چرا قطعه ها در گمرک مانده‌اند؟
در حال حاضر یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی که صنعت خودروی کشور با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند، موضوع تأمین ارز و ترخیص قطعات از گمرک است. این مسئله باعث شده تا مقدار قابل توجهی از قطعات و مواد اولیه تولید خودرو، پشت درهای بسته گمرک باقی بماند و عملاً وارد چرخه تولید نشود.
چرا قطعه‌ها در گمرک مانده‌اند؟
طبق گفته‌های رئیس انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان، دلیل این معطلی دو چیز است:
- مشکلات تخصیص ارز: یعنی ارز موردنیاز برای خرید قطعات به موقع در اختیار تولیدکنندگان قرار نمی‌گیرد.
- موانع گمرکی: به دلیل پیچیدگی‌های اداری، ترخیص کالاهای واردشده به کندی انجام می‌شود.
این موضوع فقط مربوط به امسال نیست؛ در سال گذشته هم همین مشکل وجود داشت و تا نیمه‌های تابستان ۱۴۰۲ خبری از تخصیص ارز جدید نبود. حالا به نظر می‌رسد در سال ۱۴۰۳ هم همین روند در حال تکرار است.
هشدار درباره کاهش تولید
محمدرضا نجفی‌منش، رئیس انجمن یادشده، گفته است:
«به وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) پیشنهاد داده‌ایم که فرآیند تخصیص ارز سریع‌تر انجام شود. چون اگر تأمین مواد اولیه به تعویق بیفتد، تولید خودرو با مشکل جدی مواجه می‌شود و تأمین نیاز خودروسازان و مونتاژکارها غیرممکن خواهد شد.»
یعنی اگر این مشکل به زودی حل نشود، در ماه‌های آینده ممکن است:
- تولید خودرو کاهش پیدا کند
- تحویل خودروها به مشتریان با تأخیر انجام شود
- قیمت‌ها در بازار دوباره افزایش یابد
بازار لوازم یدکی هم درگیر شده
جالب است بدانید این بحران فقط برای کارخانه‌های خودرو نیست؛ بازار قطعات یدکی که مستقیم با مردم سر و کار دارد هم تحت تأثیر قرار گرفته. هفته گذشته یکی از نمایندگان مجلس اعلام کرد که:
«کمبود قطعات در بازار لوازم یدکی به دلیل تأخیر در تخصیص ارز است. روند تأمین ارز نه‌تنها برای صنعت خودرو بلکه برای بسیاری از بخش‌های دیگر کشور مشکل‌ساز شده است.»
این یعنی نه‌فقط تولیدکننده، بلکه مصرف‌کننده نهایی (یعنی مردم) هم با پیامدهای این بحران مواجه‌اند؛ مثلاً پیدا نکردن قطعه یا افزایش شدید قیمت آن در بازار آزاد.
حذف ارز نیمایی و آغاز دردسر جدید
تا پیش از این، بخشی از ارز موردنیاز صنعت خودرو از طریق سامانه «نیما» تأمین می‌شد که ارز ارزان‌تری نسبت به بازار آزاد داشت. اما با حذف ارز نیمایی و شناورسازی نرخ ارز تجاری، حالا تولیدکنندگان مجبورند ارز موردنیاز خود را با قیمت بالاتری تهیه کنند.
یعنی مشکل امروز قطعه‌سازها دوبخشی است:
- دسترسی ندارند به ارز
- اگر هم پیدا کنند، باید با قیمت بسیار بیشتری نسبت به گذشته آن را بخرند
نتیجه نهایی چیست؟
اگر این روند ادامه پیدا کند، یک زنجیره از مشکلات به وجود می‌آید:
- تولید خودرو کاهش پیدا می‌کند
- بازار لوازم یدکی دچار کمبود می‌شود
- قیمت‌ها (هم خودرو و هم قطعات) بالا می‌رود
- نارضایتی مصرف‌کننده بیشتر می‌شود
به همین دلیل است که کارشناسان از همین حالا هشدار می‌دهند اگر در تأمین ارز و ترخیص قطعات از گمرک فکری نشود، بحران جدیدی در بازار خودرو در راه خواهد بود.
دیدگاه بگذارید
اولین نفر باشید که دیدگاه خود را می نویسد