چراغ سبز دوباره برای واردات خودرو

این روز‌ها بازار خودرو‌های خارجی سوت و کور است و قیمت‌ها با وجود کمیابی خودرو در بازار، روند کاهشی گرفته و با گمانه‌زنی‌ها برای موافقت دولت با آزادسازی واردات خودرو احتمال کاهش بیشتر قیمت‌ها وجود دارد؛ اما هنوز هزینه خروج ارز برای واردات خودرو مورد نقد بسیاری از صاحبنظران است.

ابهامات زیادی در بودجه ۱۴۰۰ وجود دارد که به عقیده کارشناسان موضوع عدم شفافیت بودجه‌ ریزی و برنامه ‌ریزی دولت می‌تواند تبعات زیادی برای اقتصاد کشور داشته باشد.

پس از اینکه بودجه سال آینده به مجلس از طرف دولت تقدیم شد یکی از موضوعاتی که توجه زیادی را به خود جلب کرد، بحث خودرو‌های خارجی و گمانه‌زنی‌ها برای ازسرگیری آزادسازی واردات خودرو است.

تعیین اعداد و ارقامی در لایحه بودجه ۱۴۰۰ برای حقوق ورودی خودروی صفر کیلومتر، اخذ عوارض شماره‌گذاری و درآمد حاصل از افزایش عوارض واردات خودرو‌های سواری روی کشتی مطرح شده که این لایحه از نظر کارشناسان به معنای چراغ سبزی برای آزادسازی واردات خودرو از طرف کارشناسان و فعالان بازار تعبیر می‌شود. همه این حدس و احتمالات راضی شدن دولت به واردات خودرو‌های خارجی با گذشت حدود سه سال به افت شدید و میلیاردی قیمت خودرو‌های خارجی در بازار منتهی شده است. البته بعضی از کارشناسان با واردات خودرو به کشور مخالف هستند چون که عقیده دارند به جای هدررفت سرمایه‌های ارزی برای واردات کالای لوکس آن هم با شرایط فعلی اقتصاد کشور، باید این ارز‌ها به سمت واردات کالا‌های اساسی و ضروری جهت تامین نیاز تولید باشد. از طرف دیگر بعضی دیگر از کارشناسان بر ضرورت واردات خودرو تاکید دارند و بر این باورند که با ورود چنین خودرو‌هایی به کشور رقابت برای تولید خودرو در داخل افزایش می‌یابد؛ هرچند این موضوع طی سال‌های گذشته نتیجه مطلوبی را نشان نداده است.

در تکاپوی آزادسازی واردات خودرو

هرچند به طور دقیق مشخص نیست که دولت برای سال آینده چه برنامه‌ای برای آزادسازی واردات خودرو در نظر گرفته است اما مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودروی کشور با تایید اینکه قیمت خودروهای خارجی در بازار به طور عجیبی پس از ارائه لایحه بودجه ۱۴۰۰ شکسته شده است، گفت: ممکن است لحاظ چنین ردیفی در لایحه بودجه سال آینده نشان از موافقت ضمنی دولت با واردات خودرو باشد، اما در همین راستا سخنگوی برنامه سازمان و بودجه هم تاکید کردکه دولت هیچ برنامه‌ای برای ازسرگیری واردات خودرو برای سال آینده ندارد.

به گفته دادفر، این بحثی که این روز‌ها درباره واردات خودرو در بودجه مطرح شده در رابطه با دو هزار و ۸۷۳ خودرویی است که همچنان در گمرک دپو شده است.

وی تصریح کرد: این خودرو‌ها متعلق به افراد و اشخاص متفاوت است و دولت برای این‌ها در بودجه ۱۴۰۰ به نوعی برنامه‌ریزی کرده تا این خودرو‌ها ترخیص شود و طبق همین برنامه دولت قرار است درازای ترخیص هر یک از این خودرو‌ها رقمی معادل ۷۵۰ میلیون تومان دریافت کند. ترخیص این خودرو‌ها آن هم بعد از گذشت چند سال و در نهایت با دریافت چنین مبلغی از صاحبان این خودرو‌ها قطعاً هیچ تاثیری بر ثبات و یا کاهش قیمت‌ها در بازار خودرو نخواهد داشت. میزان تعرفه‌ای که از این خودرو‌ها برای ترخیص دریافت می‌شود، ۷۰ تا ۱۰۰ درصد بیشتر از سال‌های اخیر است؛ به طور مثال درسال‌های قبل از یک خودروی ۷۰۰ میلیون تومانی تعرفه‌ای معادل ۳۰۰ میلیون دریافت می‌کردند، اما امروز با این طرحی که در بودجه سال آینده لحاظ شده، تعرفه خودروی ۷۰۰ میلیون تومانی قطعاً معادل ۷۰۰ میلیون تومان خواهد بود.

دادفر گفت: از طرف دیگر به غیر از پرداخت تعرفه برای ترخیص این خودرو‌ها باید ۱۲ مورد دیگر مانند عوارض و اسقاط و... هم برای آزادسازی خودرو‌های دپو شده در گمرک از طرف واردکنندگان پرداخت شود و در کل، قیمت‌ تمام شده این خودرو‌ها که به بازار می‌آید خیلی بیشتر از قیمت خودرو‌های دیگر خواهد شد.

همه مردم می‌توانند در واردات خودرو مشارکت کنند

دبیر انجمن واردکنندگان خودروی کشور در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه در صورت آزادسازی واردات خودرو آینده بازار چگونه پیش‌بینی می‌شود؟ گفت: اگر دوباره واردات خودرو از سرگرفته شود قیمت در بازار شکسته و این خود روشی برای بازگشت ثبات قیمت به بازار خواهد بود. طی این سه سال از دولت خواسته شده که به موضوع عدم واردات خودرو رسیدگی شود هرچند در همین رابطه پیشنهاداتی هم ارائه شده که واردات خودرو منحصر در دست شرکت‌ها نباشد و همه مردم بتوانند واردات خودرو داشته باشند.

به گفته این مقام صنفی، در این پیشنهاد‌ها توجه به توزیع عادلانه فرصت واردات برای همه مردم و ورود ارز حاصل از آن به داخل کشور تاکید شده است و باید بپذیرند که برای ثبات بخشی به بازار، واردات خودرو اجتناب‌ناپذیر است.

دادفر ادامه داد: یک ماه و نیم از گمانه‌زنی واردات خودرو می‌گذرد و بازار با احتمال آزادسازی واردات شوک جدیدی را تجربه کرده است. به طور مثال خودرویی که ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان در بازار بوده با این گمانه‌زنی به دو میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان رسیده و هیچ خریداری هم ندارد. این تاثیر تنها نتیجه یک صحبت و گمانه‌زنی بوده و حالا نتیجه آزادسازی واردات با توجه به این شرایط قطعاً می‌تواند ریزش قیمت‌ها را در بازار به همراه داشته باشد.

پیشنهادات نحوه واردات خودرو بی‌پاسخ مانده است

دادفر در پاسخ به این سوال که چه اهدافی در واردات خودرو وجود دارد و چگونه این اهداف می‌تواند به بازار داخلی کمک کند؟ گفت: پیش‌تر انجمن واردکنندگان خودرو، ۹ طرح پیشنهادی به مجلس برای آزادسازی واردات خودرو ارائه کرد اما تاکنون هیچ نتیجه‌ای در راستای تایید آن دریافت نکرده‌ایم.

‌دبیر انجمن واردکنندگان خودروی کشور پیشنهاد‌های ارائه شده از سوی انجمن را چنین تشریح کرد و گفت: اجازه ازسرگیری واردات خودرو برای جایگزینی بخش خودرو‌های درون و برون شهری (جایگزین تاکسی)، اجازه ازسرگیری واردات خودرو با استفاده از اعتبار یک تا دو ساله شرکت‌های «مادر» و تولیدکننده اصلی به نمایندگان بدون خروج هرگونه ارز یا ریال از کشور انجام بگیرد؛ از طرف دیگر اجازه ازسرگیری واردات خودرو با استفاده از سرمایه ایرانیان خارج از کشور موضوع دیگری است که می‌توان بر آن تکیه کرد.

این مسئول صنفی با تاکید بر اینکه اجازه ازسرگیری واردات خودرو با سهمیه‌بندی خودرو‌های وارداتی بین فعالان این حوزه با هدف حفظ کسب و کار در این بخش و اجازه ازسرگیری واردات خودرو به ازای انجام صادرات کالا توسط واردکنندگان خودرو با کارت بازرگانی واردکننده خودرو از دیگر پیشنهادات است، گفت: این پیشنهاد به این معناست که هر صادرکننده کالا می‌تواند با کارت صادرات خود اقدام به واردات خودرو به کشور داشته باشد.

دادفر در ادامه گفت: این راه‌های پیشنهادی صرفاً برای سرمایه سرمایه‌گذاران در نظر گرفته نشده است بلکه با افزایش عرضه خودرو حباب قیمت‌ها در بازار شکسته می‌شود و این به معنای رسیدن به ثبات قیمت است، به طوری که بازار خودرو وارداتی دیگر جایی برای سرمایه‌گذاری نخواهد بود چراکه چرخه واردات و عرضه آن به بازار نشانگر این موضوع خواهد بود که این بازار نمی‌تواند جای مطمئنی برای ورود سرمایه و سرمایه‌گذاری باشد از این رو روند طبیعی خود را به دست خواهد گرفت.

این مقام صنفی در پایان خاطرنشان کرد: اگر پافشاری در آزادسازی واردات خودرو انجام می‌گیرد تنها برای بازگشت ثبات قیمت به بازار است و با طرح چنین پیشنهاد‌هایی به دنبال توزیع عادلانه فرصت واردات برای همه مردم و ورود ارز حاصل از آن به چرخه اقتصاد است.

اقتصاد ۲۴