فیلتر روغن؛ قطعه ای یکبار مصرف

این قطعه در هر مرحله از تعویض روغن، باید تعویض شود تا افزایش طول عمر و بازدهی بالاتر موتور را در پی داشته باشد. همچنین در شرایط خاصی مثل استارت اولیه در شرایط آب‌ و هوایی سرد و حرارت بالای موتور در سرعت‌های بالا راندمان موتور حفظ خواهد شد.

همان‌طور که مطلع هستیم قطعات داخلی موتور از فلزاتی با جنس و آلیاژ متفاوت ساخته شده‌اند. این قطعات در زمان روشن‌ بودن موتور، استهلاک را تحمل می‌کنند و درصورتی‌که روغن‌ موتور به‌ عنوان روان‌کننده، ضدسایش و خنک‌کننده بین اجزای موتور در جریان نباشد، موتور توانایی انجام وظایف خود را ندارد. اصطکاک بین قطعات که به تولید براده‌ها و ذرات ریز آهنی منجر می‌شود، از یک سو و از سوی دیگر، ورود دوده و آلودگی ناشی از احتراق موتور همگی باعث ایجاد ناخالصی در روغن‌موتور می‌شوند. در این‌ زمان است که فیلتر به کمک روغن‌موتور آمده و با خارج کردن این ذرات و آلودگی‌ها، باعث تصفیه روانکار می‌شود.

در واقع عملکرد فیلتر روغن، مانند کبد در بدن است‌. روغن موتور بعد از آلوده شدن با گذر از فیلتر روغن تصفیه می‌شود. مشخص است که پس از مدتی، فیلتر روغن هم مانند سایر فیلترها دچار تجمع آلودگی می‌شود و روغن را به سختی از خود عبور می‌دهد. حال تصور کنید خودرویی با یک فیلتر فاقد کارایی در حال کارکردن است،‌ در چنین شرایطی باید انتظار صدمه دیدن پمپ روغن، ‌کاهش قدرت موتور و حتی شکسته شدن سوپاپ‌ها را داشته باشیم.

‌البته شرکت‌های سازنده فیلتر روغن، برای جلوگیری از آسیب به موتور در چنین شرایطی، سوپاپ اطمینانی را داخل آن تعبیه کرده‌اند که در مواقع بالابودن فشار در موتور، روغن را بدون فیلتر، وارد مدار کرده و از آسیب های احتمالی جلوگیری می‌کند. برای شرح بهتر این اتفاق شاید بهتر باشد ابتدا تعریفی از دو نوع فیلتر روغن مورد استفاده در بازار داشته باشیم.    

فیلترهای دورانی که تمام مجموعه فیلتر درون محفظه فلزی آن ها قرار داده شده است. در این نوع فیلترها سوپاپ اطمینان در همان محفظه فلزی نصب شده و در زمان بالا رفتن فشار روغن وارد عمل می‌شود. 

فیلترهای کارتریجی که در آن ها، سوپاپ و محفظه فلزی به بدنه کارتر روغن خودرو متصل است و تنها کارتریج روغن یا همان قسمت کاغذی فیلتر تعویض می‌گردد.

ضررهای عدم تعویض فیلتر روغن

بیشتر تولیدکنندگان فیلتر و روغن موتور معتقد هستند که تعویض فیلتر پس از هر بار تعویض روغن، امری ضروری است. اما برخی از اتوسرویس‌ کاران خودرو اعتقاد دارند که شرکت‌های مذکور به‌ دلیل کسب سود بیشتر، این توصیه را مطرح کرده اند!
تولیدکنندگان فیلتر روغن، تعویض روغن و فیلتر را پس از هر ۳هزارمایل یا حدود ۵هزارکیلومتر، یا پس از پایان ۳ ماه پیشنهاد می‌کنند.

دلیل این توصیه مهم این است که فیلتر روغن به‌ دلیل تماس با مواد بسیار آلوده‌تری همچون قطعات فلزی داخل روغن، باید هرچه زودتر تعویض شود. به یاد داشته باشید که اگر فیلتر روغن هنگام تعویض روغن موتور تعویض نشود، فیلتر ناخالصی‌های روغن اول را گرفته و دیگر نمی‌تواند روغن را تصفیه کند.

از طرفی، باید توجه کنید کاغذی که وظیفه فیلتراسیون را بر عهده می‌گیرد، دارای منافذی است که از عبور ناخالصی‌ها و مواد اضافی جلوگیری می‌کند و منافذ فیلتری که هنگام تعویض روغن قرار است دوباره استفاده شود، دیگر نمی‌تواند به مقدار کافی، روغن را از خود عبور دهد. از این رو فشار پشت فیلتر افزایش پیدا می‌کند و خودبه‌خود سوپاپ اطمینان باز می‌شود. در واقع روغن دوم بدون فیلتر، راهی پمپ روغن می‌شود و در طول حیات خود، عموما مسیر فیلتراسیون را دور می‌زند.

تشخیص خرابی فیلتر روغن

۱. ریختن روغن زیاد زیر خودرو

فیلتر روغن به محفظه روغن چسبیده و درصورت خرابی امکان دارد روغن را به بیرون نشت دهد.

۲. در برخی مواقع نیز فشار روغن به‌ شدت کاهش می‌یابد، در چنین شرایطی نیز به احتمال بسیار زیاد ایراد از فیلتر است، زیرا اگر فیلتر کثیف باشد، فشار روغن کم می‌شود.

البته مشکل به اینجا ختم نمی‌شود، چراکه وقتی با این فشار کم موتور خودرو نمی‌تواند به‌درستی کار کند، در نتیجه یکباره خاموش می‌شود و مشکلات زیادی را برای موتور به‌ وجود می‌آورد. بنابراین توجه کنید، وقوع این حالت بسیار خطرناک است.

۳. روشن شدن چراغ چک

چراغ چک روغن موتور از چراغ‌های هشداردهنده در مجموعه نشانگرهای پشت آمپر است که روشن شدن آن دلایل زیادی دارد. یکی از دلایل آن، خرابی فیلتر روغن است. بنابراین با روشن شدن این چراغ حتما به تعمیرکار خود مراجعه کنید.

اخبار خودرو