خداحافظی شرکت لیفان با بازار خودروی ایران
با توقف تولید محصولات لیفان از مرداد ۱۳۹۷ در گروه «کرمان موتور»، بسیاری امیدوار بودند تا ادامه همکاری این نشان چینی با گروه «خودروسازان بم» انجام بگیرد. ولی حال خبرها حاکی از آن است که با توجه به وضعیت موجود، لیفان هم از حضور در بازار ایران منصرف شده است.
پس از گذشت یکسال از توقف تولید انبوه خودروهای لیفان در شرکت کرمان موتور، حال شاهد آن هستیم که گفت و گو ها برای عقد قرارداد جدید با مدیران این خودروساز چینی بی فایده بوده و از سویی پروژه مهندسی محصول خودروهای جدید لیفان در ایران به حالت تعلیق در آمده است. سال پیش گروه خودروسازان بم پس از قطع همکاری لیفان با کرمان موتور، بخشی از وبسایت رسمی خود را به محصولات جدید لیفان اختصاص داد و همچنین شماری از محصولات جدید لیفان چون X70 وارد گمرک پیام شدند.
حالا پس از گذشت ماه‌ها از انتشار خبرهای ضد و نقیض در مورد لیفان، شنیده‌ها حاکی از آن است که در وضعیت کنونی امکان حضور لیفان در ایران وجود ندارد. حذف بخش مربوط به محصولات لیفان از وبسایت خودروسازان بم، عدم ورود نمونه‌های آزمایش فنی لیفان های جدید به جاده‌های کشور و توقف پروژه‌های لیفان در منطقه تجاری ارگ جدید بم جز دلایلی است که منابع خبری برای قطع همکاری لیفان با بازار ایران اعلام می‌کنند.
ماجراهای لیفان در ایران:
کمپانی لیفان جز نخستین خودروسازان چینی بود که برای تولید و مونتاژ محصولاتش به بازار ایران آمد. عرضه لیفان ۵۲۰ توسط کرمان موتور یادآور این است که حضور لیفان به سال‌های به نسبت دور باز می‌گردد. شاید لیفان نتوانست تا با سدان ۵۲۰ و حتی نمونه فیس لیفتش بخش قابل توجهی از بازار هدف را به سمت خود بکشاند، ولی با گذشت زمان و معرفی محصولات جدید توانست تا کم کم جای خود را در بین مشتریان ایرانی پیدا کند.
لیفان ۶۲۰ و مخصوصاً نسخه ۱٫۸ لیتری تلنت آن به عنوان سدان چینی شناخته می‌شود که حداقل در دوران تولیدش در کرمان موتور، توانست تا از سد دیگر چینی‌ها در ایران بگذرد. وجود امکاناتی مانند سانروف، مانیتور، دوربین عقب، تریم داخلی چرم مصنوعی، پخش DVD و پیشرانه ۱۳۰ اسب بخاری در یک سدان هم رده با پژو پارس از نکاتی بود که در آن سال‌ها، شمار قابل توجهی از مشتریان سدان های ارزان قیمت را به سمت خود کشاند.
لیفان X60 هم که مدت‌ها به عنوان پرفروش‌ترین کراس اوور و یا شاسی بلند تولید داخل شناخته می‌شد و با نمونه دنده‌ای و اتوماتیک در سال‌های اخیر فروش خوبی را تجربه کرده بود. البته که با ورود جک S5 به خط تولید کرمان موتور، جایگاه پرفروش‌ترین شاسی بلند بازار از لیفان X60 به این کراس اوور تازه وارد جک (JAC) رسید.
دلایل کم رنگ شدن حضور لیفان در بازار ایران:
شاید لیفان در بین دیگر نشان‌های خودروسازی جهان آنچنان مطرح نباشد، ولی با سبک محصولات تقریباً کامل در بازار ایران حضور داشت و در کارنامه خود افتخاراتی مانند عرضه پرفروش‌ترین شاسی بلند سال ایران، تولید بزرگترین سدان چینی در کشور، حضور در بازار ایران زودتر از خیلی برندهای دیگر و… را دارد. ولی اکثر کارشناسان خودرو عقیده دارند که از سال ۱۳۹۴ اختلاف‌های لیفان با شرکای ایرانی شروع شد و در سال ۱۳۹۵، عملاً این مشکلات در بازار هم قابل مشاهده بود. منابع آگاه در خصوص اختلاف‌های لیفان اینگونه می گویند:
« حضور جک در خط تولید کرمان موتور آنچنان برای مدیران لیفان خوشایند نبود. مخصوصاً اینکه جک در مدت کمی توانست تا با ارائه محصولاتی مانند J5 و S5، بازار به مراتب قویتری نسبت به لیفان را به خود اختصاص دهد. مدیران لیفان پیش از حضور جک تصور می‌کردند که کرمان موتور تنها با آن‌ها کار می‌کند و برای همیشه می‌توانند تا بازار خوبی را در ایران داشته باشند. ولی آغاز همکاری کرمان موتور با جک و موفقیت‌های بعد آن، موجب شد تا لیفان به دنبال منافع مستقل خود از بازار ایران باشد. پس از حضور جک در خط تولید کرمان و مشترک با لیفان، گفت و گوهای مدیران کرمان موتور با نشان‌های تجاری دیگری مانند هایما شروع شد و رسیدن این خبر به مدیران لیفان، تا حدی سطح اختلافات را ارتقا داد. با اینکه در نهایت هایما به ایران خودرو رفت و کرمان موتور نتوانست تا با آن همکاری کند، ولی این اتفاقات موجب افزایش بعضی اختلاف‌ها بین لیفان و کرمان موتور شد ».
در ادامه این اختلاف‌ها مطرح می‌شود که « با معرفی لیفان X50 به بازار ایران، در ماه‌های ابتدایی کرمان موتور توانست تا فروش خوبی را برای این خودرو داشته باشد. ولی مدیران لیفان کاملاً متوجه این موضوع بودند که تمرکز کرمان موتور بر روی محصولات جک است و حتی در بحث تبلیغات و بازاریابی، بیشترین تلاش را برای خودروهای جک دارند. پس از مدتی هم که خودروهایی مانند دانگ فنگ H30 کراس به بازار ایران آمدند، عملاً مدیران کرمان موتور شکست X50 را در برابر رقبای چینی دیگر پذیرفتند و برای همین هیچگاه برنامه‌ای برای معرفی و ارتقای بازار آن نداشتند. نرسیدن لیفان به اهدافش برای X50 در بازار ایران، نقطه عطفی برای شدید اختلاف‌ها میان این خودروساز چینی و کرمان موتور بود ».
در کنار این مسائل مشکلاتی هم در لیفان وجود داشت که مدیران کرمان موتور آنچنان تمایل به همکاری با این خودروساز چینی نداشتند. در خصوص این مسئله مطرح می‌شود که « پروژه لیفان ۸۲۰ یکی از مهم‌ترین اتفاق‌ها در کرمان موتور به حساب می‌آمد. با اینکه در آن زمان جک S5 اتوماتیک هم به خط تولید کرمان موتور آمده بود، ولی طرف ایرانی تمرکز خود را برای سدان جدید لیفان گذاشته بود و سعی داشت تا با هزینه‌های زیاد در بخش بازاریابی فروش لیفان را در کشور ارتقا دهد. با آغاز فروش سدان ۸۲۰، شاهد بودیم که لیفان و کرمان موتور به هدف خود رسیدند و توانستند تا استقبال بالایی را برای این خودرو به سمت خود بکشانند. ولی تنها پس از چند ماه از شروع تولید لیفان ۸۲۰ و دقیقاً زمانی که بازار این خودرو را قبول کرده بود، کمپانی لیفان نمی‌توانست تا در زمان مقرر قطعات CKD این خودرو را به دست کرمان موتور برساند. عدم توانایی لیفان در پاسخ به نیاز بازار ایران و وقفه‌های نامشخص بین اعلام برنامه‌های فروش لیفان ۸۲۰، موجب شد تا پروژه کرمان موتور برای این محصول چینی به نتیجه مطلوب نرسد و تنها پس از یکسال، این خودرو با کاهش تیراژ تولید رو به رو شود. این در حالی بود که در آن دوران، شرکت جک با نظم بیشتری قطعات CKD خودروهای خود را به دست کرمان موتور می‌رساند و همین موضوع موجب شد تا کرمان موتور نتواند آنچنان بر روی لیفان حساب باز کند. برای همین شاهد بودیم که در زمان شروع تولید لیفان X60 اتوماتیک، کرمان موتور کمترین بازاریابی را به این خودرو اختصاص داد و تمام تمرکز خود را در محصولات جک خلاصه کرد. البته که با حضور هیوندای در کرمان موتور، عملاً این خودروساز خصوصی دو شریک تجاری قابل اعتماد داشت و لذا دیگر آنچنان برای لیفان ارزش قائل نمی‌شد ».
تولید نامنظم محصولات لیفان در کرمان موتور ادامه داشت و همیشه در محافل خصوصی اهالی خودرو، بحث بر سر این بود که کرمان موتور با حضور هیوندای دیگر توجهی به لیفان نمی‌کند و عملاً تمایل دارد تا این خودروساز چینی را از بدنه کارخانه خود جدا نماید. در نهایت شاهد بودیم که اوایل سال ۹۷، آمریکا از برجام خارج شد و دقیقاً چند هفته پیش از شروع تحریم‌ها علیه صنعت خودروسازی کشور، تولید لیفان X60، X50 و لیفان ۸۲۰ در کرمان موتور متوقف شد. بر اساس آمار دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صمت، در سال اخیر تنها ۱۲۷۹ دستگاه لیفان در کرمان موتور تولید شده که این اتفاق در فاصله زمانی فروردین تا آخر تیر ۹۷ ثبت شده است.
با وجود اینکه محصولات لیفان در ابتدای تابستان ۹۷ از خط تولید کرمان موتور خارج شدند، ولی شاهد بودیم که تا پایان سال پیش این شرکت خودروهایی مانند X60 را در شرایط فروش خود قرار می‌داد و تحویل فوری را برای خودروهای لیفان در نظر گرفته بود. در واقع کرمان موتور در ماه‌های بعد از قطع همکاری با لیفان، محصولات این نشان چینی را از موجودی انبار و تولیدی‌های اوایل ۹۷ به فروش می‌رساند.
بعد از قطع همکاری لیفان با کرمان موتور، این نشان چینی برای ادامه فعالیت در بازار ایران به سراغ خودروسازان بم رفت و به نوعی در شرکت کرمان خودرو باقی ماند. در آن دوره گفته می‌شد که با آغاز همکاری لیفان و خودروسازان بم، کراس اوورهای جدیدی از این خودروساز چینی به بازار ایران می‌آید و از سویی، لیفان ۸۲۰ با بعضی تغییرات ظاهری مجدداً به بازار کشور باز می‌گردد. گروه خودروسازان بم هم حتی در دوران تحریم، مذاکرات با لیفان را مثبت اعلام می‌کرد و به صورت رسمی، محصولاتش را در وبسایت خود نمایش می‌داد. تمام این اتفاق‌ها با رویکردی مثبت پیش می‌رفت و حتی قرار بود که خودروسازان بم مراسم رونمایی از خودروهای جدید لیفان را در نمایشگاه خودروی تهران ۹۷ برگزار کند. ولی تنها چند روز مانده به برگزاری نمایشگاه، این شرکت حضور خود را منتفی کرد و پس از آن هیچگاه خبری از لیفان نشد!
با اینکه خیلی فکر می‌کردند که در این بین خودروسازان بم به مشکل خورده و به دلیل مشکلات تحریم امکان فعالیت را شرکای چینی را از دست داده است، ولی کمی بعد مشاهده شد که همکاری این خودروساز بخش خصوصی با جیلی با حداقل تولید ادامه دارد و فعالیت آن به حالت تعلیق در نیامده است. بدین ترتیب دیدیم که در نهایت پس از یک سال و یک ماه، لیفان به خطوط تولید ایرانی باز نگشت و حال منابع خبری از عدم تمایل او برای حضور در خودروسازی کشور صحبت می‌کنند.
کارشناسان صنعت خودرو و منابع آگاه دلیل عدم ادامه همکاری لیفان در ایران را اینگونه خلاصه می‌کنند:
۱- لیفان همیشه به دنبال فعالیت مستقل در ایران بوده و تمایل داشته تا مثل برخی خودروسازان چینی دیگر، کارخانه‌ای مستقل را برای خود در کشور داشته باشد. ولی هیچگاه نتوانست تا به هدف خود برسد و حتی مذاکره با خودروسازان بم آن را مجدداً در کنار نشان چینی دیگر، یعنی جیلی، قرار می‌داد.
۲- قطع همکاری با کرمان موتور موجب شد تا لیفان شریک تجاری به نسبت قوی را در ایران از دست دهد. از سویی توافق اولیه او با خودروسازان بم که به مراتب در بحث قوای تولید و سرمایه کاری در سطح پایین‌تری از کرمان موتور قرار داشت، نمی‌توانست خواسته‌های لیفان را برآورده کند.
۳- وضعیت تحریم صنعت خودروی کشور، فعالیت را برای خودروسازان خارجی در ایران سخت کرده است. حتی برخی نشان‌های خودروسازی چین که فروش بالایی را هم در ایران داشتند، در نهایت راضی به تعلیق همکاری با شرکای ایرانی شدند. برلیانس، هاوال و… از جمله این نشان‌های چینی به حساب می‌آیند. لذا ورود لیفان به یک جنگ اقتصادی بر سر بازار هدف نه چندان زیاد در ایران، اصلاً منطقی نیست و بدیهی است که در وضعیت کنونی تمایلی به حضور دوباره در ایران ندارد.
۴- در ماه‌های اخیر رسانه‌های خودرویی و اقتصادی چین مثل «اتوهوم» به این مسئله پرداخته‌اند که با کاهش چشم گیری سودآوری لیفان و بروز مشکلات مالی، مدیران این نشان خودروسازی چینی سعی دارند تا با واگذاری برند، سرمایه سهام داران را حفظ نمایند. البته این مسئله بدین معنا نیست که لیفان به سمت تعطیلی می‌رود. بلکه قرار است تا با جذب سرمایه و سبک مدیریتی جدید، مثل برخی نشان‌های تجاری دیگر احیا شود. در چند سال اخیر شاهد بودیم که مشکل فعلی لیفان برای خودروسازی چون «اوپل» هم رخ داد و در نهایت با ورود گروه PSA، امروز وضعیت این نشان آلمانی رو به رشد و ارتقا است. در نهایت نمی‌توان توقع داشت که در شرایط فعلی، طرف ایرانی تمایلی به عقد قرارداد با لیفان داشته باشد و از سویی سیاست‌های داخلی لیفان هم حکم می‌کند تا به مسائل مهمتری بپردازد.
بدیهی است که حضور دوباره لیفان می‌توانست تا مشتریان جدیدی را به سمت این خودروساز چینی بکشاند. با توجه به رویکرد بازارهای در حال توسعه نسبت به خودروهای جدید این نشان تجاری، می‌شد توقع داشت که فروش قابل قبولی در انتظار محصولات جدید لیفان در ایران باشد. همچنین تمام کارشناسان و حتی منابع آگاه این احتمال را می‌دهند که با بهبود شرایط اقتصادی ایران و مرتفع شدن مشکلات مربوط به تحریم، خط تولید محصولات لیفان در ایران فعال شود. در نهایت توجه داشته باشید که از ۱۳ ماه پیش، تولید خودروهای لیفان در ایران متوقف شده و طبق ضمانت نامه‌ها و قوانین مربوط به خدمات پس از فروش، تا دوازده سال پس از تولید آخرین خودرو لیفان قطعات و خدمات محصولاتش در ایران وجود خواهد داشت. هم اکنون صنعت خودروی کشور مورد تحریم ظالمانه آمریکا قرار گرفته و بحث خدمات پس از فروش شامل حال این تحریم‌ها نمی‌شود و لیفان می‌تواند تأمین قطعات یدکی را برای مشتریان ایرانی انجام دهد.
اسب بخار
دیدگاه بگذارید
اولین نفر باشید که دیدگاه خود را می نویسد