سونامی گرانی لاستیک خودرو در آذر ۱۴۰۴
در روزهای پایانی آذرماه ۱۴۰۴، بازار خودرو تنها به افزایش قیمت خودِ خودرو محدود نماند و این بار لاستیک خودرو بهعنوان یکی از مهمترین اقلام مصرفی، وارد موج تازهای از گرانی شد. تجربه بازار نشان میدهد هر زمان تقاضا در بازار خودرو افزایش پیدا میکند و نرخ ارز دچار نوسان میشود، بازار تایر نیز با فاصلهای کوتاه واکنش نشان میدهد؛ اتفاقی که این روزها بهوضوح شاهد آن هستیم.
بهعنوان یک کارشناس خودرو، معتقدم افزایش قیمت لاستیک فقط یک موضوع صنفی نیست، بلکه مستقیماً با ایمنی خودرو، هزینه نگهداری و حتی معیشت خانوارها ارتباط دارد. به همین دلیل، بررسی ریشههای این گرانی اهمیت زیادی دارد.
چرا قیمت لاستیک خودرو دوباره افزایش یافت؟
بررسی شرایط بازار نشان میدهد چند عامل اصلی بهصورت همزمان باعث جهش قیمت لاستیک شدهاند:
- نوسانات شدید نرخ ارز در ماههای اخیر
- افزایش هزینه واردات مواد اولیه تولید تایر
- رشد هزینههای تولید داخلی (دستمزد، انرژی و حملونقل)
- کاهش تخصیص ارز دولتی به واردکنندگان
- صدور مجوزهای افزایش قیمت که اثر کوتاهمدت داشتهاند
دولت در ماههای گذشته تلاش کرده با قیمتگذاری دستوری مانع جهش قیمتها شود، اما واقعیت بازار نشان میدهد این سیاستها نتوانسته جلوی رشد واقعی قیمت تایر را بگیرد.
افزایش ۱۷ درصدی قیمت لاستیک در ۸ ماه
در ابتدای سال ۱۴۰۴، قیمت لاستیک خودرو بهدلیل افزایش بهای تمامشده تولید، حدود ۱۰ درصد رشد داشت. این افزایش بیشتر ناشی از:
- بالا رفتن قیمت مواد اولیه
- افزایش حقوق و دستمزد
- رشد هزینههای جانبی تولید
بود.
در ادامه، اواخر آبانماه، دومین مجوز افزایش قیمت تایر با رشد ۷ درصدی و با تأیید ستاد تنظیم بازار صادر شد. با این حال، بررسی بازار نشان میدهد:
- جهش نرخ ارز اثر این افزایش رسمی را خنثی کرده است
- قیمتها در بازار آزاد همچنان مسیر صعودی دارند
در مجموع، طی حدود ۸ ماه، قیمت لاستیک خودرو حدود ۱۷ درصد افزایش رسمی را تجربه کرده، اما قیمتهای واقعی بازار در برخی برندها حتی بیشتر از این رقم رشد داشتهاند.
نقش بازار ارز در گرانی لاستیک و قطعات یدکی
در یک ماه گذشته، بازار ارز بار دیگر وارد فاز ناپایدار شد. نرخ ارز در بازار آزاد، با افزایش انتظارات تورمی و رشد تقاضا، به سطوحی بالاتر از ۱۳۰ هزار تومان رسید؛ موضوعی که تأثیر مستقیم بر بازار تایر و قطعات یدکی گذاشت.
فعالان بازار لاستیک معتقدند افزایش قیمتها نتیجه مستقیم عوامل زیر است:
- نوسانات شدید نرخ ارز
- افزایش هزینه حملونقل بینالمللی
- کاهش واردات رسمی تایر و مواد اولیه
این شرایط باعث شده رفتار خریداران نیز تغییر کند و بازار وارد فاز احتیاطی شود.
پیامدهای گرانی لاستیک برای مصرفکنندگان
افزایش شدید قیمت لاستیک، واکنشهای مختلفی در میان مصرفکنندگان ایجاد کرده است:
- کاهش قدرت خرید رانندگان و مالکان خودرو
- گرایش برخی خریداران به برندهای ارزان و کمکیفیت
- افزایش استفاده از لاستیکهای دستدوم یا غیراستاندارد
- به تعویق افتادن تعویض لاستیک و قطعات ایمنی
این روند، بهویژه برای:
- خانوادههای کمدرآمد
- رانندگان تاکسی و خودروهای اینترنتی
- افرادی که خودرو ابزار اصلی درآمد آنهاست
به یک چالش جدی تبدیل شده است و میتواند در بلندمدت ایمنی خودروها را به خطر بیندازد.
نوسان دوباره قیمت لاستیک در پایان آذرماه
در آخرین روز آذرماه ۱۴۰۴، قیمت لاستیک بار دیگر با نوسان همراه شد. فروشندگان لاستیک و قطعات یدکی، دلایل اصلی این نوسانات را چنین عنوان میکنند:
- افزایش نرخ ارز آزاد
- کاهش تخصیص ارز دولتی
- رشد هزینه واردات مواد اولیه
به گفته فعالان بازار، وقتی واردکننده یا تولیدکننده به ارز با نرخ مناسب دسترسی نداشته باشد، افزایش قیمت نهایی برای مصرفکننده اجتنابناپذیر میشود.
دیدگاه تولیدکنندگان تایر
تولیدکنندگان نیز معتقدند فشار اصلی از سمت هزینهها و سیاستهای ارزی وارد میشود. به گفته مسئولان انجمن تولیدکنندگان تایر:
- مجوز افزایش ۷ درصدی قیمت، پاسخگوی رشد واقعی هزینهها نیست
- تحریمها و محدودیتهای بانکی واردات مواد اولیه را دشوار کردهاند
- تخصیص ارز با تأخیر و عدم قطعیت همراه است
مصطفی تنها، از مسئولان این انجمن، اعلام کرده است که صنعت تایر با وجود رشد تولید از نظر تعداد حلقه و وزن، با کاهش شدید سوددهی مواجه شده است.
مقایسه نیاز ارزی صنعت تایر با واردات
بر اساس آمارهای موجود:
- سال گذشته حدود ۹۰۰ میلیون دلار تایر سواری و سنگین وارد کشور شده است
- در حالی که کل نیاز ارزی صنعت تایر داخلی حدود ۳۰۰ میلیون دلار برآورد میشود
این اختلاف، از نگاه کارشناسان نشان میدهد با مدیریت بهتر واردات و حمایت هدفمند از تولید داخلی، میتوان فشار قیمتی بازار را تا حدی کنترل کرد.
آینده قیمت لاستیک؛ چه انتظاری باید داشت؟
بررسی شرایط فعلی نشان میدهد قیمت لاستیک خودرو همچنان بهشدت وابسته به:
- ثبات یا نوسان نرخ ارز
- هزینههای تولید داخلی
- سیاستهای ارزی و وارداتی
است. در صورت ایجاد ثبات نسبی در بازار ارز و کنترل هزینههای تولید، احتمال افزایش محدودتر قیمتها وجود دارد؛ اما در شرایط فعلی، بازار همچنان در وضعیت ناپایدار قرار دارد.
جمعبندی
افزایش قیمت لاستیک خودرو در آذرماه ۱۴۰۴، نتیجه مستقیم نوسانات ارزی، رشد هزینههای تولید و چالشهای واردات است. ادامه این روند میتواند:
- ایمنی خودروها را کاهش دهد
- هزینه نگهداری خودرو را بالا ببرد
- فشار اقتصادی بیشتری به مصرفکنندگان وارد کند
کنترل این وضعیت، نیازمند ثبات اقتصادی، سیاستگذاری دقیق ارزی و نظارت مؤثر نهادهای مسئول است؛ در غیر این صورت، بازار لاستیک نیز مانند بازار خودرو، همچنان با نوسان و بیاعتمادی مصرفکنندگان روبهرو خواهد بود.
دیدگاه بگذارید
اولین نفر باشید که دیدگاه خود را می نویسد