اطلاعاتی از اولین کراس‌اوور ایرانی ؛ سایپا آریا

تب مینی کراس اوور ها از سال ۱۳۹۴ در بازار ایران اوج گرفت. تقاضای بازار برای خودروهای کراس اوور همواره بیش از خودروهای سواری بوده اما قیمت بالاتر این محصولات در مقایسه با خودروهای سواری موجب شده تا تعداد زیادی از مشتریان نتوانند نسبت به خرید این کلاس از خودروها اقدام کنند.

با همین بهانه و رویکرد، مینی کراس ها از میانه دهه ۹۰ بر پایه خودروهای هاچ بک شکل گرفتند و خودروهای تک دیفرانسیل با مشخصه های یک خودرو بلندقامت برای پاسخ به نیاز مشتریان روانه بازار شد. تا سال ۱۳۹۸، حضور شرکای خارجی که به عنوان خودروهای مونتاژی روی خطوط تولید خودروسازان بودند بخشی از این نیاز را پاسخ داد اما با اوج گیری تحریم ها علیه صنعت خودرو این خودروها از خطوط تولید خارج شدند و صنعت خودرو ما با سهم بی پاسخ این کلاس از خودرو ها باقی ماند.

با شکل گیری سایپای نوین بر پایه محصولات اختصاصی با نشان سایپا و توسعه پرسرعت محصولات جدید، آریا به عنوان نخستین کراس اوور بومی ایران در دستور کار این خودروساز قرار گرفت و بر مبنای مگاپلتفرم جدید SP100، نسخه اولیه آریا طراحی شد و سال ۱۳۹۹ همزمان با خروج پراید از خط تولید از این کراس اوور جدید سایپا در شهریورماه آن سال رونمایی شد. آریا بدون شک فصل جدید در صنعت خودرو ایران در گذر از خودروهای سواری است که نیازمند تکنولوژی و مطالعات و تحقیق و توسعه جدیدی بود که توسط سایپای نوین به حقیقت تبدیل شد.

طراحی قالب های جدید بدنه در همه ابعاد در مقایسه با شاهین ، مطالعه روی نسل جدید قوای محرکه و سطح بالاتری از آپشن ها در عمل و در مقیاس صنعت خودرو پروژه کوچکی نیست اما در طراحی آریا با موفقیت به اجرا درآمد. بررسی ابعاد و تناسبات آریا نشان دهنده آن است که سایپا برای طراحی این کراس اوور، تمامی رقبای هم کلاس و مشابهش در بازار ایران را مورد بررسی قرار داده و این ابعاد در آریا متناسب با نیاز مشتریان و خانواده های ایرانی بهینه شده است.

هنوز اطلاعات دقیقی از قوای محرکه نهایی آریا در دست نیست اما دستاورد های سایپا در نمایشگاه قطعات ۱۴۰۰ نشان دهنده گزینه ای جدید و کاملا اختصاصی است که احتمال استفاده از پیشرانه های ۳ سیلندر توربو که قبلا مطرح شده بود را کمرنگ می کند. این پیشرانه جدید که توسط مگاموتور در حال توسعه و نهایی سازی است احتمالا با حجم ۱.۶ لیتر و تجهیز به سیستم مزان بندی متغیر سوپاپ ها CVVT و بهره گیری از ۱۶ سوپاپ توانایی تولید حداکثر توان ۱۱۰ تا ۱۱۵ اسب بخار را خواهد داشت. 

سایپا به واسطه همکاری با سیتروئن، در محصولات جدید قصد استفاده از پیشرانه EC5 این خودروساز را داشت که می تواند ردپای این پیشرانه را در پیشرانه جدید آریا دید که مشخصات مشابهی دارد اما به صورت موازی در مگاموتور توسعه پیدا کرده و حداکثر گشتاور آن نیز احتمالا تا ۱۵۰ نیوتون متر خواهد بود که در نهایت آن را مشابه گزینه های مونتاژی موجود در بازار می کند و می تواند با یک گیربکس اتوماتیک CVT ساخته شرکت معتبر پانچ به محور جلو منتقل شود که امکان تعویض دستی مصنوعی ۶ سرعته را نیز خواهد داشت.

آریا همچنین به عنوان کاپیتان جدید محصولات سایپا با سطح گسترده از امکانات قرار است یکی از سه گانه های طلایی سایپا در زمستان ۱۴۰۰ باشد و در بهمن ماه عرضه آن آغاز شود. رینگ آلومینیومی، سانروف، آینه های برقی با گرم کن و تا شوو سیستم ورود بدون کلید احتمالا آپشن های خارجی آریا خواهند بود و در داخل آپشن هایی نظیر استارت بدون کلید، کروز کنترل، کنترل سیستم صوتی از روی فرمان، نمایشگر لمسی، سیستم کنترل فشار باد تایرها، صندلی ها با روکش چرم و ... آن را در سطح خودروهای مونتاژی هم کلاس و حتی فراتر از آن ها قرار می دهد.

همچنین در بخش ایمنی، شکستن طلسم استفاده از سیستم کنترل پایداری یا ESP احتمالا در آریا خواهد شکست و این خودرو از سیستم ترمز اضطراری BAS ، توزیع الکترونیکی EBD و ABS نیز بهره خواهد برد. سایپا همچنین در طراحی آریا، بسترهای لازم برای نصب ۶ کیسه هوای ده نقطه ای را فراهم کرده که در صورت نصب این مجموعه از کیسه های هوا، آریا در مجموع با نتایج ست های تصادف اروپایی و تکنولوژی ها و آپشن های ایمنی علاوه بر لقب نخستین کراس اوور ایرانی، عنوان ایمن ترین خودرو ایرانی را نیز ازآن خود خواهد کرد.

آریا کراس اووری در کلاس C است که متناسب با نیاز خانواده های ایرانی طراحی شده است به گونه ای که بر خلاف عمده کراس اوور های کوچک بازار، فضای بار بزرگتری از رقبا ارائه می کند و همچنین با بهره گیری از فاصله بین دو محور مناسب، سرنشینان عقب نیز در اتاق آن برای مسافت های طولانی سواری راحتی را تجربه خواهند کرد. این خودرو حتی در مقایسه با برخی کراس اوورها تا ۱۰ سانتیمتر فضای بیشتر در اختیار سرنشینان قرار می دهد.

SP100 به عنوان یک مگاپلتفرم به روز به گفته سایپا توانایی پاس کردن استاندارد های اروپایی بخصوص در زمینه ایمنی را دارد و با همین هدف با استاندارد های ایمنی و مهندسی نظیر ECE نیز همراه شده است. این در حالی است که اگر نگاهی به خودروهای هم کلاس آریا در بازار بیاندازیم مشخص می شود که تقریبا هیچ یک از آن ها بخصوص کراس اوور های چینی چنین استانداردی را پاس نکرده اند. آریا در کنار بهره گیری از استاندارد ECE اروپا، یکی از قابلیت های ویژه ایمنی برای عابرین پیاده را دارد به گونه ای که طراحی بخشی از درب موتور و سپر با هدف ایجاد کمترین صدمات برای عابرین پیاده در صورت برخورد طراحی شده اند. توجه سایپابه این موضوع در طراحی نمای جلو آریا نشان دهنده آن است که با وجود الزامی نبودن این استاندارد در خودروهای ایرانی، سایپا تنها به دنبال کسب عنوان نخستین کراس اوور ایرانی نبوده بلکه عرضه محصولی بر پایه استاندارد های روز و مدرن در دستور کار این شرکت قرار داشته است که منجر به معرفی آریا شده است.