پشت پرده قیمت گذاری خودرو از زبان یک مدیر خودروسازی
قیمت‌گذاری دستوری در بازار خودرو، سال‌هاست که محل بحث بین دولت، خودروسازان و کارشناسان شده. حالا قائم‌مقام مدیرعامل ایران‌خودرو در گفت‌و‌گویی صریح، از خسارت‌های پنهانی این سیاست و واقعیت‌هایی گفته که شاید کمتر به آن توجه شده باشد.
در ادامه خلاصه‌ای از صحبت‌های جمشید ایمانی، قائم‌مقام ایران‌خودرو را با زبانی ساده و بی‌طرف بررسی می‌کنیم:
قیمت‌گذاری بر اساس دلار ۴۲ هزار تومانی؟ در سال ۱۴۰۳؟!
به گفته ایمانی، قیمت محصولات ایران‌خودرو طبق صورت‌های مالی سال ۱۴۰۲ و با نرخ ارز ۴۲ هزار تومان در آذر ۱۴۰۳ تعیین شده، در حالی‌که در همان زمان، نرخ واقعی دلار نزدیک به ۷۰ هزار تومان بوده است.
سؤال اصلی اینجاست: چطور می‌توان انتظار داشت خودروساز با چنین اختلاف نرخ ارزی، بتواند هزینه‌هایش را تأمین کند؟
هزینه‌ها بالا رفته؛ اما قیمت‌ها ثابت مانده‌اند
ایمانی تأکید می‌کند که قیمت‌گذاری فعلی، بر پایه «هزینه‌های تاریخی» انجام شده؛ یعنی هزینه‌هایی که در گذشته ثبت شده‌اند، نه هزینه‌های واقعی امروز. در این مدت:
- بیشتر قطعات مصرفی خودرو افزایش قیمت دو برابری داشته‌اند.
- حقوق کارگران حدود ۴۵ درصد رشد کرده.
- اما قیمت خودرو ثابت مانده و خودروساز نتوانسته متناسب با این شرایط، قیمت نهایی را اصلاح کند.
ضرر اصلی از جیب کیست؟ تولیدکننده یا مصرف‌کننده؟
به گفته ایمانی، ادامه این وضعیت باعث شده چیزی نزدیک به ۴۰۰ هزار میلیارد تومان از جیب تولیدکننده، به سمت شبکه واسطه‌گری و دلالی برود. این رقم از نگاه او اغراق‌آمیز نیست و نشان می‌دهد سیاست‌های اشتباه در عمل، فقط دلال‌ها را سودمند کرده‌اند.
او این سیاست را نوعی «آزمون و خطا» توصیف می‌کند که نتیجه‌اش، لطمه به تولید ملی بوده است.
مشکل فقط قیمت نیست؛ اجرای ناقص دستورالعمل‌هاست
ایمانی اشاره می‌کند که دستورالعمل‌های فعلی، بعضاً به سال ۱۳۸۹ برمی‌گردد، یعنی زمانی که شرایط اقتصادی کشور کاملاً متفاوت بوده. با اینکه این دستورالعمل‌ها بارها به‌روزرسانی شده‌اند، اما:
- اجرا با تأخیر انجام می‌شود.
- بخش‌های کلیدی آن اصلاً عملیاتی نشده‌اند.
راهکار ایران‌خودرو: فروش در بورس کالا
به اعتقاد قائم‌مقام ایران‌خودرو، بورس کالا می‌تواند جایگزینی شفاف و منطقی برای شیوه فعلی فروش باشد. در این روش:
- قیمت واقعی‌تری برای خودرو شکل می‌گیرد.
- دلال‌ها حذف می‌شوند و خریدار واقعی به خودرو می‌رسد.
- شفافیت مالی بالا می‌رود.
- حقوق دولتی (مانند مالیات و عوارض) به‌طور کامل وصول می‌شود.
او تأکید می‌کند که در دوره‌ای که خودرو از طریق بورس کالا عرضه شد، قیمت‌ها در بازار آزاد حدود ۱۵ درصد کاهش پیدا کرد. این تجربه موفق، به گفته او می‌تواند راهی برای آرام‌سازی بازار باشد.
جمع‌بندی: سیاست‌های قدیمی برای بازار امروز جواب نمی‌دهد
با توجه به گفته‌های مدیر ارشد ایران‌خودرو، به نظر می‌رسد که ادامه‌ی سیاست‌های قدیمی قیمت‌گذاری، بدون توجه به واقعیت‌های اقتصادی امروز، نه‌تنها به تولیدکننده لطمه زده، بلکه باعث افزایش قیمت‌ها در بازار آزاد و رشد سوداگری هم شده است.
اگر سیاست‌گذاران به دنبال آرام‌سازی بازار هستند، باید راه‌حل‌های جدید، شفاف و اجرایی مانند عرضه در بورس کالا را جدی بگیرند؛ راه‌حل‌هایی که هم به نفع مصرف‌کننده است و هم جلوی ضرر تولیدکننده را می‌گیرد.
دیدگاه بگذارید
اولین نفر باشید که دیدگاه خود را می نویسد