قیمت کارکرده های وارداتی زیر ۱.۸ میلیارد تومان نخواهد بود !

در چند سال اخیر، بحث واردات خودروهای کارکرده خارجی بهویژه با قیمت اقتصادی، به یکی از موضوعات داغ در حوزه خودرو تبدیل شده. سیاستگذاران بارها وعده دادهاند که مردم میتوانند با هزینهای کمتر، خودروی باکیفیتتری سوار شوند. حتی در سال جاری، سقف تخصیص ارز برای واردات خودرو به ۳ میلیارد دلار افزایش یافت؛ اما با این حال، به نظر نمیرسد که این طرح آنطور که انتظار میرفت، به سرانجام برسد.
آیا واقعاً میتوان با قیمت پراید، تویوتا سوار شد؟
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، بهتازگی با انتقاد از وضعیت واردات خودرو گفته:
«چرا مردم نباید بتوانند خودروی خارجی با عمر کمتر از ۵ سال بخرند و بهقیمت یک پراید، تویوتا سوار شوند؟»
اما پشت این سؤال ساده، مجموعهای از موانع پیچیده اقتصادی و گمرکی وجود دارد که اجازه نمیدهد چنین آرزویی به واقعیت تبدیل شود.
دلایل شکست طرح واردات خودروی کارکرده با قیمت مناسب
- نرخ محاسباتی ارز در گمرک
نرخ ارز در گمرک با آنچه مردم در بازار آزاد میبینند، متفاوت است. تا سال گذشته این نرخ حدود ۲۸،۵۰۰ تومان بود، اما در سال جاری به حدود ۷۰ هزار تومان افزایش یافته که عملاً باعث جهش چندبرابری قیمت خودروهای وارداتی شده.
- تعرفههای بالا
در حال حاضر، خودروهای کارکرده با تعرفه وارداتی ۱۰۰ درصدی وارد میشوند. این یعنی ارزش خودرو در زمان ورود، دو برابر محاسبه میشود، حتی اگر قیمت واقعی آن پایین باشد.
- مالیات و هزینههای جانبی
به این تعرفه، باید مالیات ارزش افزوده (حدود ۱۰ درصد)، هزینههای بیمه، حملونقل، گمرکی و ثبت سفارش را هم اضافه کنید. در مجموع، این موارد میتوانند قیمت نهایی خودرو را تا چند برابر افزایش دهند.
محاسبه قیمت نهایی یک خودروی کارکرده خارجی
برای روشن شدن موضوع، بیایید با یک مثال ساده بررسی کنیم:
شرح هزینهها |
مقدار تقریبی |
قیمت خودرو در مبدا (مثلاً تویوتا) |
۱۰,۰۰۰ دلار |
نرخ دلار محاسباتی (گمرک) |
۱۰۰,۰۰۰ تومان |
قیمت پایه در ایران |
۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
تعرفه واردات (۱۰۰٪) |
۷۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
مالیات ارزش افزوده (۱۰٪) |
۸۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
هزینه حملونقل، بیمه و خدمات جانبی |
۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان |
قیمت نهایی خودرو |
حدود ۲ میلیارد تومان |
با این حساب، عملاً دیگر نمیتوان گفت این خودرو «اقتصادی» است.
چرا این طرح با شکست مواجه شده؟
خلاصه دلایل را اینطور میتوان بیان کرد:
- نرخ محاسباتی بالا در گمرک باعث افزایش پایه قیمتی خودروها شده
- تعرفههای ۱۰۰ درصدی هرگونه رقابتپذیری را از بین برده
- هزینههای جانبی و مالیاتی سنگین به قیمت نهایی فشار میآورند
راهکار چیست؟ چطور میتوان واردات خودرو را واقعاً اقتصادی کرد؟
برای اینکه واردات خودروهای کارکرده به نفع مردم تمام شود و بازار خودرو از انحصار خارج شود، پیشنهادهای زیر مطرح شده:
کاهش نرخ محاسباتی ارز یا حقوق ورودی
اگر نرخ ارز محاسباتی به سطح واقعی بازار نزدیک شود، قیمت تمامشده خودرو بهطور چشمگیری کاهش مییابد.
اصلاح تعرفهها
پیشنهاد شده که تعرفه واردات خودروهای بنزینی مانند خودروهای هیبریدی به ۱۵ درصد کاهش یابد. این تصمیم میتواند تأثیر زیادی بر کاهش قیمت خودروهای کارکرده وارداتی داشته باشد.
شفافسازی فرآیند واردات
جلوگیری از انحصار و حذف واسطهها از مسیر واردات، میتواند دست دلالان را کوتاه کرده و قیمت نهایی را واقعیتر کند.
جمعبندی تخصصی
واقعیت این است که تا وقتی عوارض، مالیاتها و نرخ ارز گمرکی اصلاح نشوند، نباید انتظار داشته باشیم خودروهای باکیفیت خارجی با قیمت منطقی وارد بازار شوند. افزایش سهمیه ارزی بدون اصلاح ساختار تعرفهای و مالیاتی، کمکی به مصرفکننده نهایی نمیکند.
در نهایت، اگر میخواهیم مردم بهجای پراید، پشت فرمان تویوتا بنشینند، باید سیاستهای موجود را از ریشه بازنگری کنیم؛ نه فقط روی کاغذ مجوز صادر کنیم.
تسنیم
دیدگاه بگذارید
اولین نفر باشید که دیدگاه خود را می نویسد