بازار خودرو در بن‌ بست قیمتی؛ رشد عددی، رکود واقعی

بازار خودرو این روزها در وضعیتی قرار گرفته که می‌توان آن را «افزایش قیمت بدون معامله» توصیف کرد. به‌عنوان فردی که سال‌ها تحولات بازار خودرو را از نزدیک دنبال کرده‌ام، باید گفت شرایط فعلی نه به نفع خریدار است و نه فروشنده. قیمت‌ها روی تابلوها و آگهی‌ها بالا رفته‌اند، اما در عمل، دادوستد قابل‌توجهی در بازار شکل نمی‌گیرد.

رشد قیمت‌ها زیر سایه نوسان ارز

هم‌زمان با افزایش نرخ ارز و ورود دلار به کانال‌های بالاتر، بازار خودرو نیز به‌سرعت واکنش نشان داده است. این واکنش بیشتر جنبه روانی دارد تا فنی یا اقتصادی. بررسی قیمت‌ها نشان می‌دهد طی روزهای اخیر، میانگین بهای خودروها حدود ۱۰ درصد افزایش یافته، اما این رشد عددی به‌هیچ‌وجه نشانه رونق بازار نیست.

در واقع، بازار در شرایطی قرار دارد که:

• خریداران نگران خرید در سقف قیمتی هستند و دست نگه داشته‌اند.
• فروشندگان نیز با تصور ادامه‌دار بودن افزایش قیمت‌ها، تمایل واقعی به فروش ندارند.

نتیجه این وضعیت، قفل شدن بازار و کاهش شدید تعداد معاملات است.

مونتاژی‌ها؛ بیشترین نوسان، کمترین منطق قیمتی

در میان خودروهای موجود، مدل‌های مونتاژی بیشترین نوسان قیمت را تجربه کرده‌اند. طی حدود دو هفته، قیمت برخی از این خودروها تا نزدیک به ۳۰۰ میلیون تومان افزایش یافته است. این در حالی است که:

• هزینه تولید یا واردات تغییر چشمگیری نداشته
• عرضه جدیدی وارد بازار نشده

به همین دلیل، بسیاری از کارشناسان معتقدند این افزایش‌ها بیشتر ناشی از انتظارات تورمی و جو روانی بازار است، نه عوامل واقعی.

بازار قیمت‌های ذهنی؛ نه مرجع مشخص، نه اعتماد عمومی

یکی از مشکلات جدی این روزهای بازار خودرو، نبود شفافیت در قیمت‌گذاری است. وقتی حجم معاملات پایین می‌آید، هر فروشنده بر اساس برداشت شخصی خود عددی را اعلام می‌کند. این رفتار باعث شده:

1. قیمت‌های اعلامی فاصله زیادی با واقعیت بازار داشته باشند
2. خریداران اعتماد خود را به قیمت‌ها از دست بدهند
3. بازار عملاً از حالت دادوستد خارج شود و به محلی برای اعلام قیمت‌های ذهنی تبدیل شود

توصیه به خریداران؛ آرامش مهم‌تر از عجله

تجربه دوره‌های مشابه در سال‌های گذشته نشان داده بسیاری از جهش‌های ناگهانی قیمت، پس از فروکش کردن فضای هیجانی تعدیل شده‌اند. به همین دلیل، توصیه اصلی به مصرف‌کنندگان این است که:

• از تصمیم‌گیری احساسی پرهیز کنند
• تحت تأثیر شایعات و قیمت‌های غیرواقعی قرار نگیرند
• تنها در صورت نیاز واقعی وارد بازار شوند

خرید عجولانه در چنین شرایطی، احتمال خرید در بالاترین قیمت و تحمیل زیان را افزایش می‌دهد.

آینده بازار به کجا می‌رود؟

به باور فعالان بازار، تا زمانی که وضعیت بازار ارز به ثبات نسبی نرسد و چشم‌انداز روشنی از شرایط اقتصادی شکل نگیرد، نوسانات فعلی ادامه خواهد داشت. در چنین فضایی، بهترین راهکار برای مردم عبارت است از:

• حفظ آرامش
• بررسی دقیق نیاز واقعی به خودرو
• پرهیز از پیروی کورکورانه از قیمت‌های غیرمنطقی

این رویکرد می‌تواند از تشدید التهاب بازار جلوگیری کند و مانع زیان مصرف‌کنندگان شود.

قیمت برخی خودروها در بازار (به تومان)

توضیح: قیمت‌ها مربوط به شرایط روز بازار بوده و به دلیل نوسانات بالا، امکان تغییر سریع آن‌ها وجود دارد.