کسری قطعات دلیل تجاری نشدن خودروهای تولیدی

با وجود تلاش‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت در تأمین نقدینگی مورد نیاز قطعه سازان، درصد قابل توجهی از تولیدات خودروسازان با ناقصی و کسری قطعه رو به رو است و در نتیجه تجاری نمی‌شوند.

مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت در مصاحبه‌ها و جلسه‌های خبری گوناگون از برنامه ریزی برای تولید دست کم یک میلیون و ۲۲۰ هزار خودروی سبک و سنگین در سال ۹۸ خبر می‌دهند و حتی دستیابی به شمارگان تولید دو میلیون دستگاه خودرو در سال جاری را مشروط به فراهم شدن شرایط لازم برای قطعه سازان دور از دسترس نمی‌بینند.

در همین زمینه، چهاردهم بهمن پارسال «فرشاد مقیمی» معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت در جلشه تخصصی کمیته خودرو از تخصیص چهار هزار میلیارد تومان به ایران خودرو و سایپا خبر داد.

در این رابطه، قرار شد برای تزریق نقدینگی به خودروسازان با محوریت بانک مرکزی، ۱۱ هزار میلیارد تومان در دو بخش ریالی و ارزی پرداخت شود که شامل چهار هزار میلیارد تومان و ۸۴۴ میلیون یورو بود که تاکنون چهار هزار میلیارد تومان نقدینگی ریالی پرداخت شده است.

همچنین تاکنون تلاش‌های گوناگونی برای پرداخت باقیمانده نقدینگی مورد نیاز قطعه سازان انجام شده که البته هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است.

با وجود این تلاش‌ها، تولید خودروسازان در ماه‌های پایانی پارسال با رشد همراه شد و در مقطعی حتی دو خودروساز مطرح کشور به روزانه بیش از چهار هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو نیز رسیدند.

رشد چندباره قیمت خودروها در ماه‌های اخیر، تیر انتقاد بعضی منتقدان را به سمت خودروسازی‌ها نشانه گرفت که مدعی بودند خودروسازان با پیشگیری از عرضه خودرو به بازار، در پی افزایش قیمت‌ها هستند.

با این حال، کارشناسان کاهش عرضه از طرف خودروسازان را نه از روی تعمد، بلکه به خاطر تجاری نشدن خودروها عنوان می‌کنند.

در این پیوند، دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان کشور گفت: بخشی از خودروهای تولید ایران خودرو و سایپا به خاطر کسری قطعات هنوز تجاری نشده و این مساله تا زمان حل شدن کامل مشکل قطعه سازان ادامه خواهد یافت.

«آرش محبی نژاد» افزود: از نزدیک به پنج ماه اخیر تاکنون، با مشکل خودروهای در کف کارخانجات مانده رو به رو بوده و هستیم که موجب خواب سرمایه همه قطعه سازان و خودروسازان شده است.

وی افزود: وقتی ۹۵ درصد یک خودرو آماده باشد، ولی به خاطر کسری قطعه، تجاری نشده باشد، به مثابه سرمایه راکدی است که در دست خودروساز باقی مانده است؛ در این وضعیت زیان دوجانبه مشتریان (که به خودرویشان نرسیده‌اند) و تولیدکنندگان (که به پولشان نرسیده‌اند) را شاهدیم.

محبی نژاد تاکید کرد: تداوم این وضعیت ضمن رونق نیافتن تولید، بر شمار خودروهای در کف کارخانجات مانده اضافه خواهد کرد.

وی ادامه داد: تا اواخر بهمن پارسال شمار خودروهای ناقص دو خودروساز بزرگ به نزدیک به ۱۱۰ هزار دستگاه رسیده بود و اگر متوسط قیمت خودروها به نرخ امروز را ۶۰ میلیون تومان در نظر بگیریم به رقم بزرگ ۶۶۰۰ میلیارد تومان می‌رسیم که حتی بخشی از آن می‌توانست مشکلات صنعت قطعه سازی را حل کند.

این مقام صنفی یادآوری کرد: عمده کسری مربوط به قطعات‌های تک (High Tech) مثل کیسه هوا، ئی. سی. یو (ECU یا همان کامپیوتر خودرو)، برخی سنسورها و لوازم برقی است.

وی نسبت به افزایش قیمت مواد اولیه هشدار داد که تداوم آن شرایط حادی را در صنعت قطعه سازی و خودروسازی ایجاد خواهد کرد.

«مازیار بیگلو»، دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو هم با تأیید تجاری نشدن شماری از خودروهای تولیدی ایران خودرو و سایپا، دلیل این موضوع را کسری بعضی قطعات خودرویی عنوان کرد.

وی بیان داشت: این کسری شامل بعضی قطعات از جمله ئی. سی. یو، سیستم‌های برقی و مولتی مدیا و حتی بعضی قطعات تزئینی خودرو (به خاطر نبود مواد اولیه) می‌شود.

«رضا رضایی»، عضو انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان کشورگفت: رو به رو شدن با تحریم‌ها نیازمند برنامه‌ای مدون است، ولی نبود این برنامه موجب شده تا امروز خودروسازان و قطعه سازان هم تعامل مناسبی با هم نداشته باشند.

وی افزود: اوضاع کنونی صنعت خودروسازی و قطعه سازی چندان بر وفق مراد نیست. این دو صنعت از نبود اهداف مشخص و استراتژی واحد رنج می‌برند و همین موضوع موجب شده تا در رو به رو شدن با مسائلی مثل رکود، تحریم‌ها و غیره آسیب پذیری این صنایع بیشتر باشد.

یک مقام آگاه در شرکت سایپا هم در این زمینه گفت: تولیدات روزانه این شرکت خودروسازی شامل دو دسته خودروهای با کسری قطعه و خودروهای کامل است.

وی که خواست نامش فاش نشود، افزود: خودروهای ناقص که شمارشان زیاد است، تا زمان تأمین قطعه وارد در پارکینگ‌ها باقی می‌مانند.

این مقام آگاه، عمده کسری قطعات گروه سایپا را ئی. سی. یو، کیسه هوا، ماژول کیسه هوا و سیستم‌های مولتی مدیا عنوان کرد که به طور عمده از خارج کشور تأمین می‌شوند.

وی ادامه داد: حباب قیمتی بازار مشکل بعدی خودروسازان است، به طوری که در «تنظیم بازار با فروش فوری» یا «عمل به تعهدات معوق شده مشتریان» می‌مانند.

وی در پاسخ به برخی منتقدان که عرضه نشدن خودرو از طرف خودروسازان را علت افزایش حباب گونه قیمت‌ها می‌دانند، به طرح این سؤال پرداخت «در حالی که این روزها شاهد کسادی بازار هستیم و در عمل خرید و فروشی انجام نمی‌شود، چرا قیمت‌ها مدام در حال افزایش است؟»؛ آیا جز تقاضای مجازی دلالان و واسطه‌هاست؟

بررسی آمارهای منتشره وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی از تولید ۴۲ هزار و ۶۲۳ دستگاه انواع خودرو در ماه نخست سال ۹۸ است که در مقایسه با مدت مشابه پارسا ل ۴۷.۲ درصد کاهش نشان می‌دهد.

ایرنا