چشم‌ انداز بازار خودرو در سال ۱۴۰۴

با گذشت چند هفته از تعطیلات نوروز، بازار خودرو دوباره پر از نوسان شد؛ نوسانی که دیگر مثل گذشته ارتباط مستقیم و یک‌سویه‌ای با نرخ ارز ندارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد فعالان بازار و حتی خریداران عادی، آینده روشنی برای این بازار متصور نیستند. اما نکته مهم‌تر این است که منبع این بدبینی، برخلاف تصور عموم، نه تحریم است و نه بالا و پایین شدن دلار؛ بلکه منشأ آن در داخل کشور و تصمیم‌گیری‌های داخلی نهفته است.

در روزهایی که قیمت دلار اندکی کاهش یافت، قیمت خودرو هم کمی عقب‌نشینی کرد، اما این وضعیت دیری نپایید و فردای آن روز دوباره خودروها گران شدند. این رفتار بازار، پیامی مشخص دارد: دیگر دلار تنها بازیگر اصلی بازار خودرو نیست و حالا سیاست‌های داخلی نقش پررنگ‌تری در جهت‌دهی به قیمت‌ها دارند.

۳ عامل کلیدی که بازار را ملتهب کرده‌اند:

۱. ادامه قیمت‌گذاری دستوری برای خودروهای داخلی

۲. افت تولید خودرو در سال گذشته نسبت به ۱۴۰۲

۳.وضع تعرفه ۱۰۰ درصدی برای واردات خودرو

ادامه این روندها باعث شده عرضه داخلی کم‌رمق باقی بماند و خودروهای وارداتی هم به‌شدت گران شوند. به‌عنوان مثال، واردات یک خودروی اقتصادی با قیمت پایه ۱۰ هزار دلار، حالا ممکن است تا دو میلیارد تومان هزینه روی دست مصرف‌کننده بگذارد.

مقایسه قیمت خودروها: پیش و پس از تعطیلات نوروز

در ادامه، نگاهی دقیق‌تر به نوسانات قیمت برخی از خودروهای داخلی و وارداتی بین ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ تا روزهای آغازین سال ۱۴۰۴ داریم:

خودروهای داخلی

خودروهای وارداتی

نتیجه‌گیری: بازار خودرو به‌سوی بی‌ثباتی ساختاری

تحلیل رفتار بازار در هفته‌های ابتدایی ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که اکنون نوسانات قیمت خودرو بیش از آنکه تحت تأثیر نرخ ارز باشد، از تصمیمات و سیاست‌های داخلی اثر می‌گیرد. این یعنی دیگر نمی‌توان صرفاً با نگاه به قیمت دلار آینده بازار خودرو را پیش‌بینی کرد.

از سوی دیگر، شکاف قیمت میان خودروهای داخلی و وارداتی در حال بیشتر شدن است. در حالی‌که میانگین رشد قیمت داخلی‌ها حدود ۴.۵٪ بوده، وارداتی‌ها رشد ۷.۷٪ را ثبت کرده‌اند.

تا زمانی که سیاست‌گذاری در زمینه قیمت‌گذاری، واردات و تولید خودرو تغییر نکند، نمی‌توان انتظار آرامش یا ثباتی در بازار داشت. روند صعودی قیمت‌ها هم احتمالاً در ادامه سال ادامه خواهد داشت مگر آنکه تصمیمات ساختاری و بنیادی در این حوزه اتخاذ شود.