مقصر آلودگی هوا کیست، وزارت نفت یا خودوسازان؟

موضوع آلودگی هوا این روزها در صدر اخبار قرار گرفته و توپ این ماجرا بین سازمان‌های گوناگون رد و بدل می‌شود. در حالی که مسوولان نفتی، سوخت را عامل آلودگی هوا ندانسته و کیفیت خودروها را در این مساله بی‌تقصیر نمی‌دانند، سازمان‌هایی هستند که انگشت اتهام خود را به سمت وزارت نفت نشانه گرفته‌اند.

پس از اظهار نظر شرکت کنترل کیفیت کنترل هوا در خصوص میزان گوگرد در بنزین فراتر از حد مجاز، اخیراً سازمان حفاظت محیط زیست هم اعلام کرد که هم اکنون یکی از مشکلات سوخت توزیعی در تهران و دیگر کلانشهرهای کشور گوگرد است که در خیلی از نمونه‌های امسال فراتر از حد مجاز و بیش از ۵۰PPM بود.

زهرا سماعی سرپرست دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست در این مورد گفت: در پایش سوخت بنزین، سه فاکتور اصلی بنزن، آروماتیک و گوگرد بررسی می‌شود؛ میزان بنزن و آروماتیک در سوخت بنزین در طول سال‌های اخیر بسیار فراتر از حد مجاز بود ولی خوشبختانه هم اکنون تقریباً در محدوده مجاز قرار گرفته است.

وی با ذکر این‌که نمونه‌ برداری‌های بنزین در کشور نشان می‌دهد که در شهریورماه گوگرد ۸۵ درصد نمونه‌ها بین ۵۰ تا ۲۵۰ PPM بود، ۱۵ درصد نمونه‌ها گوگردی فراتر از ۲۵۰PPM داشتند و نمونه‌برداری‌های ما در تهران تقریباً با نمونه‌برداری‌های شرکت کنترل کیفیت هوا مطابقت دارد، اظهار کرده است: برای مثال غلظت گوگرد پمپ بنزین جایگاه وصال در تهران ۱۶۲PPM بود.

طبق اعلام سرپرست دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست، به‌طور کلی طی امسال گوگرد موجود در نفت گاز قابل قبول‌تر از گوگرد بنزین بود و تمرکز این دفتر هم بیشتر روی گوگرد گازوییل بود؛ اگرچه که شرکت پخش و پالایش فراورده‌های نفتی ادعا می‌کند که در پایش‌های آن‌ها، میزان گوگرد سوخت پایین‌تر بوده ولی به هر حال قرار شده است که هر ماه شرکت پخش و پالایش از هفت انبار اصلی توزیع سوخت خوداظهاری انجام دهد و علاه بر آن ما از جایگاه‌های عرضه سوخت بیش‌تری نمونه‌برداری کنیم. انتظار داریم طبق قانون هوای پاک تا سال آینده شرکت پخش و پالایش بتواند کیفیت سوخت توزیعی در کلانشهرها را به حد مجاز یورو ۴ برساند. به هر حال این اتفاق یک شبه رخ نمی‌دهد و باید به ‌تدریج به کیفیت مطلوب نزدیک شویم.

سوخت خوب با احتراق بد، آلایندگی ایجاد می‌کند

البته این صحبت‌ها در حالی مطرح شده که علیرضا صادق‌آبادی مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی اعلام کرده است آلودگی هوا به هیچ وجه ناشی از سوخت نیست و ما با استانداردهای بین‌المللی می‌توانیم این موضوع را اثبات کنیم.

وی مشکل اصلی در بحث آلودگی را نشناختن راه‌های درمان آن عنوان کرد و گفت: تا زمانی که درد را درست تشخیص ندهیم، نمی‌توانیم مشکل را حل کنیم و در بحث کیفیت سوخت هم این یک واقعیت است که سوخت خوب با احتراق بد، آلایندگی ایجاد می‌کند.

او با تاکید بر این‌که بنزین توزیعی در کشور به‌طور دائم پیش و پس از توزیع توسط وزارت نفت، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، ‌سازمان ملی استاندارد و سازمان‌های بازرسی مورد نظارت قرار می‌گیرد، گفت: اگر گوگرد بنزین تولیدی در کشور تا این حد بالاست، پس واحدهای گوگردزدایی در پالایشگاه‌ها با این حجم از سرمایه‌گذاری و تاسیسات چه می‌کنند؟

استاندارد، اظهارات کنترل کیفیت هوای تهران را رد کرد

علاوه‌بر این، اخیراً هم سازمان ملی استاندارد، اظهارات کنترل کیفیت هوای تهران را رد کرد تاجایی که وحید مرندی مقدم معاون نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران ضمن تأیید کیفیت بنزین و ارائه گزارشی از متوسط میزان گوگرد در بنزین استان تهران، انجام آزمایش بنزین منتشر شده از طرف شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در آزمایشگاه‌های مورد تأیید سازمان ملی استاندارد را تکذیب و اعلام کرد: این حق را برای وزارت نفت هم قائل هستیم که در این زمینه شکایت یا پیگیری حقوقی انجام دهد.

وی با ذکر این‌که  قبل از سال ۱۳۸۷ حد مجاز گوگرد در بنزین با استاندارد یورو دو،  ۳۰۰ پی‌پی‌ام بود، ولی در سال ۱۳۸۷ استاندارد بنزین تغییر کرد و با اعمال استاندارد یورو چهار، حد مجاز گوگرد در بنزین شش برابر کاهش یافت و به ۵۰ رسید، گفت: از سال ۱۳۹۲ به بعد میزان گوگرد در بنزین هر سال کاهش یافته است.

به گفته وی میانگین گوگرد در بنزین در شهر تهران در سال ۱۳۹۳ معادل ۵۰ پی‌پی‌ام بوده، اما در سال ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ به ترتیب به  ۴۰، ۳۲ پی‌پی‌ام رسیده است. در سال ۱۳۹۶ به خاطر مشکلات فنی در پالایشگاه شازند متوسط میزان گوگرد در بنزین به ۶۹ پی‌پی‌ام رسید که بیشتر از حد مجاز بود و اخطارهای لازم هم به آن‌ها داده شد. در سال ۱۳۹۷ هم متوسط میزان این آلاینده در بنزین مجدداً به ۳۴ پی‌پی‌ام رسید.

معاون نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران با ذکر این‌که نمونه بنزین باید در فصل سرد و گرم نمونه‌برداری شود و در پایان سال میزان آلاینده‌های آن اعلام شود، میزان گوگرد در بنزین تهران در نیمه اول سال جاری را ۲۴.۹ پی‌پی‌ام عنوان کرد. علاوه بر این احتمالاً در تجدیدنظر استاندارد بنزین و تغییر آن به استاندارد یورو پنج، حد مجاز گوگرد را باز هم کاهش خواهیم داد.

مرندی مقدم هم‌چنین از مردم خواست که در این زمینه نگرانی نداشته باشند و تصریح کرد: قاعدتاً آزمایشی که شرکت کنترل کیفیت هوای تهران انجام داده در آزمایشگاه‌های مورد تأیید سازمان ملی استاندارد انجام نشده و از نظر من در این زمینه تخلف شده است.

وی با تاکید بر این‌که انجام این آزمایش در آزمایشگاه‌های مورد تأیید سازمان ملی استاندارد را ۱۰۰ درصد تکذیب می‌کنیم و این حق را برای وزارت نفت هم قائل هستیم که در این زمینه شکایت یا پیگیری حقوقی انجام دهند، چون که در این زمینه دروغی اعلام شده است، ابراز کرد: مکاتباتی با شرکت کنترل کیفیت هوای تهران انجام شده که نام این آزمایشگاه اعلام شود، گفت که هنوز نام آزمایشگاه به سازمان ملی استاندارد داده نشده است.

وی افزود: بررسی میزان گوگرد در بنزین وظیفه شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نیست و این شرکت مسئولیت کنترل کیفیت هوا را به عهده دارد که مولفه‌های گوناگون از جمله بنزین و خودرو در آن تاثیرگذار هستند. مسئولیت کنترل کیفیت بنزین با سازمان ملی استاندارد و کنترل خودرو به عهده سازمان حفاظت محیط زیست است.

مرندی مقدم با ذکر اینکه به نظر می‌رسد نتایج آزمایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در خصوص میزان گوگرد در بنزین غیراستاندارد است، تصریح کرد: روش حمل، ظرف نمونه‌گیری و مدت زمان نگه‌داری نمونه از جمله فاکتورهایی هستند که بر نتایج آزمایش تأثیر دارد و در صورت تغییر این فاکتورها، ممکن است نتایج آزمایش را غیرقابل استناد کند.

وی با ذکر این‌که مشکل دیگری که در نتایج این آزمایش وجود دارد، این است که اعلام شده وضعیت میزان گوگرد در گازوئیل بهتر از بنزین است، تصریح کرد: این نتیجه را هم ۱۰۰ درصد تکذیب می‌کنیم، چون که وضعیت میزان گوگرد در بنزین به مراتب بهتر از گازوئیل است و این طبیعت بنزین است.

ایسنا

تأثیر مثبت طرح کاهش بر آلودگی هوای پایتخت

پیشنهاد وزارت صنعت برای توقف تولید خودروهای قدیمی

خودروهای سواری تهران از ۴ طریق باعث آلودگی هوا می‌شوند

تولید بنزین در پالایشگاه‌های قدیمی موجب افزایش آلودگی هوا می‌شوند