بررسی تولید خودرو در هفت ماه اول ۱۴۰۲

با اعلام آمار تولید سه خودروساز بزرگ کشور به بورس کالا مشخص شد نرخ رشد تیراژ آنها در هفت ماه امسال سقوط کرده است.

در غیاب آمار تولید مختص وزارت صنعت، معدن و تجارت، اطلاعات ارائه‌شده به بورس توسط خودروسازان بزرگ، حکایت از رشد تولید خفیف آنها در هفت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد. خودروسازان در تولید ماهانه نیز رشد کرده‌اند، رشدی که از تیراژ ۷۸هزار و ۲۳۴ دستگاهی آنها در مهرماه حکایت می‌کند. در مقایسه با شهریور، خودروسازان توانسته‌اند تولید ماهانه خود را حدود چهاردرصد بالا ببرند.

طبق گزارش‌های موجود، ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در هفت ماه امسال چیزی حدود ۵۶۶هزار و ۵۰۰ دستگاه انواع محصول سواری و وانت را به تولید رسانده‌اند. در مقایسه با هفت ماه سال گذشته، تولید خودروسازان حتی در حد یک‌درصد نیز رشد نکرده است. این در حالی است که در دوره‌های قبلی طی امسال، رشد تولید تجمعی خودروسازان معمولا ارقامی دورقمی را به ثبت رسانده بود. بنابراین در پایان مهر، فشار تولید خودروسازان دچار افتی سنگین شده و اگر شرایط بر همین منوال باشد، احتمال منفی شدن تولید در دوره‌های تجمعی بعدی وجود دارد. اما در پایان مهر‌ماه با توجه به افت تولید در ایران‌خودرو و پارس‌خودرو، نرخ رشد تیراژ به‌نوعی سقوط کرده است. در واقع تنها سایپا رشد تولید در هفت ماه امسال داشته و این اتفاق اجازه نداده تولید تجمعی خودروسازان در سال جاری منفی شود.

خودروسازان در سال جاری و در برخی ماه‌ها با افت تولید مواجه شدند و به نظر می‌رسد این ماجرا نتیجه منفی خود را در پایان مهر و با افت سنگین نرخ رشد تولید نشان داده است. در این هفت ماه، تولید خودرو در کشور مشکلات خاصی به همراه داشت که مهم‌ترین آنها کمبود نقدینگی ناشی از قیمت‌گذاری دستوری و البته تحریم بود. این مسائل تاثیر منفی بر روند تولید خودروسازان گذاشت و سبب شد آنها از برنامه مدنظر وزارت صمت (تولید یک‌میلیون و ۷۰۰هزار دستگاهی) دور شوند. این رقم البته تنها برای خودروهای سواری ایران‌خودرو و سایپا نیست و تولیدات بخش خصوصی و همچنین محصولات تجاری را هم در بر می‌گیرد.

با‌این‌حال خودروسازان از برنامه تولید سواری نیز عقب مانده‌اند. اخیرا وزیر صمت اعلام کرده رشد تولید خودرو در سال جاری بین ۱۴ تا ۲۰درصد خواهد بود و این یعنی، خود وزارت صمت هم می‌داند هدف تولید یک‌میلیون و ۷۰۰هزار دستگاهی محقق نخواهد شد. اگر فرض کنیم سهم محصولات سواری ایران‌خودرو و سایپا از هدف‌گذاری ۱.۷میلیون دستگاهی، یک‌میلیون و ۳۰۰هزار دستگاه باشد، آنها با توجه به تولید ۵۶۶هزار و ۵۰۰دستگاهی در هفت ماه امسال، باید بالغ بر ۷۰۰هزار دستگاه محصول دیگر را در پنج ماه باقیمانده از سال به تولید برسانند. برای تحقق این هدف، خودروسازان باید هر ماه بیش از ۱۴۰هزار دستگاه محصول را تولید کنند. این در حالی است که رکورد تولید ماهانه خودروسازان در هفت ماه امسال هیچ وقت حتی به ۱۰۰هزار دستگاه هم نرسیده است. حتی اگر فرض کنیم خودروسازان در پنج ماه باقیمانده از سال به اندازه هفت ماه طی‌شده تولید داشته باشند، باز هم کل تیراژشان به یک‌میلیون و ۳۰۰هزار دستگاه نخواهد رسید.

جزئیات تولید ۷ماهه

به سراغ آمار تولید خودروسازان بزرگ کشور در هفت ماه امسال برویم و ببینیم ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو چه کارنامه‌‌ای از خود در این بازه زمانی به جا گذاشته‌اند. طبق آنچه ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌‌‌خودرو به بورس اعلام کرده‌‌‌اند، این شرکت‌ها در هفت ماه امسال، در مجموع ۵۶۶هزار و ۳۱۱ دستگاه انواع خودروی سواری و وانت را تولید کرده‌اند که این آمار نشان می‌دهد رشد تولید آنها نسبت به مدت مشابه سال گذشته حتی به یک‌درصد هم نرسیده است.  در این بین، بیشترین تیراژ نصیب ایران‌‌‌خودرویی‌‌‌ها شده که توانسته‌‌‌اند ۲۹۸هزار و ۶۰۵ دستگاه محصول را تولید کنند. این میزان تولید سبب شده آبی‌های جاده‌مخصوص کاهش ۲درصدی تولید را تجربه کنند. سایپایی‌‌‌ها اما تولید ۲۰۳هزار و ۵۰۷دستگاهی را در هفت ماه امسال ثبت کرده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افزایش هشت‌ درصدی را در این شرکت نشان می‌دهد.

در نهایت، پارس‌‌‌خودرویی‌‌‌ها با توجه به آمار تولید ۶۵هزار و ۹۸۴دستگاهی، نسبت به هفت ماه مشابه سال گذشته کاهش ۱۲درصدی داشته‌اند. بنابر آمار منتشرشده در کدال، ایران‌خودرو در هفت ماه امسال بیشترین تولید خود را به مدل‌های پژو اختصاص داده است. براساس آمار منتشره، ایران‌خودرو در بازه زمانی تحت بررسی، حدود ۱۶۳هزار دستگاه انواع پژو را تولید کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت بیش از ۱۳درصدی را نشان می‌دهد. در بین دیگر محصولات ایران‌‌‌‌خودرو، سمند تیراژ ۲۹هزار و ۷۵۰دستگاهی را از خود به جا گذاشته که نسبت به هفت ماه مشابه سال گذشته کاهش بیش از ۳۲‌درصدی را نشان می‌دهد.

بنابر آمار ارائه‌شده به بورس، دنا نیز در هفت ماه امسال تیراژی ۴۷هزار و ۲۲۴ دستگاهی داشته است. در مقایسه با هفت ماه مشابه سال گذشته، تولید دنا بالغ بر ۱۵درصد رشد را به خود می‌بیند. ایران‌خودرو ظرفیت تولید سمند (در مدلی که متوقف شده) را به دنا اختصاص داده است، زیرا این خودروها از یک خانواده هستند. رشد تولید دنا در حالی است که دیگر محصول ایران‌خودرو به نام رانا با افت تولید در هفت ماه امسال مواجه بوده است. ایران‌خودرویی‌ها تا پایان مهر امسال حدودا ۱۲هزار دستگاه رانا را به تولید رسانده‌اند که نسبت به هفت ماه سال گذشته افت حدودا ۱۶درصدی را نشان می‌دهد. در گزارشی که ایران‌خودرو برای مهر به بورس ارائه داده، رانا در این ماه کمتر از دوهزار و ۵۰۰ دستگاه تولید داشته است.

از رانا که بگذریم، ایران‌‌‌‌‌خودرو محصولی چینی به نام‌‌‌‌ هایما نیز دارد که تولید آن در هفت ماه امسال و نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته حدودا ۳۶درصد رشد داشته است. طبق آمار، در هفت ماه امسال، ایران‌‌‌خودرویی‌‌‌ها ۱۱هزار و ۸۱۶ دستگاه ‌هایما را در سایت خراسان خود تولید کرده‌‌‌اند. سری هم به تارا بزنیم؛ محصولی که ایران‌‌‌خودرویی‌ها آن را روی پلتفرم پژو ۳۰۱ ساختند. طبق آمار منتشره در کدال، ایران‌‌‌‌خودرو در هفت ماه امسال بیش از ۲۵هزار دستگاه تارا تولید کرده، محصولی که در هفت ماه مشابه سال گذشته کمتر از ۹هزار دستگاه تیراژ داشته است. بنابراین تولید تارا در هفت ماه امسال نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته ۲۰۴درصد رشد را نشان می‌دهد.

از ایران‌‌‌خودرو بگذریم و به‌‌‌ سراغ سایپا برویم؛ دومین خودروساز بزرگ کشور که بیشترین حجم از سبد محصولاتش در هفت ماه امسال نیز به خانواده ایکس ۲۰۰ اختصاص داشته است. طبق آمار ارائه‌شده به کدال، سایپایی‌ها در بازه زمانی تحت بررسی، بالغ بر ۱۴۱هزار دستگاه از اعضای این خانواده را به تولید رسانده‌اند. در مقایسه با هفت ماه سال گذشته، تولید خانواده ایکس ۲۰۰ حدود پنج‌درصد کاهش یافته است.

سایپایی‌ها در بازه زمانی تحت بررسی، ۳۱هزار و ۳۱۲ دستگاه وانت را نیز به تولید رسانده‌اند که نسبت به هفت ماه سال گذشته حدود ۳۶درصد رشد را نشان می‌دهد. همچنین تولید شاهین در سایپا طی هفت ماه امسال به حدود ۲۸هزار دستگاه رسیده است. در مقایسه با هفت ماه سال گذشته، تولید این خودرو حدود ۷۰درصد بالا رفته است. سایپایی‌ها از چند ماه پیش تولید شاهین اتومات را هم آغاز کرده‌اند. در لیست سایپا گزینه‌ای به نام «سایر» نیز وجود دارد که مشخص نیست مربوط به چه خودروهایی است. طبق آمار اعلام‌شده، تیراژ «سایر» هزار و ۱۱۰ دستگاه بوده است. لیست سایپا مهمانی جدیدی نیز دارد و آن آریا اتومات است. سایپایی‌ها تا پایان مهر امسال در مجموع ۱۲ دستگاه از این خودروی جدید را به تولید رسانده‌اند.

از سایپا رد شویم و به سراغ پارس‌خودرو برویم و نگاهی به کارنامه تولید هفت ماه امسال این خودروساز بیندازیم. پارس‌خودرویی‌ها در بازه زمانی تحت بررسی، نزدیک به ۲۱هزار و ۵۰۰ دستگاه کوئیک معمولی را به تولید رسانده‌اند که نسبت به هفت ماه پارسال افت بالای ۳۳درصدی را نشان می‌دهد. در آمار تولید هفت ماه امسال پارس‌خودرو، نام محصول جدید این شرکت به نام سهند نیز به چشم می‌آید. طبق آمار، سهند که سال گذشته رونمایی شد و قرار است امسال راهی بازار شود، در بازه زمانی تحت بررسی تنها ۲۱ دستگاه تولید داشته است. تعداد تولید این خودرو در مهرماه فقط یک دستگاه بوده است.

گفته می‌شود سهند به‌نوعی نسل جدید کوئیک به شمار می‌رود.  در کارنامه تولید پارس‌خودرو بیشترین تعداد تولید طی هفت ماه امسال به خانواده Q200 تعلق دارد. طبق آمار، در هفت ماه امسال حدود ۴۳هزار و ۷۰۰ دستگاه از محصولات این خانواده در پارس‌‌خودرو به تولید رسیده است. در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، تولید در خانواده خودرویی موردنظر بیش از ۱۱درصد رشد کرده است. در آمار تولید هفت‌‌ماهه پارس‌خودرو خبری از محصولاتی مانند ساینا، کوئیک مدل اس و کوئیک پلاس دنده‌اتومات نیست. این در حالی است که هر سه خودرو در هفت ماه سال گذشته به‌ترتیب تیراژ ۴۰۰، ۱۹۴ و هزار و ۳۵۲ دستگاهی داشتند.