آیا سوخت LPG و CNG برای خودرو مناسب است؟

به دنبال افزایش قیمت بنزین رانندگان برای کاهش هزینه‌های خودرو به سمت گازسوز کردن وسایل نقلیه روی آورده‌اند، در این بین CNG و LPG دو گازی هستند که به عنوان سوخت خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرند، در این گزارش به این موضوع خواهیم پرداخت که این دو گاز چقدر برای استفاده در خودرو مناسب است.

صف‌هایی طولانی در حاشیه شهر برای دریافت کپسول LPG، خودروهایی که ساعت‌ها در برابر جایگاه‌های سوخت CNG منتظر می‌مانند تا از گاز فشرده استفاده کنند؛ کم‌وبیش توجه هر بیننده‌ای را جلب می‌کند. پس از تغییرات قیمت بنزین این صف‌ها طولانی‌تر شده‌ و تعداد آن‌ها هم در حاشیه شهر افزایش پیدا کرده است، اخبار حوادث مبنی بر انفجار کپسول گاز در خودرو هم شنیده می‌شود.

تابستان و زمستان در میدان مینودر قزوین نیسان آبی‌رنگی پارک است و کمی آن طرف‌تر یک کپسول گاز که به طور بر عکس روی زمین قرار گرفته و آن‌هایی که کپسول LPG در صندوق‌عقب خودروی‌شان جاسازی کرده‌اند مشتری این نیسان هستند. همه این صحنه‌ها این‌ سؤالات را در ذهن ایجاد می‌کند که آیا گازها سوخت مناسبی برای خودروها هستند؟ آیا نصب کپسول LPG در خودرو خطرناک است؟ کپسول گاز CNG که به صورت رسمی در گروه‌های خودروساز روی خودروها نصب می‌شود چه اندازه برای خودرو مناسب است؟

مجتبی ملک محمدی، دکترای مکانیک اظهار می‌کند: CNG گاز فشرده و LPG گاز مایع است در حقیقت CNG همان گاز شهری و LPG گازی است که توسط کپسول در شهرها و روستاهای فاقد شبکه گازرسانی عرضه می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: CNG نیز سوخت مناسبی برای خودرو نیست اما در کشور به‌مانند اینکه «برای یک دکمه کت بدوزند» سوخت CNG را عرضه و جایگزینی برای بنزین معرفی کردند.

گازهای جایگزین بنزین استهلاک خودرو را در پی دارند

این دکترای مکانیک تأکید می‌کند: گازهای CNG و LPG برای خودرو مضر است و با توجه به طراحی موتور خودرو دمای احتراق را بالابرده و درنتیجه استهلاک خودرو را در پی خواهند داشت.

وی تصریح می‌کند: در انتقال کپسول به کپسول LPG تمامی گاز منتقل نخواهد شد LPG گاز سنگینی است و هنگام اشتعال روی زمین گسترش پیدا می‌کند اما CNG سبک است و اشتعال آن به سمت بالا خواهد بود به همین خاطر خطر CNG کمتر است.

ملک محمدی با اشاره به اینکه تمام مخازن LPG غیرمجاز هستند، یادآوری می‌کند: گازهای LPG و CNG دارای درصدی از آب هستند که همین امر باعث خوردگی می‌شود البته میزان آب در گاز CNG کمتر است. برای سنجش خوردگی کپسول باید تست هیدرواستاتیک انجام شود که این تست در مراکز معاینه فنی انجام می‌شود اما باید در انجام آن دقت کرد.

کپسول‌هایی که به‌صورت دستی نصب می‌شوند خطرناک هستند

حسن تابش رئیس مرکز علمی کاربردی نیرومحرکه قزوین می‌گوید: اگر کپسول CNG توسط گروه خودروسازی نصب شود خطری ندارد، بر اساس تحقیقاتی که انجام دادم در حوادث ناشی از گاز CNG همه کپسول‌ها در کارگاه‌های خارج از شرکت‌های خودروسازی نصب‌شده‌اند و در هنگام شارژ کپسول آن‌ها در اثر افزایش فشار دچار پارگی و حجم زیادی از گاز خارج می‌شود که گاهی با مرگ همراه است.

وی تأکید می‌کند: دلیل مصرف CNG هم وجود شبکه توزیع، رهایی از وابستگی به بنزین و صادرات آن و آلودگی کمتر این سوخت است، البته ناگفته نماند که CNG تنها در صورتی آلودگی کمتری خواهد داشت که موتور خودرو درست و ایده آل کار کند.

تابش عنوان می‌کند: گاز LPG اصلاً قابل‌ اعتماد نیست و هیچ خودروسازی نداریم که خودرو با گاز LPG تولید کند، این کپسول‌ها به طور دستی نصب می‌شوند و شتاب دارند اما ازلحاظ ایمنی خطر جدی سرنشینان را تهدید می‌کند.

LPG از بنزین به‌صرفه‌تر است

لیلا یارکه سلخوری یکی از رانندگانی که در صف گاز LPG منتظر است و از این شکایت دارد که گاز کم است، می‌گوید: روز گذشته تا ساعت شش غروب در صف ایستادم و درنهایت گاز تمام شد.

وی ادامه می‌دهد: می‌گویند این گاز برای خودرو خطر دارد اما من چیزی ندیدم و این‌گونه نیست، مهم این است که با یک کپسول ۴۰۰ کیلومتر می‌روم و هر بار برای شارژ ۶۰ لیتری ۳۵ هزار تومان می‌دهم که این از بنزین به‌صرفه‌تر است.

محمدی یکی دیگر از رانندگانی است که با صحبت می‌کنم، می‌گوید: من قبلاً خودرویی داشتم که با LPG کار می‌کرد درعین‌حالی که شتاب خوبی داشت ولی داخل اتاقک مملو از بوی گاز می‌شد به همین دلیل در کمتر از سه ماه فروختم.

این راننده که در یک آژانس مشغول به کار است عنوان می‌کند: یکی از رانندگان آژانس چند روز قبل کپسول دست‌دوم CNG را سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان نصب کرد در حالی که کپسول نو پنج میلیون تومان برای رانندگان آب می‌خورد.

مسئولان بدون مطالعه به سراغ CNG رفتند

رئیس مرکز علمی کاربردی نیرومحرکه قزوین بیان می‌کند: علی‌رغم اینکه مردم آگاه هستند ولی به لحاظ معیشت مجبور به نصب این کپسول‌ها هستند تا هزینه سوخت آن‌ها کاهش پیدا کند.

تابش اشاره می‌کند: در دنیا کشورهای محدودی از این سوخت برای خودروهای خود استفاده می‌کنند و جایگاه‌های عرضه سوخت هم برای آن‌ها تعریف کرده‌اند. در کشور ما جایگاه عرضه سوخت LPG وجود ندارد و این سوخت هم باید مثل بنزین در تانکر مخصوص حمل شوند که حرکت آن در جاده‌ها خطرناک است.

ملک‌محمدی هم عنوان می‌کند: در کشورهایی مثل فرانسه و ایتالیا استفاده از سوخت LPG در خودرو در مرحله آزمایشگاهی است اما در ایران به خاطر وجود منابع گاز در کشور مسئولان بدون مطالعه به سراغ CNG رفتند و تلاش کردند تا این سوخت را جایگزین بنزین کنند. در برزیل هم سوخت‌های الکلی جایگزین بنزین شده است.

بهترین جایگزین برای بنزین سوخت هیدروکربنی است

وی بهترین جایگزین برای بنزین را سوخت هیدروکربنی معرفی می‌کند و ادامه می‌دهد: پیل‌های سوختی ازجمله انرژی‌های نو به شمار می‌روند که گاز را در پیل استفاده و برق تولید می‌کنند و به طور مستقیم احتراق ندارند.

این دکترای مکانیک در پایان سخنانش یادآور می‌شود: گروه‌های خودروسازی دنیا به سمت انرژی‌های نو حرکت کرده و در کشورمان هم در خودروهای هیبریدی از انرژی‌های نو استفاده می‌شود.

با تمام این تفاسیر سوخت‌هایی که منشأ گازی دارند برای خودرو مناسب نیستند و با توجه به افزایش قیمت بنزین روی آوردن به این سوخت‌ها دور از انتظار نیست ولی نکات ایمنی آن باید رعایت شود چراکه همان‌طور که گفته شد خودروهایی که کپسول آن‌ها در گروه خودروسازی نصب می‌شوند ایمن‌تر از دیگر خودروها هستند.

ایسنا

قیمت خودروهای دوگانه سوز

نحوه گازسوز کردن رایگان خودرو

مزیت‌ استفاده از گازمایع به جای بنزین

دوگانه‌سوز کردن بدون شیوه‌نامه اجرایی