لوازم مصرفی خودرو چیست و چه زمانی باید آنها را تعویض یا تعمیر کرد؟

لوازم مصرفی خودرو آن دسته از محصولاتی است که با گذر زمان و طی کردن عمر مفید خود، سریعتر از باقی قطعات نیاز به تعویض یا تعمیر پیدا می‌کند. بنابراین آگاهی و شناخت نسبت به قطعات و لوازم مصرفی خودرو بسیار مهم است  زیرا با چک کردن به موقع این لوازم می‌توانیم از آسیب رسیدن به سایر قسمت های خودرو جلوگیری کنیم.

انواع لوازم مصرفی خودرو

به طور خلاصه لوازم مصرفی خودرو قطعات یا موادی هستند که به دلیل فرسودگی یا پایان عمر مفید خود به طور مرتب نیاز به تعویض یا تعمیر دارند. از جمله این لوازم می‌توان به انواع مایعات و روغن های خودرو، انواع فیلتر ها در خودرو، لنت ترمز، شمع خودرو، باتری و لوازم برقی خودرو، انواع تسمه ها و سنسورها اشاره کرد.

 زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو متفاوت است و به کارکرد خودرو و درجه کیفیت قطعات بستگی دارد. در این مقاله ابتدا بطور دقیق به شناخت لوازم مصرفی خودرو می‌پردازیم و در ادامه زمان تعویض و یا تعمیر قطعات مصرفی خودرو را بررسی می‌کنیم. پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.

روغن موتور

روغن موتور یکی از اقلام مصرفی خودرو است که وظیفه ی اصلی آن آب بندی، روان کاری، خنک سازی و پاک کنندگی است. روغن ها بعد از مدتی کارکرد کیفیت روز اول خود را از دست می‌دهند. مهمترین خاصیتی که به مرور زمان در روغن موتور از بین می‌رود ویسکوزیته یا همان غلظت روغن است. به این معنی که بعد از مدتی غلظت روغن موتور بیشتر می شود، چراکه تمام ذرات و ناخالصی های درون اجزای موتور را به خود جذب کرده، در نتیجه عمل خنک سازی و روان سازی قطعات را به خوبی انجام نمی‌دهد. در این حالت فشار زیادی به مجموعه پیشرانه خودرو وارد شده که باعث بالا رفتن دمای قطعات و اصطکاک آن‌ها و نیز منجر به از کار افتادن موتور ماشین می‌شود.

روغن ترمز

روغن ترمز نوعی مایع هیدرولیک مربوط به اجزای سیستم ترمز است و وظیفه انتقال نیرو و تقویت نیروی ترمز را بر عهده دارد. به بیان ساده، هنگامی که پای خود را روی پدال ترمز می‌گذارید، روغن ترمز این نیرو را به ترمزهای جلو و عقب فشار می‌دهد و خودرو را متوقف می کند.

روغن هیدرولیک

روغن هیدرولیک مثل روغن ترمز عمل می‌کند، در واقع باعث نرم و روان شدن فرمان خودرو و انتقال قدرت به فرمان و سایر قسمت‌های هیدرولیکی خودرو می‌شود.

روغن گیربکس

روغن گیربکس قطعات متحرک داخل گیربکس را نرم و روان می‌کند و مانع از اصطکاک این قطعات و نیز موجب خنک شدن گیربکس و از بین بردن صدا می‌شود.

فیلتر هوا

فیلتر هوا یکی از لوازم مصرفی خودرو است که مانع ورود مواد خارجی به داخل موتور ماشین و منجر به بالا رفتن کیفیت احتراق شمع ها می‌شود.

فیلتر روغن

فیلتر روغن با جذب ذرات معلق داخل روغن موتور به خود باعث جلوگیری از آسیب دیدن قطعات موتور می‌شود. به مرور زمان به دلیل جذب زیاد ذرات معلق درون روغن، فیلتر روغن دیگر قادر به جذب نیست و به اجزای موتور آسیب وارد می‌شود، در نتیجه فیلتر روغن باید تعویض شود.

فیلتر بنزین

 یکی دیگر از لوازم مصرفی خودرو فیلتر بنزین است که ذرات و آلودگی های درون بنزین را جذب می‌کند. در صورت تعویض نشدن به موقع مانع رسیدن سوخت به موتور خواهد شد.

فیلتر کابین ( فیلتر اتاق)

فیلتر کابین خودرو جز قطعات مصرفی خودرو است که از کاغذ یا الیاف پلیسه دار ساخته شده و هوای داخل کابین را از هر گونه آلایندگی تصفیه می‌کند. وظیفه اصلی فیلتر اتاق خودرو تصفیه ذرات گرفته شده از هوای ورودی داخل سیستم تهویه خودرو است.

لنت ترمز

لنت ترمز یکی از اصلی ترین و حساس ترین قطعات مصرفی خودرو است چراکه تاثیر مستقیمی روی ایمنی خودرو و سرنشینان دارد. لنت ترمز با ایجاد نیروی اصطکاک، انرژی جنبشی چرخ متحرک را می‌گیرد و خودرو از حالت حرکت به حالت ایست کامل یا کاهش سرعت در می‌آید.

شمع

یکی از قطعات اصلی موتور خودرو شمع خودرو است. شمع ازالکترود ، عایق چینی، واشرها و... ساخته شده و در بالای محفظه احتراق و سیلندر خودرو قرار گرفته است و با گرفتن جریانی با ولتاژ بالای برق و ایجاد جرقه زنی در محفظه احتراق باعث انفجار بخار فشرده شده بنزین شده و در نهایت منجر به حرکت خودرو می‌شود.

تسمه تایم

تسمه تایم یکی از لوازم مصرفی خودرو است که داخل پیشرانه خودرو برای اتصال میلنگ به میل سوپاپ تعبیه شده تا حرکت سوپاپ ها و باز و بسته شدن آن‌ها و همینطور عملکرد موتور به درستی انجام شود. وظیفه تسمه تایم تنظیم مناسب باز و بسته شدن سوپاپ و قرار گرفتن آن در وضعیت مناسب نسبت به پیستون است. محل قرار گیری تسمه تایم در خودروهای مختلف متفاوت است اما بیشتر در سر سیلندر خودرو قرار می‌گیرد.

تسمه دینام و پروانه خودرو

از آن‌جا که عملکرد تسمه پروانه در خودروهای قدیمی و تسمه دینام در خودروهای جدید بهم شباهت دارند به تسمه دینام، تسمه پروانه هم گفته می‌شود. تسمه دینام با روشن شدن موتور شروع به کار می‌کند و دینام را به چرخش در می‌آورد. تسمه دینام در واقع وظیفه ی انتقال قدرت موتور به قطعات دیگر مثل دینام، پمپ فرمان هیدرولیک، واتر پمپ و سیستم تهویه‌ی مطبوع را برعهده دارد.این تسمه با چرخش خود روی دینام و تبدیل نیروی مکانیکی به نیروی الکتریکی باعث تولید برق در خودرو شده و با انتقال آن به باتری خودرو، باتری ماشین شارژ می‌شود.

صفحه کلاچ

از دیگر لوازم مصرفی خودرو صفحه کلاچ است که در خودروهای دنده دستی، یکی از حیاتی ترین قطعات محسوب می‌شود زیرا عمل تعویض دنده فقط با وجود دیسک و صفحه کلاچ امکان پذیر است. کار دیسک و صفحه ، قطع موقت ارتباط موتور با جعبه دنده برای  عمل تعویض دنده است. در اینجا صفحه کلاچ مانع از خاموش شدن خودرو در هنگام تغییر دنده می‌شود. در خودروهای دنده دستی بدون استفاده از صفحه کلاچ، امکان تغییر دنده وجود ندارد و یا به سختی انجام می‌شود.

واشر سر سیلندر

واشر سر سیلندر بین سر سیلندر و سیلندر قرار گرفته و با ایجاد حالت ضربه‌گیری  مانع از رسیدن حرارت مستقیم به سرسیلندر می‌شود و از جوش خوردن این قطعات به هم براثر گرمای زیاد جلوگیری می‌کند. واشر سر سیلندر از فولاد، پنبه نسوز و مس ساخته شده و قابلیت تحمل حرارت بالا را دارد. همچنین برای جلوگیری از مخلوط شدن آب و روغن بهترین انتخاب است.

گاز کولر

گاز کولر یکی از اقلام مصرفی خودرو هست و به عنوان نیروی محرکه در گرمایش یا سرمایش هوا در واحدهای تهویه مطبوع یا در پمپ های حرارتی استفاده می‌شود. بدون این گازها واحدهای گرمایشی و سرمایشی کاربرد خاصی ندارند.

ضد یخ و آب رادیاتور

ضد یخ ها مانع از خوردگی قطعات موتور و تشکیل رسوبات و یخ زدگی و جوش آوردن موتور می‌شوند، همچنین باید از آب رادیاتور بجای آب معمولی استفاده شود چراکه هم مانع ایجاد رسوب شده و هم ضد یخ را تقویت می‌کند.

آب مخزن شستشوی شیشه ها

برای جلوگیری از مختل نشدن دید راننده هنگام رانندگی میباست بطور مداوم شیشه ها را از آلودگی و لکه ها تمیز کرد. مایع شیشه شوی ماشین در مخزن پلاستیکی مخصوص قرار دارد و علاوه بر اینکه رسوب نمی‌کند، مخزن و شلنگ‌های رابط و پمپ شیشه شوی خودرو را از آلودگی و رسوب پاک می‌کند. همچنین از شیشه شور ماشین در زمستان برای جلوگیری از ترکیدگی و یخ زدن لاستیک برف پاکن استفاده می‌شود.

لاستیک

تنها نقطه اتصال خودرو با سطح زمین لاستیک ها هستند و از لایه های استیل، کائوچو و پشم طبیعی ساخته شده‌اند بنابراین از مقاومت بالایی برخوردارند. وظیفه لاستیک ها تحمل حرارت تا ۶۰ درجه و حمل بار، رانش، انتقال گشتاورو... است.

استپر موتور

یکی از لوازم مصرفی خودرو استپر است. قطعه‌ای مهم در موتور خودرو که روی دریچه گاز خودرو نصب می‌شود. وقتیکه پدال گاز فشرده نباشد، استپر میزان هوای ورودی به دریچه گاز را تنظیم می‌کند و همچنین عمل روشن نگه داشتن ماشین را بر عهده دارد. استپر به همراه سنسور دریچه گاز مانع از خاموش شدن خودرو در دورهای پایین موتور می‌شود. از آنجا که محل قرارگیری این قطعه در قسمت ورودی دریچه گاز است امکان آلودگی و کثیف‌ شدن آن با ذرات معلق و دوده روغن وجود دارد، به همین دلیل آلودگی استپر، موجب اختلال در عملکردش می‌شود. بنابراین باید با بررسی و تمیز کردن به موقع این قطعه، مانع از وارد شدن آسیب های جدی به موتور خودرو شد.

سنسور اکسیژن

سنسور (Sensor) یا حسگر وسیله‌ای است که نسبت به محرک‌های فیزیکی واکنش نشان می‌دهد. سنسور وسیله اندازه‌گیری متغیرهای فیزیکی یا شیمیایی نیز هست. این اجزا در تمام خودروها اعم از کاربراتوری و انژکتوری استفاده می‌شوند.

تیغه برف پاک کن

قطعه‌ای روی شیشه خودرو است که جهت تمیز کردن سطح شیشه از آلودگی و لکه ها استفاده می‌شود.

باتری

استارت برای روشن کردن خودرو نیاز به ولتاژ دارد. وظیفه باتری در خودرو تامین نیروی کافی برای استارت زدن، تامین نور روشنایی ها و تامین برق در زمانی است که خودرو خاموش بوده و دینام کار نمی‌کند.

زمان تعمیر یا تعویض لوازم مصرفی خودرو

خب بعد از بررسی و شناخت لوازم استهلاکی خودرو می خواهیم بدانیم چه زمانی مناسب بررسی و تعمیر یا تعویض لوازم مصرفی خودرو است، در جدول زیر زمان تعویض تک تک قطعات پر مصرف خودرو را ذکر کرده‌ایم: