بهترین روش کنترل بازار خودرو چیست؟

یک کارشناس صنعت خودرو، با اشاره به روش پیشنهادی انجمن خودروسازان برای فروش در حاشیه بازار و پیشنهاد مجلس برای عرضه خودرو در بورس کالا که خطای راهبردی خواهد بود، هر دو روش را به خاطر عدم پاسخگویی خودروسازان متناسب با نیاز بازار، ناکارآمد دانسته و بهترین راه را اصلاح قیمت خودرو تا رهایی خودروسازان از فروش زیربهای تمام شده و ایجاد سود معقولی برای آن‌ها می‌داند.

مدتی است که روند صعودی قیمت خودرو بسیار مطرح بوده و از طرف مسئولان دولتی، کارشناسان و فعالان صنعت و بازار خودرو و... بسیار مورد بررسی قرار گرفته است. در همین رابطه رییس جمهور در جلسات اخیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت بر اصلاح شیوه خرید و فروش خودرو تاکید داشته و اعلام کرد که باتوجه به اینکه خلال در چرخه توزیع، عرضه و فروش کالا و ایجاد آشفتگی در بازار هم زندگی و معیشت مردم و هم آرامش روانی جامعه را دچار مشکل می‌کند، دولت به دنبال حذف سیستم واسطه گری رانت‌جویانه و اصلاح نحوه خرید و فروش برای مصرف‌کننده واقعی خودرو است.

همچنین امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی نایب رییس مجلس شورای اسلامی ضمن اشاره به بازدید اخیر خود از دو خودروساز بزرگ کشور، با ذکر اینکه ضعف‌ها و مشکلات صنعت خودروی کشور نه فنی است و نه علمی است، مشکل صنعت خودرو را ضعف در سیاست‌گذاری و راهبری دانست و اظهار کرد: با توجه به افزایش قیمت خودرو، سازوکار پیشنهادی ما عرضه خودرو در بازار بورس کالاست که البته ملاحظاتی هم دارد و باید اقدامات موازی دیگری هم در کنار این اصلاح انجام پذیرد.

در این رابطه، حسن کریمی سنجری، کارشناس صنعت خودرو ضمن تاکید براینکه بر خلاف نظر رییس شورای رقابت، دلیل کاهش شکایات مردم از قرعه‌کشی خودرو در مقایسه با روش‌های قبلی ثبت‌نام خودرو، رضایت مردم نیست؛ بلکه "سرخوردگی مردم از ثبت‌نام‌های مکرر و عدم توفیق در مسابقه بخت‌آزمایی مورد نظر آن‌ها و در نتیجه ناامیدی  از به سامان شدن اوضاع در بازار خودروست"؛ اظهار کرد: واقعیت این است که مهمترین دلیل هجوم مردم برای ثبت‌نام و خرید خودرو از کارخانه، صرفا بهره‌مندی از اختلاف قیمت کارخانه‌ای خودرو نسبت به بازار بوده و ربطی به نیاز واقعی بازار به خودرو ندارد. اختلاف قیمتی که در قالب‌زیان در واگذاری هر دستگاه، فشار زیادی را به شرکت‌های خودروساز تحمیل نموده است.

وی افزود: هم اکنون کمبود نقدینگی ناشی از فروش همراه با زیان، موجب شده تا نرخ تولید در گروه های خودروسازی به شدت افت کند. به عبارت بهتر تاکید شورای رقابت به فروش خودرو با نرخی پایین‌تر از بهای تمام شده، علاوه بر تحمیل زیان چند ۱۰ هزار میلیارد تومانی به این خودروسازان، موجب صفر شدن سرمایه در گردش این شرکت‌ها هم شده است. از طرفی این کمبود نقدینگی موجب افزایش حجم مطالبات شرکت‌های قطعه‌ساز هم می‌شود؛ به میزانی که مدیریت آن از عهده گروه های خودروساز خارج است.

این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: در واقع خودروساز با هزینه بالا تولید می‌کند و با اجبار نهادهایی مانند شورای رقابت با زیان و از طریق قرعه‌کشی به بخشی از مردم واگذار می‌کند. افزایش حجم مطالبات قطعه‌سازان و ناتوانی خودروسازان در پرداخت به موقع این مطالبات، معضل کسری در خطوط تولید گروه های خودروسازی را به وجود می‌آورد. افزایش تعداد خودروهای ناقص در پارکینگ خودروسازان که این روزها بیش از گذشته هم مشهود است، به همین خاطر رخ می‌دهد. نهایتا افزایش فاصله میان میزان تولید و تقاضای خودرو موجب ایجاد اختلاف در قیمت بین کارخانه و بازار و در حقیقت گرانی بیشتر خودرو در بازار می‌شود.

عرضه خودرو در بورس کالا هم مشکل بازار را حل خودرو را حل نمی‌کند

کریمی سنجری، بهترین روش برای کنترل وضعیت فعلی بازار خودرو را کاهش اختلاف بین عرضه و تقاضای خودرو در بازار دانسته و گفت: این مهم تا زمانی که قیمت‌های فروش کارخانه‌ای اصلاح نشود، امری ناشدنی است. برای اصلاح قیمت هم تاکنون دو روش پیشنهاد شده است؛ پیشنهاد انجمن خودروسازان ایران مبنی بر فروش خودرو به نرخ پنج درصد زیر قیمت حاشیه بازار است و پیشنهاد مجلس عرضه خودرو در بورس کالاست. در هر دو روش از آنجایی که هم اکنون گروه های خودروساز نمی‌توانند به اندازه نیاز بازار تولید داشته باشند، مصرف‌کننده متضرر می‌شود. البته شاید خودروسازان به ظاهر سود کنند، اما مطمئنا در کوتاه‌مدت بازار از طریق فروش نرفتن خودرو، واکنش نشان خواهد  داد و در اصطلاح خرید را پس می‌زند؛ به خصوص اینکه این روزها قدرت خرید مردم هم به شدت افت کرده است.

واقعی‌سازی قیمت‌ها بهترین راه مدیریت بازار خودرو

وی ادامه داد: بنابراین منطقی است که اصلاح قیمت خودرو در کارخانه به طوری رخ دهد تا خودروسازان را از فروش زیربهای تمام شده برهاند و سود معقولی هم برای آن‌ها ایجاد کند. در واقع قیمت خودرو در کارخانه را بایستی واقعی نمود؛ به صورتی که گروه های خودروساز خودرو را با سود نزدیک به ۱۰ درصدی نسبت به قیمت تمام شده به بازار عرضه کنند. در این صورت بهبود وضعیت نقدینگی گروه های خودروساز موجی می‌شود آن‌ها بتوانند مطالبات قطعه‌سازان را به موقع پرداخت نموده و روند تامین قطعات را بهبود بخشند.

این کارشناس صنعت خودرو یادآوری کرد: فراموش نکنیم نزدیک به ۳۰ درصد ظرفیت خودروسازان داخلی به خاطر عدم تامین به موقع قطعات، هدر می‌رود که در صورت خارج نمودن این شرکت‌ها از وضعیت زیان و شکل‌گیری روند درست تامین، می‌توان این ظرفیت را دوباره به مدار تولید برگردانده و تولید را افزایش داد. در این صورت در کوتاه‌مدت فاصله تقاضا با عرضه کاهش می‌یابد.

ایسنا