سرانجام سهام ایران ‌خودرو در بانک پارسیان

واگذاری سهام ایران ‌خودرو در بانک پارسیان نهایی شده است. آن طور که ناصر سراج مشاور رئیس دستگاه قضا و رئیس پیشین سازمان بازرسی کل کشور گفت: قرار است ستاد اجرایی فرمان امام به‌عنوان یکی دیگر از سهامداران این بانک، سهم ایران‌ خودرو را در بانک پارسیان به طور نقدی خریداری کند.آنچه معلوم است این اقدام در راستای دستور وزیرصنعت برای واگذاری سه مرحله‌ای سهام خودروسازان انجام گرفته است.به گفته سراج این واگذاری در حال طی کردن مراحل اداری خود است.نگاهی به تاریخچه واگذاری سهام ایران ‌خودرو در بانک پارسیان گویای این نکته است که واگذاری سهام ۳۳ درصدی این خودروساز در دومین بانک خصوصی کشور راه درازی را طی کرده است.

ایران‌خودرو در طول ۱۳ سال اخیر، چندین بار سهام بانک پارسیان را به مزایده گذاشته اما هربار به دلایلی این سهام به فروش نرفته است. مدیرعامل پیشین ایران ‌خودرو که از سال ۹۲ سکان هدایت این شرکت را بر عهده گرفت، در سال‌هایی که در رأس مدیریت این خودروسازی قرار داشت از مخالفان اصلی واگذاری سهام ایران‌خودرو در بانک پارسیان بود.آبی‌پوشان جاده مخصوص نخستین بار در اواسط دهه ۸۰ در پی واگذاری سهام خود در بانک پارسیان بودند که این اتفاق رخ نداد. در سال‌های ۹۱ و ۹۵ هم واگذاری سهام ایران‌خودرو در بانک پارسیان تا آستانه اجرا رفت، ولی باز هم سرانجامی نیافت. آخرین تلاش ایران‌خودرو برای واگذاری سهام خود در بانک پارسیان مربوط به اسفند ماه سال گذشته است که قرار بود سهام این خودروساز در این بانک از طریق مزایده به‌فروش برسد.

در آن مقطع قرار بود سهام این گروه خودروساز در بانک پارسیان، در بلوک‌های حداکثر ۱۰ درصدی و پس از رعایت تشریفات قانونی، از طریق مزایده عمومی سازمان بورس واگذار شود و بانک مرکزی مسوول تعیین صلاحیت خریدار این سهام بود. در فراخوانی که به این منظور توسط ایران‌خودرو در سایت کدال سازمان بورس منتشر شده بود، زمان دقیقی برای اعلام نتایج این فراخوان تعیین نشد. پس تا اینجای کار ایران‌خودرویی‌ها ۴ بار برای واگذاری سهام خود در این بانک خیز برداشته‌اند، ولی همان‌طور که اشاره شد، هر بار به دلیلی این اتفاق رخ نداد. با توجه به سخنان ناصر سراج قرار است سهام این خودروساز در بانک پارسیان به ستاد اجرایی فرمان‌امام منتقل شود. البته پیش‌تر در سال ۹۲ هم زمزمه‌هایی در ارتباط با علاقه ستاد اجرایی فرمان امام برای خرید سهام ایران‌خودرو در بانک پارسیان به گوش می‌رسید، اگرچه در آن مقطع این مساله از طرف مسوولان ارشد این ستاد تکذیب شد. سراج در ارتباط با میزان نقدینگی که قرار است از این طریق به ایران‌ خودرو تزریق شود، می‌گوید: هنوز این مبلغ مشخص نیست و قرار است از طریق مکانیزم بورس نسبت به کشف قیمتی ارزش سهام بانک پارسیان که در اختیار ایران‌خودرو قرار دارد، اقدام شود. در بین اموال غیرتولیدی ایران ‌خودرو، سهام بانک پارسیان از جایگاه خاصی برخوردار است و چنانچه در مراحل پایانی اتفاقی نیفتد و این واگذاری نهایی شود، گام بلندی در ارتباط واگذاری اموال غیرتولیدی این خودروساز برداشته خواهد شد. 

همانطور که عنوان شد واگذاری اموال غیرتولیدی خودروسازان در راستای برنامه‌ریزی وزارت صنعت برای خصوصی‌سازی دو گروه ایران خودرو و سایپا انجام می‌گیرد.رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت در مردادماه امسال با تاکید بر خصوصی‌سازی ایران‌خودرو و سایپا پروسه سه مرحله‌‌ای در این زمینه تعریف کرد. به گفته وی مرحله اول شامل فروش اموال مازاد و غیرتولیدی خودروسازان است و در مرحله دوم فروش زیرمجموعه‌های ایران‌خودرو و سایپا مدنظر است و در مرحله نهایی هم خصوصی‌سازی خود این دو شرکت انجام خواهد شد. وزیر صنعت پیش‌تر هم اعلام کرده بود که سهام دولتی دو خودروساز بزرگ کشور تا پایان سال ۹۹ به بخش خصوصی واگذار خواهد شد. هم اکنون دولت در هر دو گروه ایران‌خودرو و سایپا زیر ۲۰ درصد سهام دارد و آن‌طور که وزیر صنعت می‌گوید، قرار است تمامی سهام دولت در این خودروسازی‌ها واگذار شود. به این ترتیب واگذاری سهام بانک پارسیان هم در قالب فروش اموال غیرتولیدی خودروسازان انجام می‌گیرد. از طرف دیگر در وضعیت کنونی خودروسازان با مشکلات نقدینگی دست به گریبانند و فروش اموال غیرتولیدی می‌تواند تا حدودی این مشکلات را مرتفع کند.در این زمینه یکی از دست اندرکاران صنعت خودرو گفته بود که فروش اموال خودروسازان درغیاب تسهیلات بانکی، در حال حاضر یکی از مسیرهای تأمین نقدینگی است و تاحدودی هم توانسته به رفع مشکلات نقدینگی تولید‌کنندگان کمک کند. به این ترتیب فروش سهام پارسیان که سال‌هاست با مقاومت مسوولان ایران خودرو مواجه بوده اگر در مسیر فروش قرار گیرد می‌تواند نقدینگی مناسبی به این شرکت  تزریق کند.

دنیای اقتصاد