تحقیق و توسعه چگونه صنعت خودرو را نجات می‌دهد؟
ترکیه که تا چند سال اخیر حرفی برای گفتن در زمینه خودرو نداشت ولی حالا با مونتاژ سالانه نزدیک به ۳۲میلیارد دلار صادرات دارد که از این رقم ۷۸ درصد سهم اروپاست. حالا اما ایراد کار را فهمیده‌اند و می‌گویند اگر بیاییم در زمینه R&D فعالیت کنیم می‌توانیم تا سال ۲۰۲۱ خودرو داخلی خود را تولید کنیم
تضاد منافع ملی با اهداف کاسب مآبانه افرادی که سود حاصل از واردات را به تولید داخلی ترجیح می‌دهند، موجب شده است در چند دهه گذشته خودروسازی کشور حرکت لاک‌پشتی را تجربه کند؛ حرکتی که حتی در بعضی مواقع رو به عقب هم بوده است.
کارشناسان عقیده دارند نتیجه اقداماتی که در تضاد با منافع صنعت ملی کشور باشد، چیزی جز نارضایتی مصرف کننده و زیان خودروساز در بر نخواهد داشت. از همین رو در سال‌های گذشته مدیران ناکارآمدی که درکی از بحث تحقیق و توسعه نداشتند، همواره تلاش کردند کفه واردات خودرو سنگین‌تر از تولیدات داخلی شود و همین رویکرد در کنار دلارهای نفتی، مانع از ارتقای پایه‌های صنعت خودرو کشور شده است.
اما این روزها با توجه به کاهش شدید درآمدهای حاصل از صادرات نفت، بار دیگر تقویت تولید داخلی بیش‌از گذشته مورد توجه قرار گرفته است، توجهی که شاید کمی دیر باشد ولی می‌تواند حداقل در بحث صنعت خودروسازی راهگشا باشد. رضا آریاراد، کارشناس صنعت خودرو، بیشتر در این مورد توضیح می‌دهد.
هم اکنون ۶ هزار و ۴۸۱ دستگاه خودرو وارداتی پشت درهای بسته گمرک مانده و خاک می‌خورند، از همین رو تاکنون تلاش بخش‌های گوناگون برای ورود این خودروها و تحویلشان به صاحبانشان بی‌ثمر بوده است. شما موافق ادامه ممنوعیت ترخیص این خودروها هستید یا به‌نظرتان باید هرچه زودتر شرایط برای تحویلشان فراهم شود؟
بحث واردات به موضوعی پیچیده تبدیل شده و به‌نظر می‌رسد واردکنندها با زدوبندهایی که انجام می‌دهند سعی در واردات خودرو دارند. بگذارید مثالی در این باره بزنم، از زمان فروش نفت یعنی از سال ۱۲۹۰ تا به‌حال به جای اینکه شاهد پیشرفت صنایع گوناگون باشیم، مسئولان تنها به فروش نفت و واردات بسنده کردند و همین امر، ایران را به یکی از بزرگ‌ترین کشورهای واردکننده محصولات خارجی تبدیل کرد.
هم اکنون که ممنوعیت واردات را داریم تنها به این خاطر است که جلوی ارزبری بیشتر گرفته شود و این اقدام درراستای توانمندسازی تولیدکنندگان داخلی نیست. از همین رو شاهد هستیم دولت چندان تمایلی به آزادسازی خودروهای دپوشده در گمرک از خود نشان نمی‌دهد.
با این تفاصیل موافق ادامه ممنوعیت واردات هستید؟
موافق واردات خودرو نیستم و بیشتر امیدوارم این صنعت در مسیری قرار بگیرد که خودروسازان داخلی نیاز مردم را به بهترین نحو تأمین کنند. هم اکنون نیز نزدیک به ۸۰ درصد از خودروهای کشور را خودروسازان تولید کرده‌اند. البته این نکته هم حائزاهمیت است که خودروسازان در زمان تولید خودرو به سمت توسعه این صنعت هم حرکت کنند.
طی سال‌های اخیر هم اگر خودروسازان هر چهارسال یک‌بار برای تغییر و پیشرفت محصولاتشان تغییراتی را ایجاد می‌کردند، امروز شاهد به وجود آمدن مشکلات گوناگون در این صنعت نبودیم.
اکثر مصرف‌کننده‌های بازار خودروهای وارداتی عقیده دارند خودروهای داخلی از کیفیت کافی در مقابل خودروهای خارجی برخوردار نیستند و به جای سرمایه‌گذاری برای این بخش بهتر است واردات آزاد شود. نظر شما چیست؟
بله، خودروسازان مطرح دنیا سال‌ها تلاش کردند و مراکز تحقیق و توسعه خوبی را هم برای بهبود تولیداتشان در اختیار دارند و روشن است که خودروهایشان هم از کیفیت بالاتری برخوردار هستند.
اما اگر واردات نداشته باشیم و چنین رویکردی هم درداخل ایران شکل بگیرد، ما هم می‌توانیم مرحله به مرحله به پیشرفت‌ها و تکنولوژی‌های خودروهای روز دنیا برسیم و تولیدات باکیفیت‌تری داشته باشیم. خودروهایی که به‌طورحتم می‌توانند برای خود جایگاهی در بازار دنیا هم پیدا کنند.
اما واردکننده‌ها به این موضوع توجه ندارند و عقیده دارند نیاز قشر مرفه جامعه با خودرو داخلی تأمین نمی‌شود. از طرفی ادعای این را دارند که واردات برای نزدیک به ۴هزار نفر اشتغالزایی کرده است و نباید جلوی آن را گرفت. آن‌هم در وضعیتی است که صنعت خودرو برای نزدیک به ۳ میلیون نفر شغل ایجاد کرده است.
البته واردکننده‌ها این را هم می‌گویند که کالای وارداتی بدون درگیر شدن در هزینه‌های تحقیق و توسعه که به زمان بسیاری هم نیاز دارد، می‌تواند خودرو باکیفیت را در اختیار مشتری قرار دهد. اگرچه طرح این بهانه‌ها شیرین است ولی به‌هرحال جلوی توسعه این صنعت را می‌گیرد.
اشاره کردید به اینکه در صورت ممنوعیت واردات در سال‌های آینده صنعت خودرو داخلی هم توان صادرات خودرو به کشورهای دیگر را پیدا می‌کند، بنابراین به نظرتان بستن دروازه‌های وارداتی می‌تواند در آینده وضعیت را برای رقابت با خودروسازان بزرگ فراهم کند؟
اگر بخواهیم صنعت خودرو موفقی داشته باشیم تا با خودروسازان بزرگ دنیا رقابت کنیم باید جلوی واردات گرفته شود. خودروسازان بزرگ دنیا هم از همین مسیر به جایی رسیده‌اند که محصولاتشان در سراسر دنیا خواهان دارد.
هم اکنون به نظر شما قطعه سازان کشور از توان کافی برای تأمین تمام قطعات موردنیاز این صنعت برخوردار هستند؟
هم اکنون در بخش تأمین قطعات «های‌تک» ضعیف هستیم و متاسفانه با وجود هزار و ۲۰۰ واحد قطعه‌سازی هنوز این بخش نتوانسته است موفق و مؤثر عمل کند. پس درصورتی‌که واحدهای تحقیق و توسعه را برای این بخش‌ها هم فعال کنیم، می‌توانیم به روزی برسیم که خودروهای داخلی نیاز قشر مرفه را هم پاسخگو باشند.
در گذشته که کشورهای همسایه یا به بحث ساخت خودرو ورود پیدا نکرده بودند یا در سطوح ابتدایی این صنعت قرار داشتند، خودروسازان ما دست به تولید خودروهای باکیفیتی مانند زانتیا زدند. آیا باز هم می‌توانیم در این بازار رقابتی از همسایگان خود سبقت بگیریم؟
بله، همین طور است. همین کشور ترکیه تا چند سال اخیر حرفی برای گفتن در زمینه خودرو نداشت. اما حالا شاهد هستیم با مونتاژ سالانه نزدیک به ۳۲میلیارد دلار صادرات دارد که از این رقم ۷۸ درصد سهم اروپاست.
نکته جالب اینکه ایراد کار را فهمیده‌اند و می‌گویند اگر بخواهیم درزمینه تحقیق و توسعه فعالیت کنیم، می‌توانیم تا سال ۲۰۲۱ خودرو داخلی خود را تولید کرده و تا سه برابر رقم یاد شده فروش و صادرات داشته باشیم. آن‌ها هم اکنون ۱۷۵ مرکز تحقیقات و توسعه ایجاد کرده‌اند.
اما در مقابل آن‌ها ما چه کردیم؟ از سال ۴۶ تا ۵۷ فقط به تولید همان خودرو پیکان قناعت کردیم و پس از آن هم کشور درگیر مشکلات ناشی‌از جنگ شد و این صنعت به کندی پیش رفت. اکنون هم داخلی‌سازی و تکیه بر توان داخل مطرح شده به خاطر بازگشت تحریم‌ها و جلوگیری از خروج ارز است. بنابراین امیدوارم روزی برسد این صنعت بدون اجبار ناشی‌از تحــــــریم به سمت توسعه حرکت کند.
اخبار خودرو
دیدگاه بگذارید
اولین نفر باشید که دیدگاه خود را می نویسد