصولات در بازه زمانی مذکور از ۵۰ تا ۴۵۰میلیون تومان افزایش بها را ثبت کرده‌اند. خودروهای مونتاژی از نیمه مهر تا روز گذشته به طور میانگین ۵.۷درصد کاهش قیمت داشته، البته باید توجه داشت که بیشتر مونتاژی‌ها رشد قیمت را ثبت کرده‌اند اما کاهش بها در مورد برخی از محصولات خودروسازان خصوصی شدیدتر بوده که موجب شده میانگین تغییرات قیمتی منفی باشد. خودروهای داخلی نیز در این بازه زمانی حدود یک‌درصد افزایش قیمت داشته‌‌اند.

دلیل اصلی رشد قیمت خودرو به‌خصوص در مورد وارداتی‌ها را می‌توان جنگ غزه و اسرائیل که دقیقا از ۱۵ مهرماه آغاز شد، دانست. بعد از شروع جنگ، نرخ ارز در مدار صعود قرار گرفت به طوری که طی تنها چند روز قیمت دلار وارد کانال ۵۰هزار تومان شد. این شوک اولی بود که بازار را تحت تاثیر قرار داد. بازار خودرو در ایران همیشه تبعیت خود از نوسانات نرخ ارز را به اثبات رسانده است. این بار نیز با رشد نرخ ارز، قیمت خودرو در بازار شروع به افزایش کرد. خودروهای وارداتی هم که بیشتر از دیگر انواع خودرو در کشور متاثر از نرخ ارز هستند، رشد شدیدتری را در بهای خود ثبت کردند.

علاوه بر نرخ ارز، فاکتور دیگری نیز بود که از جنگ در غرب خاورمیانه نشات می‌گرفت. با شروع جنگ، انتظارات تورمی در ایران رو به رشد گذاشت. بسیاری انتظار داشتند که ایران از جنگ تاثیر بگیرد و از آنجا که تاثیر تنش‌های بین‌المللی هرگز روی اقتصاد مثبت نیست، این انتظارات از جنس تورم بودند. بنابراین قیمت خودرو در بازار کشور شروع به افزایش کرد. اما رشد قیمتی که در هفته‌های اول جنگ ثبت شد بسیار بیشتر از بازه‌ای بود که پیش‌تر به آن اشاره شد. بعد از گذشت مدتی نرخ ارز شروع به کاهش کرد و بازار خودرو در تبعیت دائمی خود از بازار ارز، شاهد افت قیمت بود اما در نهایت باز هم کمی بالاتر از قیمت نیمه مهرماه ایستاد. البته در این بازه زمانی برخی از خودروهای وارداتی جدید عرضه شدند که انتظار می‌رفت تاثیر بسزایی روی افت قیمت خودرو به‌خصوص خارجی‌های قدیمی بگذارد. اما در نهایت نتوانست تاثیر چندانی را روی این دست از خودروها بگذارد و همچنان شاهد هستیم که خودروهای وارداتی بیش از دیگر انواع خودرو رشد قیمت داشته‌اند.

افت‌و‌خیز قیمتی خودرو

همان‌طور که اشاره شد برای رصد بازار خودرو قیمت ۲۸ محصول مختلف وارداتی، داخلی و مونتاژی را از نیمه مهر تا نیمه آبان‌ماه بررسی شده است. برای شروع به سراغ خودروهای وارداتی برویم. بین ۱۰ محصول خارجی مورد بررسی، رشد قیمتی بین ۵۰ تا ۴۵۰میلیون تومان دیده می‌شود، از نظر درصدی نیز رشد بها در بازار برای این خودروها بین ۱ تا ۸.۶درصد بوده است. البته از بین این ۱۰ محصول قیمت یک خودرو در بازه زمانی مذکور کاهش داشته است. ب‌ام‌و X4 محصول ۲۰۱۷ یکی از این محصولات است که از نیمه بهار تا نیمه آبان قیمت آن از ۱۰میلیارد و ۱۰۰میلیون تومان به ۱۰میلیارد و ۴۵۰میلیون تومان رسیده تا ۳۵۰میلیون تومان معادل ۳.۵درصد رشد را ثبت کند. بنز E200 2018 خودروی خارجی دیگری است که بررسی کرده‌ایم. قیمت این محصول در این مدت با ۲۵۰میلیون تومان معادل ۲درصد رشد، از ۱۲میلیارد و ۷۰۰میلیون تومان به ۱۲میلیارد و ۹۵۰میلیون تومان رسیده است.

اما تویوتا C-HR 2018 تنها محصولی از این لیست است که از نیمه مهرماه تا روز گذشته کاهش قیمت داشته است. بهای این خودرو در بازار با افتی ۱۵۰میلیون تومانی و ۳.۷درصدی از چهار‌میلیارد و ۵۰میلیون تومان به سه‌میلیارد و ۹۰۰‌میلیون تومان رسیده است. هیوندای النترا ۲۰۱۸ اما برخلاف تویوتا C-HR رشد قیمت داشته است. این محصول که در نیمه مهرماه دومیلیارد و ۶۵۰‌میلیون تومان خرید و فروش می‌شد، روز گذشته دو‌میلیارد و ۸۸۰میلیون تومان قیمت‌گذاری شد تا افزایش قیمت ۲۳۰میلیون تومانی معادل ۸.۶درصد را ثبت کند.

نگاهی نیز به تغییرات قیمتی خودروهای مونتاژی داشته باشیم. از بین ۱۰ محصول خودروسازان خصوصی که تغییرات آنها را بررسی کردیم، بیشتر شاهد افت قیمت بوده‌ایم تا رشد آن. از این بین بیشترین تغییرات قیمتی مربوط به هایما S8 است که بهای آن در بازار از  یک‌میلیارد و ۸۱۰میلیون تومان به یک‌میلیارد و ۶۴۵‌میلیون تومان رسیده تا افت قابل‌توجه ۹درصدی و ۱۶۵‌میلیون تومانی داشته باشد. در مقابل دیگنیتی پرایم رشد قیمت ۴.۵‌درصدی و ۷۰میلیون تومانی داشته است، چراکه بهای آن در بازار از یک‌میلیارد و ۵۵۰میلیون تومان به یک‌میلیارد و ۶۲۰میلیون تومان رسیده  است.

لاماری ایما هم که عموما بیشتر تحت‌تاثیر تغییرات قیمتی در بازار خودرو قرار می‌گیرد این بار شاهد افت قیمت ۵۰میلیون تومانی و ۲.۹درصدی بوده است. این خودرو که در اواسط تیرماه یک‌میلیارد و ۶۹۰میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود، روز گذشته یک‌میلیارد و ۶۴۰میلیون تومان خرید و فروش شد. اما خودروهای داخلی در بازه زمانی مذکور بیشتر شاهد رشد قیمت بوده‌اند. با این وجود از بین هشت محصول داخلی مورد بررسی، قیمت دو خودرو بدون تغییر باقی مانده، ولی قیمت  ۶ محصول دیگر افزایشی بوده است. از این بین بیشترین رشد قیمت مربوط به پژو ۲۰۷ MC اتوماتیک است که بهای آن در بازار از ۷۱۵میلیون تومان به ۷۳۲میلیون تومان رسیده تا افزایش قیمت ۱۷میلیون تومانی و ۲.۴درصدی را ثبت کند. قیمت پژو پارس سال بدون تغییر روی ۵۰۵میلیون تومان باقی مانده. ساینا دنده‌ای S نیز وضعیت مشابهی دارد و بهای آن روی ۳۴۵میلیون تومان مانده است. دنا پلاس دنده‌ای و پژو ۲۰۶ تیپ ۲ هم هر یک هشت‌میلیون تومان رشد قیمت را ثبت کرده‌اند.

دنیای اقتصاد